Y học thường thức: U sao bào (Astrocytoma) – YouMed

U sao bào (Astrocytoma) là một trong bốn loại u tế bào thần kinh đệm thường gặp nhất ở não. Nó có nguồn gốc từ tế bào hình sao, là loại tế bào chiếm đa số trong mô kẽ nhu mô não. U sao bào có phân độ đa dạng từ tương đối lành tính đến độ ác tính cao. Hãy cùng tìm hiểu về bệnh lý này.

1. U sao bào là gì ?

Đây là một dạng u não. Các u não hình thành khi những tế bào não tăng trưởng một cách không bình thường thoát khỏi sự trấn áp của khung hình. U não được gọi tên dựa vào tên loại tế bào tăng trưởng không bình thường. U sao bào ( astrocytoma ) là loại u não xuất phát từ những tế bào hình sao ( astrocytes ) .
Có nhiều dạng khác nhau của bệnh. Một vài loại u sao bào tăng trưởng chậm, nhưng cũng có những dạng tăng trưởng rất nhanh. Nhóm tăng trưởng nhanh là một dạng của ung thư não. Những u sao bào tăng trưởng chậm vẫn có năng lực biến hóa thành dạng tăng trưởng nhanh .
Astrocytoma: U sao bào. Normal astrocytes: Những tế bào hình sao bình thường

Khi một u sao bào tăng trưởng, chúng lan rộng, chiếm chỗ và đè ép vào những vùng não bình thường xung quanh. Ngoài ra, chúng có thể gây ra hiện tượng phù não. Cả hai hiện tượng này gây ra những triệu chứng của một bệnh nhân u sao bào.

>> U não là một nhóm tế bào phát triển bất thường trong não, có thể gây ra bệnh lý nguy hiểm. Tìm hiểu thêm: U não: Liệu có thật sự là căn bệnh nan y?

2. Triệu chứng

Triệu chứng hoàn toàn có thể gồm có :

  • Đau đầu. Triệu chứng đau thường nặng lên vào đêm hôm, thậm chí còn hoàn toàn có thể thức tỉnh bệnh nhân giữa đêm. Đôi khi, những bệnh nhân u sao bào ( astrocytoma ) đau đầu tăng lên khi họ cúi đầu hoặc những động tác đổi khác vị trí đầu. Một vài bệnh nhân triệu chứng đau đầu lê dài liên tục .
  • Động kinh. Những bệnh nhân có triệu chứng động kinh như co cứng, co giật tay hoặc chân, ngất hoặc yếu cơ .
  • Giảm trí nhớ hoặc giảm khả năng tư duy.
  • Yêu hoặc tê tay hoặc chân .
  • Ảnh hưởng thị giác như song thị hoặc giảm thị lực .
  • Gặp khó khăn vất vả trong phát âm hoặc sử dụng ngôn từ .

Một số triệu chứng chính: đau đầu, động kinh, giảm trí nhớ, rối loạn thị lực
Nhiều bệnh lý khác cũng gây ra những triệu chứng tương tự như. Do đó, bạn nên gặp bác sĩ để được chẩn đoán đúng mực bệnh lý nếu có .

3. Bệnh nhân cần thực thi những xét nghiệm – cận lâm sàng nào ?

Bác sĩ sẽ cần thăm khám và chỉ định những phương tiện chẩn đoán hình ảnh. Những phương tiện chẩn đoán hình ảnh giúp ích trong bệnh lý này như cộng hưởng từ MRI hoặc cắt lớp vi tính CT. Đây là những phương tiện cung cấp hình ảnh về não bộ, qua đó giúp bác sĩ chẩn đoán được u sao bào hoặc các bệnh lý khác kèm theo nếu có.

Hình ảnh sao bào trên phim cộng hưởng từ MRI
Bác sĩ cũng hoàn toàn có thể chỉ định thêm sinh thiết. Sinh thiết là quy trình bác sĩ tiếp cận khối u não để lấy một mẫu mô nhỏ. Mẫu mô này sẽ được gửi đến những bác sĩ chuyên khoa giải phẫu bệnh để xem xét dưới kính hiển vi và tìm những vật chứng của bệnh lý .
Nếu có chỉ định phẫu thuật khối u, những bác sĩ cũng sẽ đồng thời sinh thiết để gửi mẫu mô làm giải phẫu bệnh. Mẫu mô lấy được trải qua cuộc phẫu thuật sẽ cung ứng nhiều thông tin thêm về khối u sao bào, kể cả năng lực lan rộng của khối u sau phẫu thuật .
Hình ảnh sinh thiết khối u não (Brain biopsy)

4. U sao bào được điều trị như thế nào ?

Điều trị u sao bào hoàn toàn có thể gồm có những chiêu thức như :

  • Mổ Ruột. Trong cuộc phẫu thuật, những bác sĩ nỗ lực lấy nhiều tế bào u nhất hoàn toàn có thể. Cuộc phẫu thuật hoàn toàn có thể vô hiệu trọn vẹn u sao bào dạng lông ( pilocytic astrocytoma ). Những dạng còn lại của thường không hề khỏi trọn vẹn sau phẫu thuật. Tuy nhiên, cuộc phẫu thuật giúp bệnh nhân giảm triệu chứng và tăng thời hạn sống. Một cuộc phẫu thuật cũng có những rủi ro đáng tiếc gây ra những triệu chứng khác hoặc biến chứng ở bệnh nhân .
  • Xạ trị. Tia xạ có năng lực tàn phá những tế bào ung thư. Do vậy, bác sĩ hoàn toàn có thể chỉ định chiêu thức này cho những bệnh nhân sau phẫu thuật như một chiêu thức tích hợp hoặc dùng độc lập xạ trị ở những bệnh nhân không hề phẫu thuật được .
  • Hóa trị. Hóa trị là thuật ngữ dùng thuốc để hủy hoại hoặc ức chế sự tăng trưởng của khối u. Bác sĩ hoàn toàn có thể dùng hóa trị tích hợp với xạ trị để điều trị, đặc biệt quan trọng là so với những khối u sao bào tái phát .
  • Điều trị bảo tồn. Việc theo dõi tiếp tục và điều trị nâng đỡ thể trạng được lựa chọn khi u sao bào có kích cỡ nhỏ và không gây ra triệu chứng gì cho người bệnh. Bác sĩ sẽ chỉ theo dõi sát sự tăng trưởng hay lan rộng của khối u để lựa chọn những giải pháp tương thích sau đó. Trong lúc theo dõi, những thuốc được dùng để điều trị những triệu chứng là chính hoặc dự trữ động kinh .

5. Theo dõi sau điều trị

Sau khi điều trị phẫu thuật hoặc những giải pháp khác, bệnh nhân cần tái khám theo dõi liên tục để phòng trường hợp khối u tái phát hoặc lan rộng thêm. Việc theo dõi thường được triển khai nhờ những phương tiện đi lại chẩn đoán hình ảnh .

Bệnh nhân nên chủ động theo dõi các triệu chứng được liệt kê ở trên. Nếu có bất kỳ triệu chứng nào xuất hiện cần thông báo với bác sĩ. Những triệu chứng này có thể liên quan đến sự tái phát của khối u sao bào.

6. Làm gì nếu u sao bào tái phát ?

Nếu u sao bào tái phát hoặc lan rộng thêm sau điều trị, việc điều trị hoàn toàn có thể được liên tục. Có thể bệnh nhân cần thêm cuộc phẫu thuật, những liệu pháp xạ trị hoặc hóa trị. Hãy đến những cơ sở y tế để bác sĩ nhìn nhận và lựa chọn những giải pháp điều trị tương thích nhất .

Ung thư não nói chung hay u sao bào nói riêng là bệnh lý nặng. Bệnh nhân còn chưa có nhiều thông tin về nhóm bệnh lý này. Mong rằng bài viết sẽ cung cấp những thông tin cơ bản giúp người đọc bước đầu tìm hiểu về u sao bào.

Bác sĩ Ngô Minh Quân