Hợp đồng thông minh là gì? Smart Contract có hợp pháp không?

Người đã từng tìm hiểu qua chuỗi khối blockchain Ethereum, chắc chắn bạn đã từng nghe qua thuật hợp đồng thông minh (Smart Contract). Vậy chính xác thì hợp đồng thông minh là gì? Nó có gì khác so với hợp đồng truyền thống? Smart Contract ứng dụng như thế nào trong đời sống? Hãy cùng beatdautu.com khám phá câu trả lời trong bài tổng hợp dưới đây nhé!

Hợp đồng thông minh (Smart Contract) là gì?

Hợp đồng thông minh thực chất là một dạng ứng dụng phi tập trung thực thi tự động các điều khoản đã thiết lập trước đó bởi hai bên tham gia. Mã và điều khoản ảnh đã ghi trong hợp đồng được nêu trên một một mạng blockchain phân tán. Trong đó, phần mã giữ vai trò theo dõi và thực thi giao dịch, một khi được kích hoạt quá trình này sẽ không thể đảo ngược.

Hợp đồng thông minh là gì?
Thông thường sẽ có 4 yếu tố để hình thành nên một hợp đồng mưu trí hoàn thành xong. Bao gồm chủ thể hợp đồng, chữ ký số, pháp luật hợp đồng và nền tảng phân quyền .

  • Chủ thể hợp đồng: Gồm các bên thực hiện giao kèo hợp đồng. Mỗi hợp đồng Smart Contract phải được cấp quyền truy cập vào các sản phẩm dịch vụ đã đề cập trong điều phẩm.
  • Chữ ký số: Mọi bên tham gia vào hợp đồng thông minh phải đồng thuận triển khai những thỏa thuận trong hợp đồng thông qua chữ ký số của họ.
  • Điều khoản hợp đồng: Điều khoản quy định trong mỗi hợp đồng đều ở dạng chuỗi, mã lập trình đặc biệt. Những bên tham gia vào hợp đồng phải đồng ý với các điều khoản đó.
  • Nền tảng phân quyền: Khi một hợp đồng thông minh đi vào giai đoạn hoàn tất, nó lập tức được tải lên blockchain. Chuỗi khối blockchain này tiếp tục phân phối về cho các node. Dữ liệu đã lưu lại vào blockchain sẽ gần như không thể điều chỉnh.

Tất cả quá trình thực thi hợp đồng thông minh là hoàn toàn tự động, không một tác nhân bên ngoài nào có tác động đến quá trình này. Những điều khoản trong dạng hợp đồng này cũng gần giống với điều khoản trong các hợp đồng pháp lý. Tuy nhiên, chúng được ghi lại theo ngôn ngữ lập trình chuyên ngành.

Lịch sử ra đời của hợp đồng thông minh

Ý tưởng về hợp đồng mưu trí đã được khởi xướng từ năm 1993 bởi Nick Szabo. Lúc giờ, Nick đã kiến thiết xây dựng nguyên tắc hoạt động giải trí cơ bản cho Smart Contract .

Tuy nhiên ở thời điểm đầu những năm 1990, công nghệ lại chưa cho phép ông triển khai dạng hợp đồng mới mẻ này. Năm 2008, khi Bitcoin ra đời một nền tảng có thể để thực thi các hợp đồng tự động trên hệ thống chuỗi khối blockchain.

Ý tưởng về hợp đồng thông minh đã được khởi xướng từ năm 1993 bởi Nick Szabo
Thế nhưng hợp đồng mưu trí trị được sự hoàn mạng lưới blockchain Ethereum chính thức đi vào hoạt động giải trí. Smart Contract Ethereum có tính hoàn thành xong hơn hẳn so với Smart Contract Ethereum. Kể từ đây người dùng đã hoàn toàn có thể tiếp cận thuận tiện với những ứng dụng hợp đồng mưu trí .

Tham khảo thông tin chi tiết: Ethereum (ETH) là gì? Tìm hiểu đồng tiền ảo Ethereum từ A-Z

Cách thức hoạt động của hợp đồng thông minh

Mỗi hợp đồng mưu trí được quản lý và vận hành gần tương tự như như một quầy bán hàng tự động hóa, không cần đến người bán hàng. Có nghĩa chúng chỉ có trách nhiệm thực thi những lao lý đã được thiết lập trước đó .
Hình minh họa mô tả cách thức hoạt động của hợp đồng thông minh
Ở quá trình tiên phong, người ta sẽ viết hợp đồng dưới dạng mã theo ngôn từ lập trình riêng. Tiếp đến, những mã này lần lượt được chuyển đến khối thuộc mạng lưới blockchain. Sau đó, mã hợp đồng lại trải qua quy trình phân phối, sao phép. Quá trình này được thực thi bởi mạng lưới hệ thống những node hoạt động giải trí trên blockchain .
Hợp đồng chỉ tiến hành khi nhận có lệnh xác nhận, chính những node sẽ làm trách nhiệm xác nhận. Cuối cùng hợp đồng sẽ được thực thi tự động hóa theo đúng pháp luật ghi trong hợp đồng đó .
Để hình tung rõ hơn về quy trình tiến hành Smart Contract, Bạn hãy theo dõi ví dụ sau đây .

Ví dụ: A cần thuê căn hộ của B. Lúc này, A có thể trả tiền thuê căn hộ bằng một số loại tiền mã hóa thực hiện thông qua blockchain. Tiếp đó, B cần tham vào một hợp đồng Smart Contract. B sẽ nhận được mã căn hộ riêng và thời điểm nhận căn hộ.

Trong trường hợp, mã căn hộ chung cư cao cấp không được cử trên đúng thời hạn đã pháp luật trong hợp đồng, Smart Contract lập tức động trả lại tiền cho A. Còn nếu như mã tự động hóa gửi đến trước thời gian pháp luật, Smart Contract đường đều giữ lại tiền cho B .
Nói chung mạng lưới hệ thống quản lý và vận hành của hợp đồng mưu trí hoạt động giải trí dựa theo mệnh lệnh điều kiện kèm theo “ nếu … thì ” đồng thời khi được giám sát bởi vô số những node .

Có thể bạn quan tâm: Crypto là gì? Tìm hiểu về thị trường Cryptocurrency từ A – Z

Tính hợp pháp của hợp đồng thông minh

Tính pháp lý của hợp đồng mưu trí là yếu tố gây ra không ít tranh cãi. Nó không nhất thiết phải được hình thành từ một thỏa thuận hợp tác mang tính ràng buộc, hợp pháp theo pháp luật của pháp lý .
Belarus là quốc gia đầu tiên công nhận tính hợp pháp của hợp đồng thông minh
Theo như quan điểm của một số ít chuyên viên, Smart Contract không mang đặc thù của một thỏa thuận hợp tác pháp lý. Thay vào, nó giống như công cụ thực thi pháp luật đã ghi trong hợp đồng. Hơn nữa, cách lấy lại được thực thi trên mạng lưới hệ thống máy tính theo ngôn từ lập trình riêng dễ tác động ảnh hưởng đến tính hợp pháp của đồng .
Thuật ngữ “ Smart Contract ” đã mở màn phổ cập từ năm năm ngoái khi mạng Ethereum chính thức sinh ra. Từ đây, hợp đồng mưu trí gần được ứng dụng thoáng rộng hơn vào đời sống .
Theo Viện tiêu chuẩn và Công nghệ Hoa Kỳ định nghĩa hợp đồng mưu trí chính là một bộ sưu tập mã và tài liệu, triển khai thông qua thanh toán giao dịch với chữ ký mật mã riêng của blockchain .
Vào năm 2017, Belarus là vương quốc tiên phong công nhận tính hợp pháp của hợp đồng mưu trí. Đến năm 2018, Thượng viện Mỹ mở màn để ngỏ năng lực công nhận hợp đồng mưu trí. Một vài bang như Arizona, Tennessee, Nevada, .. Thậm chí còn thông luật được cho phép sử dụng hợp Smart Contract với quyền hạn được bảo vệ như hợp đồng truyền thống cuội nguồn .
Hồi tháng 4/2021, cơ quan chính phủ Anh cũng đưa ra đề xuất kiến nghị lao lý xử lý những tranh chấp tương quan đến blockchain và tiền mã hóa. Như vậy, người sử dụng hợp đồng mưu trí hoàn toàn có thể được bảo vệ quyền lợi và nghĩa vụ trong trường hợp Smart Contract bị lỗi, ảnh hưởng tác động đến thanh toán giao dịch .
Nhìn chung, hợp đồng mưu trí đã trong bước đầu được hợp pháp hóa tại 1 số ít vương quốc. Tuy nhiên tại phần nhiều những vương quốc khác, tính hợp pháp của Smart Contract vẫn còn để ngỏ .

Sự khác biệt của hợp đồng thông minh so với hợp đồng truyền thống

Hợp đồng mưu trí vẫn sống sót song song với hợp đồng truyền thống lịch sử. Vậy giữa chúng có điểm gì độc lạ ? Bạn hãy theo dõi bảng so sánh sau đây .

So sánh hợp đồng thông minh và hợp đồng truyền thống
Hợp đồng thông minh Hợp đồng truyền thống
  •  Viết bởi các ngôn ngữ lập trình chuyên biệt
  • Toàn bộ điều khoản đều lưu trên blockchain
  • Không cần đến bất kỳ bên thứ ba nào giám sát
  • Thực thi tự động, có tính minh bạch cao
  • Không thể bị điều chỉnh một khi đã thực thi
  • Viết theo dạng văn bản
  • Đảm bảo tính pháp lý, được pháp luật bảo vệ
  • Cần ít nhất một bên thứ ba giám sát
  • Cần nhiều thời gian để thực thi điều khoản ghi trong hợp đồng
  • Có thể điều chỉnh
  • Tốn nhiều thời hạn và ngân sách

Bảng so sánh sự độc lạ giữa hợp đồng mưu trí và hợp đồng truyền thống lịch sử
Mặc dù sống sót 1 số ít độc lạ nhưng nhưng cả Smart Contract và hợp đồng truyền thống lịch sử đều có pháp luật lao lý rõ ràng. Chúng chỉ được thực thi khi những bên tham gia thực thi đúng pháp luật pháp luật .

Một số ưu điểm nổi trội của hợp đồng thông minh

Ưu điểm tiêu biểu vượt trội của hợp đồng mưu trí nằm ở tính tự động hóa, bảo mật thông tin cao, giảm thiểu ngân sách cho những bệnh tham gia, .. Ngày càng có nhiều tổ chức triển khai, doanh nghiệp ứng dụng Smart Contract .

Tính tự động hóa

Như vừa đề cập ở phần định nghĩa hợp đồng mưu trí là gì, tính tự động hóa của hợp đồng này giúp ích rất nhiều cho những bên tham gia. Người dùng hoàn toàn có thể khởi tạo hợp đồng, không còn bị phụ thuộc vào vào vì một bên ( luật sư, người làm chứng, .. ). Mọi quy trình tiến độ đều được triển khai tự động hóa, phần đông không có sai sót .
Vì đã tự động hóa trọn vẹn nên thời hạn tử vi rút ngắn hơn so với hợp đồng truyền thống lịch sử. Cả hai bên vừa tiết kiệm chi phí thời hạn, vừa không phải tối công đối thiếu hợp đồng .

Tính chính xác cao, không thể đảo ngược

Smart Contract không thể bị can thiệp bởi con người một khi đã kích hoạt thực thi. Chính bởi thực hiện hoàn toàn tự động trên hệ thống máy tính nên gần như không xuất hiện lỗi thường gặp ở hợp đồng truyền thống. Chẳng hạn như lỗi soạn thảo văn bản.

Đặc biệt mọi thông tin trên hợp đồng một khi đã lưu vào blockchain sẽ không hề bị kiểm soát và điều chỉnh. Không một ai hoàn toàn có thể can thiệp, kiểm soát và điều chỉnh những pháp luật trong hợp đồng .

Tính bảo mật cao

Mỗi Smart Contract đều mật mã hóa dưới dạng ngôn ngữ lập trình đặc biệt
Mỗi Smart Contract đều mật mã hóa dưới dạng ngôn từ lập trình đặc biệt quan trọng. Sau đó chúng lại được phân phối khi về mạng lưới hệ thống những node, lưu lại vĩnh viễn trên blockchain. Tính bảo mật thông tin của hợp đồng mưu trí rất cao. Hacker nếu muốn kiểm soát và điều chỉnh dù chỉ một thông tin nhỏ trong hợp đồng sẽ cần phải có sự đồng ý chấp thuận của hơn 50 % những node hoạt động giải trí trong cùng mạng lưới hệ thống .

Phù hợp với khi hoạt động của các doanh nghiệp

Smart Contract tương thích với xu thế hoạt động giải trí chung của những doanh nghiệp văn minh thời nay. Chúng giúp cho mỗi doanh nghiệp tiết kiệm ngân sách và chi phí thời hạn tiến hành, bảo vệ tính đúng mực trong quy trình thực thi. Từ đó nâng cao chất lượng dịch vụ, tạo ra doanh thu lớn hơn so với khi thực thi hợp đồng truyền thống lịch sử .

Tiết kiệm chi phí

Triển khai hợp đồng mưu trí sẽ không cần đến sự giám sát của bên thứ ba. Do đó, ngân sách sẽ giảm thiểu đi rất nhiều. Mỗi doanh nghiệp không cần phải đưa đến bên tư vấn giám sát về yếu tố pháp lý, bộ phận quản trị kiểm soát và điều chỉnh hợp đồng, .. Khi gánh nặng ngân sách giảm đi, doanh thu của doanh nghiệp đương nhiên tăng lên .

Một vài hạn chế của hợp đồng thông minh

Chi phí triển khai ban đầu cho hợp đồng thông minh vẫn còn cao
Mặc dù chiếm hữu nhiều lợi thế tiêu biểu vượt trội, bắt kịp khuynh hướng thanh toán giao dịch văn minh nhưng hợp đồng mưu trí vẫn còn sống sót một vài hạn chế nhất định .

  • Rủi ro từ môi trường internet: Tuy rằng được đánh giá cao về tính bảo mật nhưng môi trường internet vẫn tồn tại rất nhiều tuổi rủi ro. Trong trường hợp người dùng để lộ thông tin liên quan đến Smart Contract đang sử dụng, hacker có thể lợi dụng để tấn công, chiếm đoạt tài khoản. Một số cuộc tấn công 51% vẫn có khả năng xảy ra trên nhiều mạng blockchain (hacker chiếm được ít nhất 51% sự đồng thuận của các node).
  • Tính hợp pháp vẫn còn để ngỏ: Hợp đồng thông minh chưa được hợp pháp hóa tại hầu hết các quốc gia. Vì thế nếu như người dùng bị thiệt hại khi sử dụng dạng hợp đồng này, pháp luật sẽ không đứng ra bảo vệ quyền như đối với các bên tham gia ký kết hợp đồng truyền thống.
  • Chi phí triển khai ban đầu vẫn còn cao: Công nghệ blockchain dù phát triển khá nhanh trong những năm trở lại đây. Thế nhưng để triển khai một blockchain riêng, doanh nghiệp sẽ cần phải bỏ ra chi phí tương đối lớn. Đây là cản trở lớn nhất khi doanh nghiệp muốn ứng dụng hợp đồng Smart Contract rộng rãi hơn.
  • Không thể điều chỉnh sửa đổi: Hợp đồng thông minh khi đã tải và lưu trên blockchain sẽ không thể sửa đổi. Trong trường điều khoản nhập sai, bạn gần như không có cách nào để sửa đổi. Đặc điểm này đôi khi tạo chút khó khăn cho các bên tham gia.

Chính 4 hạn chế vừa nghiên cứu và phân tích như trên khiến hợp đồng mưu trí khó tiến hành thoáng đãng, tối thiểu là trong thời gian hiện tại. Tuy nhiên 1 số ít nhà tăng trưởng vẫn không ngừng xử lý thử thách cản trở khiến Smart Contract khó ứng dụng thoáng rộng vào đời sống .

Có thể bạn quan tâm: Altcoin là gì? Cách nắm bắt cơ hội khi vào mùa Altcoin

Ứng dụng của hợp đồng thông minh trong đời sống

Smart Contract thích hợp để ứng dụng trong nhiều nghành của đời sống. Từ những hoạt động giải trí kinh doanh thương mại cho đến đến những nghành nghề dịch vụ đặc trưng như y tế, giám sát bầu cử, tham gia vào chuỗi Logistics, ..
Smart Contract thích hợp để ứng dụng trong nhiều lĩnh vực của đời sống

Ứng dụng cho các hoạt động quản lý

Blockchain giống như một cuốn sổ cái kỹ thuật số có năng lực tàng trữ mọi thông tin một cách tự động hóa, minh bạch. Dữ liệu một khi đã lưu lại vào cuốn sổ cái này sẽ không hề kiểm soát và điều chỉnh, biến hóa bởi một cá thể hay tổ chức triển khai nào cả. Hợp đồng mưu trí tàng trữ trên blockchain đặc biệt quan trọng thiết yếu cho khâu quản trị .
Ngay từ năm năm ngoái, Trust và Clearing đã khởi đầu ứng dụng Smart Contract và blockchain vào quá trình quản lý tài sản. Theo đó, họ sử dụng công nghệ tiên tiến blockchain vào việc quản trị một mạng lưới hệ thống thông tin sàn chứng khoán khổng lồ với giá trị lên đến cả ngàn tỷ USD, khoảng chừng 345 triệu thanh toán giao dịch đã được lưu vào blockchain .

Ứng dụng vào công tác bầu cử

Nếu như giám sát, thống kê hiệu quả bầu cử theo cách truyền thống lịch sử rất khó để bảo vệ tính không bằng. Quy trình này dễ bị can thiệp, tác dụng hoàn toàn có thể bị thao túng theo ý đồ của một bên nào đó. Để khắc phục điều này, người ta đã mở màn ứng dụng hợp đồng mưu trí vào những cuộc bầu cử .
Kết quả sẽ gần như không hề bị thao túng. Bởi mọi phiếu bầu nhiều sẽ trải qua quy trình biến hóa và lưu lại trên sổ cái blockchain. Một vài đối tượng người tiêu dùng hay một nhóm tổ chức triển khai nào đó nếu muốn biến hóa tác dụng là điều rất khó, yên cầu họ phải đổi khác trọn vẹn mạng lưới hệ thống. Và trong thực tiễn điều này không dễ để triển khai .

Ứng dụng trong chuỗi cung ứng Logistics

Chuỗi Logistics giống như một mạng lưới hệ thống phức tạp với nhiều bên tham gia. Mỗi bên tham gia lúc này lại đảm nhiệm một việc làm riêng. Quy trình quản lý và vận hành một chuỗi Logistics cần phải được thực thi tuần tự. Nhìn chung, đây là một quá trình tốn thời hạn và tài lộc. Khi phát sinh một yếu tố nào đó, rất khó để người ta hoàn toàn có thể giải quyết và xử lý ngay .
Tuy nhiên, khi ứng dụng hợp đồng mưu trí mọi bên tham gia đều có quyền theo dõi tiến trình theo cách đơn thuần nhất. Trong quy trình thực thi hợp đồng sẽ không Open gian lận. Việc quản trị tài liệu luân chuyển sản phẩm & hàng hóa được diễn ra nhanh gọn, thuận tiện truy vấn tra cứu .

Ứng dụng vào lĩnh vực y tế

Hợp đồng mưu trí được cho phép quản trị và tàng trữ hồ sơ bệnh lý của bệnh nhân trên sổ cái blockchain. Muốn muốn theo dõi những thông tin này yên cầu những bên phải có quyền truy vấn .
Bên cạnh đó, tài liệu sẽ liên tục chuyển đến bên bảo hiểm. Nếu muốn sử dụng tài liệu này, những bên phải nhận được sự đồng ý chấp thuận của bệnh nhân. Trong 1 số ít trường hợp, người ta còn phải trả phí để sử dụng tài liệu bệnh lý của bệnh nhân .

Kết luận

Sự ra đời của hợp đồng thông minh phù hợp với xu thế chung của thời đại. Nó giúp mọi bên tham gia tiết kiệm thời gian, không cần đến bên thứ ba giám sát. Tuy vậy để triển khai rộng rãi hợp đồng này vào thực tế vẫn là thách thức lớn với nhiều nhà phát triển. Đến đây, mong rằng bạn đã hiểu chính xác định nghĩa hợp đồng thông minh là gì!

Mã ID: h235

5/5 – ( 2 bầu chọn )