Tóm Tắt
IQ không phải là bí quyết thành công
Những người thông minh nhất hẳn phải là những người thành công nhất? Không hoàn toàn là như vậy…
Anders Ericsson, giáo sư tâm lý học tại Đại học bang Florida, nói rằng việc bạn không phải là thiên tài thực sự có thể là một lợi thế đáng kể. Khi nghiên cứu hành vi của người chơi cờ vua, ông nhận thấy rằng không có mối tương quan nào giữa chỉ số IQ và thành công. Trên thực tế, những người chơi có chỉ số thông minh thấp hơn lại thường thành công hơn. Kết quả này có thể khiến bạn bất ngờ, nhưng thực ra không phải không có cơ sở.
Những người chơi có chỉ số IQ thấp hơn hiểu rõ bất lợi của mình ở khoản trí thông minh – vì thế, họ nỗ lực làm việc chăm chỉ hơn để thuần thục các kỹ năng của mình. Trong khi đó, nhiều người chơi thông minh bẩm sinh lại thua cuộc vì cho rằng họ không cần phải cố gắng nhiều để giành chiến thắng. Họ thất bại vì không hiểu rõ tầm quan trọng của nỗ lực so với trí tuệ.
Angela Lee Duckworth cũng nhận thấy điều tương tự khi dự đoán sự thành công của các cá nhân trong các bối cảnh khác nhau. Cô đã có một bài chia sẻ trên TED Talk về vai trò của sự bền bỉ (grit) – sẵn sàng làm việc chăm chỉ liên tục trong các tình huống khó khăn – như bí quyết thành công tối thượng.
Chìa khóa thành công – Sự bền bỉ
Thành công chỉ mang tính tương đối
Bí quyết thành công là gì? Để trả lời câu hỏi này, trước tiên ta cần phải bắt đầu với câu hỏi: “Thành công là gì?”
Ban đầu, Larry Sanger sáng lập Wikipedia với vai trò là một tổ chức phi lợi nhuận. Salman Khan, người sáng lập Học viện Khan, duy trì hoạt động của công ty chủ yếu dựa vào các khoản đóng góp.
Thành công có ý nghĩa gì đối với bạn? Thực tế, tiền bạc và danh vọng không phải lúc nào cũng là yếu tố quan trọng.
Chính bạn tự định nghĩa thành công cho mình.
Bất cứ điều gì mang lại cho bạn sự thỏa mãn cá nhân lớn nhất – chính là bí quyết thành công của bạn.
Guy Raz, tác giả ấn phẩm ‘How I Built This‘, chia sẻ công thức đạt đến thành công
“May mắn luôn mỉm cười với những người biết tự thân vận động”
Mọi người không đạt được thành công chỉ vì may mắn. Bí quyết nằm ở chỗ họ thường xuyên áp dụng nhất quán một hệ thống nguyên tắc cốt lõi trong cuộc sống. Tất cả đều bắt đầu từ chính tư duy của bạn.
Lấy ví dụ, khi xây dựng một tòa nhà cao tầng, phần lớn nguyên vật liệu sẽ được đầu tư để xây dựng các tầng hầm – vì đó là nền móng của tòa nhà. Móng tòa nhà phải chắc chắn để đủ khả năng chịu tải các tầng bên trên.
Tương tự, nếu muốn thành công, điều quan trọng là bạn phải bắt đầu từ những điều cơ bản. Nếu thực hiện chính xác các nguyên tắc này, bạn chắc chắn sẽ đạt tới thành công. Một số người có thể mất nhiều thời gian hơn, nhưng thành công không trốn tránh ai lâu dài.
12 bí quyết thành công trong sự nghiệp
Dưới đây là tổng hợp những thói quen hữu ích có thể thay đổi cuộc đời chính bạn.
1. Khát khao cháy bỏng
Chuyện kể ngày xưa, một thanh niên tìm đến với triết gia Socrates để hỏi về bí quyết thành công trong cuộc sống. Socrates hẹn gặp anh gần bãi biển vào sáng hôm sau. Chàng trai trẻ tự nghĩ, “Tôi đang hỏi về bí quyết của người thành công mà ông lại bảo tôi ra bãi biển! Trời ạ, tôi không muốn học bơi, tôi muốn biết cách thành công”.
Tuy nhiên, sáng hôm sau, anh vẫn đến chỗ hẹn. Socrates yêu cầu người thanh niên đi bộ với mình về phía biển. Khi nước ngập đến cổ, Socrates bất ngờ dìm chàng trai trẻ xuống nước. Anh chàng cố gắng vùng vẫy để đưa cổ lên khỏi mặt nước nhưng không được. Socrates giữ đầu anh dưới nước trong khoảng một phút trước khi thả tay ra để anh ngoi lên mặt nước. Khi anh còn đang hớp hơi, Socrates hỏi:
“Này anh bạn, khi ở dưới nước, anh đã mong muốn điều gì nhất?”
Nếu là bạn, câu trả lời hẳn sẽ là “Tôi muốn… Tại sao ông làm vậy với tôi?”, phải không?
Thế nhưng, người thanh niên đã trả lời là: “Tôi muốn không khí. Tôi muốn thở.”
Socrates liền mỉm cười:
Đó là bí quyết thành công. Nếu bạn mong muốn thành công một cách cháy bỏng như khi bạn muốn thở dưới nước, bạn sẽ đạt được điều đó.
Khao khát thành công cháy bỏng là bước đầu tiên để đạt được ước mơ của mình. Bước đi đầu tiên luôn là phần khó nhất trong hành trình này.
Đọc thêm: Luật hấp dẫn – Bí mật của thành công và hạnh phúc lâu dài
2. Tìm hiểu điều bạn đam mê
Hầu hết những người đi làm kiếm sống hàng ngày đều dành ít nhất 8-9 giờ mỗi ngày tại nơi làm việc, mỗi tuần 5 ngày. Phần lớn ngủ khoảng 8 giờ mỗi ngày. Nói cách khác, chúng ta dành 1/3 nguồn lực cho công việc.
Hãy thử hình dung xem – nếu bạn ở một nơi từ 8-9 tiếng/ngày, tuần 5 ngày và không cảm thấy thích thú với những gì bạn làm ở đó.
Liệu như vậy, bạn có cảm thấy hài lòng trong cuộc sống không? Liệu bạn có cảm thấy vui vẻ để đi làm mỗi ngày không?
Làm những gì bạn yêu thích là điều vô cùng quan trọng. Do đó, trước tiến, bạn cần xác định bản thân có niềm đam mê với điều gì.
Khi bạn làm việc với đam mê, công việc sẽ không còn giống như công việc nữa.
Mỗi chúng ta đều quan tâm đến một điều gì đó trong cuộc sống. Đó có thể là âm nhạc, thể thao, công nghệ, giáo dục… Bất cứ điều gì khiến bạn đam mê, lời khuyên của chúng tôi là bạn hãy theo đuổi đến cùng. Không chỉ là bí quyết thành công, đây đồng thời cũng là phương thức hữu hiệu giúp bạn sống vui vẻ và hạnh phúc hơn.
3. Viết ra các mục tiêu của bạn
Một bí quyết thành công không kém phần quan trọng là thực hành thiết lập mục tiêu (goal setting). Đặt mục tiêu giúp bạn dễ dàng lên kế hoạch và sắp xếp thứ tự ưu tiên – nhờ đó định hướng hành động dựa trên nguồn lực sẵn có.
Khi đã viết ra các mục tiêu của mình và bắt đầu thực hiện, bạn hẳn sẽ nhận thấy sự xuất hiện của những suy nghĩ tích cực – đặc biệt khi đạt được những tiến bộ nhất định. Điều tối quan trọng là phải luôn lạc quan trên hành trình hướng tới thành công, vì chắc chắn sẽ có những lúc bạn không tránh khỏi thất vọng.
Để thiết lập mục tiêu, bạn có thể thực hiện theo công thức sau đây:
Mục tiêu / Nhiệm vụ => Lý do hành động hướng tới mục tiêu này => Thứ tự ưu tiên => Thời hạn => Tiến độ
- Trước tiên, hãy viết ra mục tiêu mà bạn muốn hướng tới.
- Xác định lý do bạn muốn hướng tới mục tiêu này. Đây sẽ là lời nhắc nhở sinh động về kết quả bạn sẽ gặt hái được khi hoàn thành mục tiêu trong thời hạn đề ra – cũng như là nguồn động lực quý giá khi bạn cảm thấy nản chí trong quá trình theo đuổi mục tiêu dài hạn.
- Đánh giá mức độ ưu tiên trên thang điểm 1-5 cho những việc cần thực hiện. Ưu tiên đi từ quan trọng nhất đến những việc có thể chờ đợi.
- Đặt thời hạn hoàn thành nhiệm vụ – đây cũng là cơ hội để bạn thực hành kỹ năng quản lý thời gian hiệu quả. Thời hạn đặt ra phải hợp lý để bạn không nản lòng khi chưa đạt được tiến độ mong muốn.
- Theo dõi tiến độ hoàn thành mục tiêu (Đang chờ xử lý / Đang thực hiện / Đã hoàn thành). Một mẹo nhỏ là bạn hãy tô màu đỏ mục tiêu nếu thời hạn cuối đang đến gần và vẫn chưa xử lý xong. Làm như vậy, những mục tiêu đó sẽ luôn “đập vào mắt” bạn đầu tiên mỗi khi ngày mới bắt đầu.
- Với các mục tiêu đã hoàn thành, hãy tô màu xanh để tạo động lực cho bạn nỗ lực hơn nữa.
Đọc thêm: Trí tuệ cảm xúc – Mối quan hệ mật thiết giữa EQ với thành công
4. Làm việc chăm chỉ
Trên đời, không có bữa trưa nào là miễn phí cả.
Trong tác phẩm Outliers, Malcolm Gladwell đã nghiên cứu và nhận thấy những người thành công nhất thế giới không phải là người có kỹ năng hay tài năng bẩm sinh. Họ chỉ đơn giản luyện tập vài giờ mỗi tuần cho đến khi đạt tới mức 10.000 giờ. Ý tưởng chính là khi thực hành một nhiệm vụ trong 10.000 giờ, chúng ta sẽ trở thành chuyên gia trong lĩnh vực đó.
Không có gì trên đời là miễn phí. Nếu muốn thành công, bạn cần phải nỗ lực làm việc chăm chỉ. Mọi tiện ích bạn đang được hưởng trong cuộc sống (điện, đường, ô tô, xe buýt, điện thoại thông minh, Internet, v.v…) không tự nhiên mà có – một ai đó đã thay bạn làm việc chăm chỉ để phát minh ra những thứ này. Ai đó đã có khao khát cháy bỏng đối với việc tạo ra những phát minh mới này cho thế giới.
Khi đã định hướng mục tiêu, hãy làm việc chăm chỉ theo hướng đi đó. Phần lớn những người thất bại đều bắt đầu trì hoãn – ngay cả khi quyết định sẽ làm việc chăm chỉ. Họ bắt đầu căng thẳng. Họ tìm kiếm cơ hội khác. Thành công đòi hỏi nơi bạn tư duy sẵn sàng làm việc, hy sinh những điều nhỏ nhặt để hướng tới điều gì đó lớn hơn.
Bất cứ ai có tư duy đi đường tắt, những người như vậy sẽ không thể thành công lâu dài.
Xuất phát từ tư tưởng muốn làm giàu nhanh chóng, nhiều người luôn cố gắng tìm kiếm những “con đường tắt”. Họ chuyển liên tục từ cách này qua cách kia. Ngay cả khi kiếm được một số tiền nhanh chóng thông qua những con đường tắt đó, họ ngay lập tức tiêu hết số tiền đó – thay vì đầu tư để phát triển chính mình.
5. Cố gắng hết sức để hoàn thành nhiệm vụ
Chỉ có hai cách để thực hiện công việc:
- Làm một cách nửa vời.
- Làm một cách say mê bằng cả trái tim.
Bạn nghĩ rằng hướng đi nào sẽ mang lại kết quả tốt hơn?
Niềm đam mê thực sự rất có ý nghĩa trong hành trình đạt tới ước mơ. Hãy chắc chắn rằng bạn đã nỗ lực hết sức trong từng nhiệm vụ. Làm việc với đam mê trọn vẹn sẽ mang lại cho bạn cảm giác mãn nguyện, tự tin và khuyến khích bạn hoàn thành nhiệm vụ tốt hơn nữa.
“Việc bạn nỗ lực hết khả năng ở thời điểm hiện tại sẽ đưa bạn lên vị trí cao nhất trong tương lai.”
Oprah Winfrey
Lời khuyên là bạn nên cố gắng hết sức khi làm điều gì đó, bởi vì nếu không mang lại kết quả xứng đáng, bạn sẽ phải bắt đầu lại từ đầu, lãng phí nguồn lực và thời gian quý giá.
6. Tập trung để đạt được thành công
“Suy nghĩ của tôi trước một cuộc đua lớn khá đơn giản. Tôi tự nhủ với bản thân: Hãy thư giãn và tập trung toàn bộ cho cuộc đua của bạn. Nếu bạn làm được điều này, bạn sẽ chiến thắng…. Truyền tất cả năng lượng của bạn vào mục tiêu. Tập trung.”
Carl Lewis
Hãy luôn tập trung và hướng tới nhiệm vụ trước mắt mà không sợ hãi về kết quả cuối cùng – vì điều tốt nhất bạn có thể làm tại thời điểm đó là dành 100% sức lực cho nhiệm vụ cần hoàn thành.
Trong tác phẩm ‘The One Thing‘, Gary Keller nói về việc tập trung toàn bộ năng lượng của bạn vào một điều quan trọng duy nhất. Một khi bắt đầu làm được như vậy, bạn sẽ đạt tới thành công đáng kinh ngạc.
7. Thay đổi thói quen
Hầu hết mọi thứ chúng ta làm đều dựa theo thói quen. Chúng tôi ăn ở một số quán ăn, mặc một số bộ quần áo nhất định, làm vệ sinh theo một cách nhất định, xem một số chương trình truyền hình… đơn giản vì đó là điều ta luôn làm hằng ngày. Những hành động này trở thành bản năng khi ta thực hiện mà không thực sự suy nghĩ.
Thói quen khi giữ lâu ngày sẽ gây khó khăn cho quá trình cải thiện bản thân. Nếu muốn đạt được nhiều thứ hơn trong cuộc sống, bạn phải sẵn sàng đánh giá và thay thế một số hành động hằng ngày bằng những hoạt động mang lại lợi ích nhiều hơn.
Ví dụ: Thay vì dành hàng giờ sau bữa tối để xem TV, hãy đi dạo, học một ngoại ngữ thứ hai, đọc sách, hoặc gọi điện cho khách hàng để nhanh chóng thăng tiến trong sự nghiệp.
Cần tối thiểu 25 ngày để não bộ xây dựng các liên kết thần kinh cần thiết – đủ để biến một hành vi trở thành ‘bản chất thứ hai’. Lời khuyên là bạn nên thực hành từ ít nhất 3 tháng trở lên. Khi đã hoàn thành nhiệm vụ đề ra, hãy chuyển sang tập luyện một hành vi mới khác. Với tốc độ này, mỗi năm bạn sẽ có thêm 4 thói quen mới – và trong 5 năm, bạn sẽ hình thành được cho mình 20 thói quen của người thành công.
8. Kiên trì
Hãy tiếp tục cố gắng đạt được mục tiêu của mình bất chấp thất bại – lần thử tiếp theo có thể sẽ là chặng đua cuối cùng dẫn bạn đến với thành công.
Khi bạn cố gắng và gặp thất bại, hãy nhìn nhận vấn đề một cách tích cực – đây là cơ hội để bạn nhận ra những hướng đi không hiệu quả, tránh lặp lại lần sau. Đôi khi, bạn có thể cảm thấy lo lắng và thất vọng. Chính những lúc này, hãy giữ vững sự kiên trì và luôn hướng tới mục tiêu. Bí quyết thành công trong công việc và cuộc sống là vượt qua nỗi sợ hãi và cố gắng liên lỉ đến cùng. Tư duy của người thành công là xem khó khăn thử thách như cơ hội học hỏi và trở nên tốt hơn mỗi ngày.
“Nếu lòng tin của bạn lớn bằng hạt cải thôi, thì dù bạn có bảo núi này: “Rời khỏi đây, qua bên kia!”, nó cũng sẽ qua, và sẽ chẳng có gì mà bạn không làm được.”
Thánh Kinh
9. Thực hành lòng biết ơn
Các nghiên cứu về động lực của nhân viên (employee motivation) cho thấy cảm giác được đánh giá cao là động lực duy nhất – và lớn nhất – tại nơi làm việc, thậm chí giá trị hơn cả mức lương. Tuy nhiên, nhiều người lại không sử dụng hết sức mạnh của lòng biết ơn trong công việc kinh doanh và cuộc sống cá nhân của họ.
Khi mọi người nhận thấy sự tin tưởng của bạn dành cho họ, bạn không chỉ khiến họ cảm thấy vui hơn, mà còn giúp bản thân dễ dàng nhận được nhiều sự giúp đỡ hơn. Hỗ trợ và góp ý từ những người xung quanh là “chất xúc tác” không thể tuyệt vời hơn để đưa bạn đến với thành công nhanh hơn.
Tiến sĩ Jack Canfield – cha đẻ của bộ ‘Hạt giống Tâm hồn’ – từng chia sẻ như sau:
Tôi đã từng mang trong túi một thẻ chỉ mục có 10 vòng tròn trên đó. Mỗi khi tôi cho ai đó biết rằng tôi đánh giá cao họ, tôi điền vào một trong các vòng đó. Nếu vào cuối ngày mà tôi không điền đủ 10 vòng, tôi sẽ gửi email cảm ơn. Sau một vài tháng, thể hiện sự đánh giá cao trở thành thói quen, và tôi không còn phải mang theo những tấm thẻ nữa. Chưa một ai trong 9 nhân viên của tôi rời bỏ công ty trong hơn 5 năm. Tôi cho rằng một phần lớn sự trung thành đó xuất phát từ việc khiến mọi người cảm thấy mình được đánh giá cao.
Bí mật của lòng biết ơn
Đọc thêm: Học cách yêu bản thân – 16 bước thay đổi cuộc sống
10. Lắng nghe và tôn trọng phản hồi
“Nếu bạn muốn đi nhanh, hãy đi một mình. Nếu bạn muốn đi xa, hãy đi cùng nhau”
Ngạn ngữ châu Phi
Bí quyết thành công trong kinh doanh nói riêng và cuộc sống nói chung là ‘Đừng bao giờ đi ăn một mình’. Thay vì tự đánh giá bản thân, hãy lắng nghe ý kiến từ mọi người xung quanh. Nếu bạn là cấp lãnh đạo – quản lý, bạn nên định kỳ yêu cầu nhân viên, cấp trên, khách hàng và những người quen đánh giá hiệu suất của bạn trên thang điểm từ 1 đến 10. Nếu câu trả lời là dưới 10, hãy tự hỏi bản thân: “Tôi cần làm gì để đạt điểm 10?”.
Bằng cách yêu cầu phản hồi, bạn đang khuyến khích mọi người hỗ trợ bạn đạt đến thành công. Lý do chính mà mọi người không làm như vậy là nỗi sợ đối với những gì họ có thể phải nghe thấy – tuy nhiên, thông tin bạn thu thập được thực sự rất đáng để đối mặt với nỗi sợ hãi đó.
Không phải tất cả mọi phản hồi đều chính xác, nhưng hãy tìm kiếm điểm chung trong những nhận xét đó – cũng như đừng bao giờ tức giận, ngay cả khi bạn không đồng ý với ý kiến của người khác về bạn. Nếu có thể, hãy tìm một hoặc nhiều người có kinh nghiệm và yêu cầu họ làm cố vấn (mentor) cho bạn.
Đọc thêm: Coaching là gì? Bí quyết trở thành chuyên gia huấn luyện
11. Không để sự từ chối làm nản lòng bạn
Sự từ chối không ngăn cản bạn thành công – chính nỗi sợ bị từ chối mới thực sự đáng lo ngại. Điều gì có thể ngăn một người đàn ông hẹn hò một người phụ nữ đẹp? Điều gì ngăn cản một nhân viên bán hàng thiếu kinh nghiệm hỏi ý kiến của người có kinh nghiệm nhất trong công ty? Phần lớn trường hợp, câu trả lời chính là nỗi sợ bị từ chối – rằng nếu họ hỏi, câu trả lời sẽ là “không”. Thực tế, hoàn toàn không có lý do hợp lý nào để bạn phải lo lắng như thế cả.
Ví dụ: Bạn xin một người thành công cho bạn lời khuyên nghề nghiệp, và anh ta nói không. Bạn không có lời khuyên của anh ấy trước khi hỏi, và sau đó bạn cũng không có lời khuyên của anh ấy. Tình trạng của bạn không hề trở nên tệ hại hơn – vậy tại sao phải ngại hỏi?
Bí quyết thành công là bạn phải coi sự từ chối như một ‘ảo giác’ – một phản ứng tiêu cực gợi lên trong tâm trí bạn, nhưng thực sự không hề tồn tại.
Vượt qua nỗi sợ bị từ chối
Đọc thêm: E+R=O – Công thức “bí truyền” của người thành công
12. Giữ lời hứa
Thất hứa sẽ khiến bạn đánh mất niềm tin của người khác, khiến họ ít có khả năng muốn làm việc với bạn trong tương lai. Điều quan trọng hơn là bạn cũng đang mất đi niềm tin vào chính bản thân mình. Một ngày nào đó, khi bạn không còn tin vào chính mình nữa, thành công sẽ không bao giờ đến với bạn.
Để giữ lời hứa, hãy tập luyện nói ‘không’ với những điều mà bạn không muốn làm. Viết ra mọi thứ bạn cần phải làm vào lịch của mình nga khi có thể – bạn sẽ ngạc nhiên khi biết có rất nhiều người không làm như vậy.
Nếu cần thiết phải thất hứa, hãy cho các bên có liên quan biết càng sớm càng tốt, đồng thời làm mọi việc trong khả năng để khắc phục bất kỳ hậu quả nào bạn gây ra cho họ.
Video chia sẻ bí quyết thành công – Youtube Jack Canfield
The Success Principles – Bộ sách tóm tắt bí quyết thành công của Jack Canfield
Lời kết
Tựu chung lại, thành công sẽ đến với bạn khi bạn sẵn sàng dành toàn bộ niềm tin và nguồn lực để đạt được nó. Ai trong chúng ta cũng muốn thành đạt – tuy nhiên, có một sự khác biệt rất lớn giữa mong muốn và sẵn sàng hành động. Bí quyết thành công là hãy bắt đầu hành động ngay từ hôm nay – bạn phải quyết tâm đặt mục tiêu, kế hoạch chi tiết, thực hiện kế hoạch và nhờ vả sự giúp đỡ của người khác khi cần thiết.
Có thể bạn quan tâm:
- Ảo tưởng về thành công: 4 niềm tin cần loại bỏ trên hành trình phát triển bản thân
- Câu chuyện thành công: Tổng hợp 20 mẩu chuyện truyền cảm hứng đi lên từ thất bại
- Khẳng định tích cực: 5 bước thay đổi tư duy
Tham khảo
7 Principles of Success and Happiness That You Can Do Today. https://www.jackcanfield.com/blog/7-principles-of-success-and-happiness-that-you-can-do-today/. Truy cập ngày 10/03/2021.
7 ‘Secrets of Success’ that can change your Life. https://betterauds.com/success/secrets-of-success-that-can-change-your-life/. Truy cập ngày 10/03/2021.
7 Secrets of Wildly Successful People. https://www.scienceofpeople.com/secrets-to-success/. Truy cập ngày 10/03/2021.
10 Secrets of Successful People. https://www.mentalhelp.net/blogs/10-secrets-of-successful-people/. Truy cập ngày 10/03/2021.
ITD Vietnam Center for Management Development (VNCMD) là chi nhánh tại Việt Nam của ITD World – với hơn 35 năm kinh nghiệm đào tạo Coaching, Lãnh đạo và Quản trị Nhân sự cho các tập đoàn đa quốc gia tại hơn 80 nước trên thế giới.
Mọi thông tin chi tiết xin liên hệ với chúng tôi qua số điện thoại 028 3825 8487, email [email protected]/ [email protected], hoặc kết nối với chúng tôi trên mạng xã hội.
