Tóm Tắt
Cơ sở hình thành và tầm quan trọng của 7 công cụ quản lý chất lượng
7 Công cụ quản lý chất lượng được sử dụng trong việc xử lý yếu tố. Những công cụ này được tăng trưởng tại Nhật Bản. Sau đó được tăng trưởng hoàn thành xong bởi W.E. Deming và Joseph Juran .
Dr. Kaoru Ishikawa – Một trong những nhà khoa học hàng đầu thế giới về quản lý chất lượng đã nhận định rằng: 95% các vấn đề trong doanh nghiệp có thể được giải quyết bằng 7 công cụ quản lý chất lượng.
Bạn đang đọc: VAI TRÒ CỦA 7 CÔNG CỤ QUẢN LÝ CHẤT LƯỢNG LÀ GÌ?
Cấu trúc của 7 công cụ quản lý chất lượng là tập hợp những tài liệu. Chúng được sử dụng để nghiên cứu và phân tích quy trình sản xuất, xác lập những yếu tố chính tác động ảnh hưởng đến hiệu quả, trấn áp sự biến thiên trong sản xuất và dịch chuyển chất lượng mẫu sản phẩm và đưa ra những giải pháp nhằm mục đích tránh những sai sót hoàn toàn có thể xảy ra trong tương lai .
Với việc thực hành thực tế những công cụ này, doanh nghiệp sẽ dữ thế chủ động hơn, hiệu suất cao hơn trong việc nhận diện những yếu tố. Ví dụ những tiêu tốn lãng phí, kém hiệu suất cao trong quy trình, những nguyên do gây ra mẫu sản phẩm khuyết tật, những thời cơ nâng cấp cải tiến, đồng thời xác lập được đâu ra nguyên do căn nguyên của yếu tố, định ra được thứ tự ưu tiên cần xử lý yếu tố nào trước, yếu tố nào sau để đạt hiệu suất cao cao trong việc xử lý những nguồn lực. Từ đó đưa ra được quyết định hành động đúng đắn để xử lý yếu tố .
7 công cụ quản lý chất lượng ( 7 quality control tools ) gồm có :
- Phiếu kiểm tra (Check sheets)
- Biểu đồ (Charts)
- Biểu đồ nhân quả (Cause & Effect Diagram)
- Biểu đồ Parento (Pareto chart)
- Biểu đồ mật độ phân bố (Histogram)
- Biểu đồ phân tán (Scatter Diagram)
- Biểu đồ kiểm soát (Control Chart)
Các thông tin đơn cử so với từng công cụ được san sẻ trong phần tiếp theo của bài viết này
Giới thiệu về 7 công cụ quản lý chất lượng
2.1. Phiếu kiểm tra (Check Sheet)
Mục đích: Phiếu kiểm tra là các biểu mẫu đơn giản dùng để thu thập và ghi chép lại dữ liệu của doanh nghiệp một cách có hệ thống.
Ưu điểm của phiếu kiểm tra là rất dể hiểu và dễ vận dụng. Nó hoàn toàn có thể cho thấy một bức tranh rõ ràng về tình hình hoạt động giải trí và điều kiện kèm theo của tổ chức triển khai. Đây là một công cụ hiệu suất cao và can đảm và mạnh mẽ để xác lập được những yếu tố thường gặp. Tuy nhiên chúng không có hiệu suất cao cao trong việc nghiên cứu và phân tích những yếu tố về chất lượng. Do đó, nó chính là thông tin dữ liệu quan trọng nguồn vào của những công cụ khác như biểu đồ Pareto, biểu đồ tần suất, … để theo dõi một cách đúng mực những yếu tố xảy ra .
Phiếu kiểm tra thường được sử dụng trong những trường hợp sau :
+ Kiểm tra sự phân bổ số liệu của một chỉ tiêu chất lượng trong quy trình sản xuất
+ Dùng để thực thi xác nhận việc làm
+ Xác định những dạng sai lỗi và vị trí của những sai lỗi của loại sản phẩm
+ Xác định nguồn gốc gây ra sai lỗi của loại sản phẩm
Các bước thiết kế phiếu kiểm tra
Bước 1: Xác định các thông số hoặc dữ liệu cần thu thập
Bước 2: Xác định thời gian thu thập dữ liệu (ca, ngày, tuần, tháng, quý…)
Bước 3: Xây dựng các biểu mẫu phù hợp
Bước 4: Áp dụng và xác nhận hiệu quả của mẫu phiếu kiểm tra và thay đổi, cải tiến nếu cần thiết.
Ví dụ: CheckSheet đối với Các sai lỗi trong bản Photocopy bao gồm: Quá tối, quá mờ, bẩn, sai vị trí, sai cỡ, kẹt giấy, các lỗi khác…được theo dõi trong 6 ngày được thể hiện như sau:
2.2. Biểu đồ (Charts)
Mục đích: Biểu đồ thể hiện mối quan hệ tương quan giữa các số liệu hoặc các đại lượng thông qua dạng hình ảnh. Đây là một công cụ rất hữu ích giúp các doanh nghiệp và các nhà quản lý quan sát và đánh giá sự phân bố dữ liệu theo thời gian hoặc theo các giai đoạn cụ thể.
Việc hiển thị tài liệu bằng hình ảnh một cách trực quan được cho phép người dùng hoặc người xem nhanh gọn chớp lấy được ý nghĩa của tài liệu. Việc hiển thị tài liệu bằng những đồ thì khác nhau được chọn tùy thuộc và mục tiêu nghiên cứu và phân tích và sở trường thích nghi của đối tượng người tiêu dùng sử dụng .
Một số dạng biểu đồ thường sử dụng:
Mục đích: Biểu đồ nhân quả hay biểu đồ xương cá, biểu đồ Ishikawa, là một công cụ giúp doanh nghiệp đưa ra những nhận định nhằm tìm ra nguyên nhân gốc rễ của một vấn đề, từ đó thực hiện các hành động khắc phục để đảm bảo chất lượng. Đây là công cụ được sử dụng nhiều nhất trong việc tìm kiểm những nguyên nhân, khuyết tật trong các sản phẩm hoặc dịch vụ
2.3. Biểu đồ nhân quả (Cause & Effect Diagram)
Cách xây dựng biểu đồ nhân quả
Bước 1: Xác định vấn đề cần phân tích. Đặt vấn đề đã lựa chọn tại vị trí đầu cá. Vẽ một đường xương sống trung tâm hướng đến vấn đề này.
Bước 2: Sử dụng phương pháp Brainstorming thảo luận nhóm để đưa ra được tất cả các nguyên nhân có thể gây ra vấn đề.
Trong sản xuất, nguyên do chính hoàn toàn có thể được xác lập theo 5M ( Man – con người, Machine – Máy móc, Method – Phương pháp, Meterial – Nguyên vật liệu, Mesurement – Sự giám sát ) .
Đối với dịch vụ, những nguyên do chính hoàn toàn có thể được xác lập theo 5P ( Peope – Con người, Process – Quá trình, Place – Địa điểm, Provision – Sự cung ứng, Patron – Khách hàng )
Bước 3: Thêm các nguyên nhân phụ cho mỗi nguyên nhân chính đã xác định. Tiếp tục thêm vào các nguyên nhân có thể cho đến khi mỗi nhánh xác định được một nguyên nhân gốc rễ. Sử dụng phương pháp 5WHY để đặt câu hỏi và phân tích sâu các nguyên nhân.
Bước 4: Kiểm tra tính logic của mỗi chuỗi nguyên nhân, có thể loại bỏ những nguyên nhân không được áp dụng.
Bước 5: Kiểm tra tính đầy đủ của biểu đồ
Bước 6: Ghi tên tiêu đề của biểu đồ
.
2.4. Biểu đồ Pareto (Pereto Analysis)
Mục đích: Biểu đồ Pareto là một công cụ dùng để sắp xếp những vấn đề quản lý theo thứ tự quan trọng của chúng. Thông qua công cụ này, các nhà doanh nghiệp sẽ xác định được những yếu tố quan trọng nhất ảnh hưởng đến vấn đề để tập trung để xử lý trước. Ngoài ra, biểu đồ Pareto còn dùng để đánh giá hiệu quả cải tiến. Do đó, việc thực hiện cải tiến cần được sử dụng với nhiều công cụ thống kế.
Nguyên tắc Pareto (Nguyên tắc 80/20) được áp dụng trong quản lý chất lượng như sau: 80% thiệt hại về chất lượng do 20% nguyên nhân gây nên. 20% nguyên nhân gây lên 80% lần xảy ra tình trạng không có chất lượng
Các bước cơ bản để xây dựng biểu đồ Parento:
Bước 1: Xác định vấn đề cần xem xét và cách thu thập dữ liệu.
Ví dụ: Ta xem xét vấn đề Các lỗi trong bản Photocopy. Mục đích để tìm ra các sai lỗi cần ưu tiên để xử lý trước.
Bước 2: Lập phiếu kiểm tra (Checksheet) liệt kê theo các hạng mục
Có thể sử dụng Checksheet theo dõi như ví dụ mục 2.1
Bước 3: Dựa vào các dữ liệu thu thập được trong Checksheet, lập bảng dữ liệu và tính toán.
Tính tổng số của từng khuôn khổ, tổng số tích góp, Tỷ Lệ tích góp .
Sắp xếp từng khuôn khổ theo thứ tự giảm dần tần số Open từ trên xuống dưới
| STT | Tên lỗi | Số lỗi | Số lỗi tích lũy | % Lỗi tích lũy |
| 1 | Quá mờ | 44 | 44 | 29% |
| 2 | Quá tối | 37 | 81 | 53% |
| 3 | Bẩn | 27 | 108 | 70% |
| 4 | Sai vị trí | 16 | 124 | 81% |
| 5 | Sai cỡ | 12 | 136 | 88% |
| 6 | Kẹt giấy | 9 | 145 | 94% |
| 7 | Các lỗi khác | 9 | 154 | 100% |
| Tổng | 154 |
Bước 4: Vẽ biểu đồ Pareto
- Vẽ trục tung và trục hoành:
- Trục tung: trục trái: số lỗi; trục phải: phần trăm lỗi tích lũy
- Trục hoành: các lỗi đã được phân loại
- Xây dựng biểu đồ cột:
Vẽ những lỗi theo dạng cột theo số liệu của bản đã lập, thứ tự từ trái qua phải liền kề nhau
- Vẽ đường phần trăm tích lũy (đường cong Pareto)
Dựa vào bảng số liệu đã lập, lưu lại những giá trị trị Tỷ Lệ tích góp tương ứng so với từng lỗi. Nối những điểm bằng một đường thẳng, ta được đường cong Pareto
- Viết các thông tin liên quan cần thiết cho biểu đồ.
(Có thể sử dùng công cụ Excel để vẽ biểu đồ Pareto)
Bước 5: Phân tích biểu đồ Pareto
Áp dụng quy tắc Pareto ( quy tắc 80/20 ) vào biểu đồ Pareto đã thiết kế xây dựng : Từ trục Tỷ Lệ bên phải ta kẻ đường thẳng tại vị trí 80 %. Khi đó đường thẳng sẽ cắt đường Tỷ Lệ tích góp tại vị trí nào thì ta kẻ đường thẳng xuống cắt cột những sai lỗi / yếu tố. Tất cả những sai lỗi / yếu tố nằm bên tay trái đường thẳng sẽ quyết định hành động 80 % hậu quả chung .
Trong ví dụ trên, từ biểu đồ Pareto ta thấy được rằng những lỗi quá mờ, quá tối và bẩn xảy ra nhiều nhất và cần được ưu tiên xử lý trước .
2.5. Biểu đồ phân bố (Histogram)
Mục đích: Biểu đồ phân bố cho phép nhìn một cách trực quan sự phân bố của các số liệu thu được. Nó được xây dựng bằng cách chia giá trị đo được thành nhiều khoảng, tập trung số dữ liệu nằm trong các khoảng đó rồi biểu thị thành biểu đồ dạng cột. Từ số liệu được thống kê doanh nghiệp có thể đánh giá được trạng thái của sản phẩm hay quá trình sản xuất như thế nào để có thể đề ra những biện pháp phòng ngừa các rủi ro có thể xảy ra một cách kịp thời.
Các bước xây dựng biểu đồ phân bố:
Bước 1: Thu thập dữ liệu. Đếm số lượng các số liệu N (thông thường N>50), xác định giá trị lớn nhất XM và giá trị nhỏ nhất Xm
Giả sử khi kiểm tra độ pH của một loại rau quả muối chua với độ pH theo nhu yếu là 3.5, sai số được cho phép là 0.2, ta thu được một bảng số liệu những giá trị pH của 100 mẫu sản phẩm như trong bảng sau :
| Độ pH | |||||||||
| 3,56 | 3,50 | 3,46 | 3,48 | 3,42 | 3,43 | 3,52 | 3,49 | 3,44 | 3,56 |
| 3,48 | 3,52 | 3,56 | 3,50 | 3,47 | 3,48 | 3,46 | 3,50 | 3,56 | 3,38 |
| 3,41 | 3,49 | 3,37 | 3,47 | 3,45 | 3,44 | 3,50 | 3,39 | 3,46 | 3,46 |
| 3,55 | 3,50 | 3,52 | 3,44 | 3,45 | 3,44 | 3,48 | 3,46 | 3,52 | 3,46 |
| 3,48 | 3,40 | 3,48 | 3,32 | 3,52 | 3,34 | 3,46 | 3,43 | 3,30 | 3,46 |
| 3,59 | 3,47 | 3,63 | 3,59 | 3,38 | 3,52 | 3,45 | 3,48 | 3,31 | 3,46 |
| 3,40 | 3,51 | 3,54 | 3,46 | 3,48 | 3,50 | 3,36 | 3,60 | 3,46 | 3,52 |
| 3,48 | 3,50 | 3,50 | 3,56 | 3,52 | 3,46 | 3,48 | 3,46 | 3,52 | 3,56 |
| 3,56 | 3,45 | 3,48 | 3,46 | 3,46 | 3,54 | 3,54 | 3,48 | 3,49 | 3,41 |
| 3,41 | 3,44 | 3,45 | 3,34 | 3,47 | 3,47 | 3,41 | 3,48 | 3,54 | 3,47 |
Từ bảng số liệu ta xác lập được giá trị N = 100 ; XM = 3,68 ; Xm = 3,30
Bước 2: Tính số khoảng chia (k), độ rộng của mỗi khoảng chia (r) và giá trị biên của mỗi khoảng chia.
– Số khoảng chừng chia : k = =
– Độ rộng của mỗi khoảng chừng chia : r = = 0,038
Để thuận tiện cho việc vẽ biểu đồ, trong trường hợp trên ta hoàn toàn có thể làm tròn giá trị độ rộng mỗi khoảng chừng thành r = 0,05
– Giá trị biên của mỗi khoảng chừng chia :
+ Khoảng tiên phong có giá trị TT là Xm và những giá trị biên là ( Xm – r / 2 ) và ( Xm + r / 2 )
+ Khoảng thứ 2 có giá trị TT là Xm + r và những giá trị biên là : ( Xm + r – r / 2 ) và ( Xm + r + r / 2 )
+ Các khoảng tiếp theo xác định tương tự cho đến khi đạt k khoảng chia
Bước 3: Tính tần số xuất hiện (số lần xuất hiện) n cúa các giá trị trong mỗi khoảng, ta thu được bảng sau:
| STT | Biên giới khoảng | n |
| 1 | 3,275 – 3,325 | 3 |
| 2 | 3,325 – 3,375 | 4 |
| 3 | 3,375 – 3,425 | 10 |
| 4 | 3,425 – 3,475 | 33 |
| 5 | 3,475 – 3,525 | 34 |
| 6 | 3,525 – 3,575 | 12 |
| 7 | 3,575 – 3,625 | 3 |
| 8 | 3,625 – 3,675 | 1 |
| 9 | 3,675 – 3,725 | 0 |
| 10 | 3,725 – 3,775 | 0 |
Bước 4: Vẽ biểu đồ Histogram
Có thể dùng công cụ Excel để triển khai vẽ biểu đồ Histogram nhanh và đúng mực hơn .
Bước 5: Nhận xét biểu đồ.
Từ biểu đồ Histogram, ta cần xác lập được :
- Trung tâm phân bố ở đâu?
- Độ sai lệch của dữ liệu?
- Hình dạng phân bố.
Ở biểu đồ Histogram của những giá trị pH thu được, ta nhận thấy TT phân bổ của tập dự liệu nằm trong khoảng chừng giá trị pH từ 3.475 – 3.525. Mà giá trị pH theo nhu yếu là 3.5, độ rơi lệch được cho phép là 0.2. Nên có thế thấy rẳng những giá trị pH đo được đều nằm trong số lượng giới hạn được cho phép. Ngoài ra, biểu đồ lại có hình dạng phân phối chuẩn ( tần số lớn dần khi gần về phía TT và nhỏ dần khi di dời về 2 phía ) nên hoàn toàn có thể Kết luận rằng độ pH của những mẫu sản phẩm này đang ở trạng thái không thay đổi và đang được trấn áp tốt .
Biểu đồ phân tán (Scatter Diagram)
Biểu đồ phân tán ( Scatter Diagram ) là sự màn biểu diễn tài liệu bẳng đồ thị trong đó những giá trị quan sát được của một biến được vẽ thành từng điểm so với những giá trị của biến kia mà không nối những điểm đó lại với nhau bằng đường nối. Biều đồ phân tán chỉ ra mối quan hê giữa 2 tác nhân .
Mục đích : Để xử lý những yếu tố và xác lập điều kiện kèm theo tối ưu bằng cách nghiên cứu và phân tích định lượng mối quan hệ nhân quả giữa những biến số của 2 tác nhân này. Dựa vào việc nghiên cứu và phân tích biểu đồ hoàn toàn có thể thấy được tác nhân này phụ thuộc vào như thế nào vào một nhân tốc khác và mức độ phụ thuộc vào giữa chúng .
Các bước kiến thiết xây dựng biểu đồ phân tán :
Bước 1: Thu thập dữ liệu của cặp biến số cần xác định mối tương quan giữa chúng.
Ví dụ : Để xác lập thời hạn lên men của một loại rau quả muối chua để đạt được pH = 3,5. Người ta theo dõi và ghi chép lại độ pH của dịch lên men ở từng thời gian như sau :
| Thời gian (h) | pH | Thời gian (h) | pH | Thời gian (h) | pH |
| 12 | 6,03 | 24 | 4,8 | 36 | 3,5 |
| 13 | 6,01 | 25 | 4,78 | 37 | 3,4 |
| 14 | 6,01 | 26 | 4,57 | 38 | 3,38 |
| 15 | 5,98 | 27 | 4,36 | 39 | 3,37 |
| 16 | 5,67 | 28 | 4,25 | 40 | 3,37 |
| 17 | 5,56 | 29 | 3,95 | 41 | 3,37 |
| 18 | 5,34 | 30 | 3,9 | 42 | 3,35 |
| 19 | 5,28 | 31 | 3,8 | 43 | 2,95 |
| 20 | 5,17 | 32 | 3,7 | 44 | 2,87 |
| 21 | 5,12 | 33 | 3,69 | 45 | 2,68 |
| 22 | 4,98 | 34 | 3,67 | 46 | 2,65 |
| 23 | 4,97 | 35 | 3,67 | 47 | 2,51 |
Bước 2: Vẽ biểu đồ với biến độc lập trên trục hoành X và biến phụ thuộc trên trục tung Y
Bước 3: Nhận xét biểu đồ:
Nhìn bảo biểu đồ biểu diễn mối tương quan giữa thời gian lên men và độ pH, ta có thể thấy rằng độ pH và thời gian lên men có mối quan hệ phụ thuộc: Thời gian lên men càng dài thì độ pH càng giảm. Để độ pH=3.5 theo yêu cầu thì thời gian lên men sản phẩm vào khoảng 36 (h).
Biểu đồ kiểm soát (Control Chart)
Biểu đồ trấn áp được sử dụng nhằm mục đích phân biệt những dịch chuyển do những nguyên do đặc biệt quan trọng được phân biệt, tìm hiểu và trấn áp gây ra với những biến ngẫu nhiên vồn có của quy trình .
Mục đích: Cho thấy sự biến động của các hoạt động và quá trình trong 1 khoảng thời gian nhất định. Do đó, biểu đồ kiểm soát dùng để dự đoán, đánh giá sự ổn định của quá trình; kiểm soát, xác định khi nào cần điều chỉnh quá trình và để xác định sự cải tiến của một quá trình.
Các loại biểu đồ kiểm soát:
– Biểu đồ kiểm soát cho các dữ liệu liên tục (dữ liệu dạng biến số):
- Biểu đồ : đo lường đơn và độ rộng dịch chuyển (Cỡ mẫu = 1)
- Biểu đồ : giá trị trung bình và độ rộng (1 < Cỡ mấu < 10)
- Biểu đồ : giá trị trung bình và độ lệch chuẩn (Cỡ mẫu >10)
– Biểu đồ kiểm soát cho dữ liệu rời rạc (dữ liệu dạng thuộc tính):
- Biểu đồ np (Chỉ sử dụng khi cỡ mẫu không đổi): số sản phẩm khuyết tật
- Biểu đồ p: Tỷ lệ sản phẩm khuyết tật
- Biểu đồ c (Chỉ sử dụng khi cỡ mẫu không đổi): Số khuyết tật. Ví dụ: Số vết xước
Hình 2.7.4. Biểu đồ trấn áp c
- Biểu đồ u: Số khuyết tật trên một đơn vị (m, m2, 1 sản phẩm). Ví dụ: Số vết xước/m2
Các bước cơ bản để thiết lập biểu đồ kiểm soát:
Bước 1: Xác định đặc tính cần kiểm soát.
Bước 2: Lựa chọn biểu đồ kiểm soát thích hợp.
Bước 3: Quyết định cỡ mẫu và tần số lấy mẫu.
Bước 4: Thu thập và ghi chép dữ liệu hoặc sử dụng các dữ liệu lưu trước đây (nên có ít nhất 20 mẫu)
Bước 5: Tính các giá trị thống kê đặc trưng cho mỗi mẫu.
Bước 6: Tính các giá trị các đường kiểm soát. Bao gồm đường trung tâm (Center Line – CL), đường giới hạn kiểm soát trên (Upper center line – UCL) và đường giới hạn kiểm soát dưới (Lower center line – LCL).
Bước 7: Thiết lập biểu đồ và đánh dấu trên biểu đồ các giá trị thống kê mẫu.
Bước 8: Kiểm tra trên biểu đồ đối với các điểm (giá trị mẫu đo) ở ngoài giới hạn kiểm soát và đối với các dấu hiệu bất thường vượt khỏi tầm kiểm soát.
Bước 9: Ra quyết định cụ thể
- Nếu tất cả các điểm đều nằm trong giới hạn kiểm soát và không có dấu hiệu đặc biệt nào vượt quá tầm kiểm soát nghĩa là quá trình ổn định, biều đồ kiểm soát với đường trung tâm và các đường kiểm soát đã thiết lập sẽ trở thành chuẩn để kiểm soát quá trình.
- Nếu một hoặc một vài điểm vượt ngoài vùng kiểm soát, ta cần phải tìm ra nguyên nhân đặc biệt gây ra tình trạng này đối với từng điểm. Khi nguyên nhân đặc biệt được tìm thấy, điểm nằm ngoài giới hạn kiểm soát do nguyên nhân đặc biệt đó gây ra sẽ được loại bỏ. sau đó, cần tính lại giá trị đường trung tâm, giới hạn trên và giới hạn dưới từ những điểm nằm trong giới hạn kiểm soát, vẽ biểu đồ mới. Thực hiện lại bước 8,9 cho đến khi xây dựng được biểu đồ chuẩn
Trên đây là những thông tin chia sẻ về 7 công cụ quản lý chất lượng trong quá trình sản xuất của doanh nghiệp. Hy vọng qua bài viết này G-GLOBAL sẽ giúp bạn hiểu và có thể áp dụng một cách phù hợp các công cụ quản lý này trong quá trình sản xuất và mang lại lợi ích, hiệu quả tối đa cho doanh nghiệp của mình.
☎ ️ 0985.422.225
✅ Nhận chứng từ nhanh
⭐ ️ Chi tiêu thấp
Source: https://final-blade.com
Category : Kiến thức Internet
