Tin Học 10 – Kết Nối Tri Thức – Bài 4: Hệ Nhị Phân Và Dữ Liệu Số Nguyên 1/2023

Video hướng dẫn

Mục tiêu bài học

  • Hiểu rõ về hệ nhị phân.
  • Biết được cách biểu diễn dữ liệu số nguyên trong máy tính.

1. Hệ nhị phân và biểu diễn số nguyên

a. Hệ nhị phân

Hệ nhị phân là hệ sử dụng hai ký tự 0 và 1 để màn biểu diễn các số của hệ đếm .

Ví dụ: 011,1010,11000111,1010,..

Lưu ý: Khi cần phân biệt số được biểu diễn trong hệ đếm nào người ta viết cơ số hàm chỉ số dưới như 1910 hay 100112.

b. Đổi biểu diễn số nguyên dương từ hệ thập phân sang hệ nhị phân

Biểu diễn số thập phân sang nhị phân

hình chuyển đổi số thập phân sang nhị phân

25 = 110012 .

Biểu diễn số nhị phân sang thập phân

Ví dụ:

Đổi dãy số 110012 sang hệ thập phân :

Số thập phân 1 1 0 0 1
Số thứ tự 4 3 2 1 0

Từ hình trên rút ra : 1×24 + 1×23 + 0x22 + 0x21 + 1×20 = 25 .

c. Biểu diễn số nguyên trong máy tính

  • Số nguyên không dấu

Ví dụ 1:

Dựa vào phép chuyển đối từ số thập phân sang nhị phân, ta có số 25 = 11001. Đối với dãy số nhị phân được đổi thì ta chỉ cần sử dụng 1 byte = 8 bit. Vì vậy ta phải thêm 3 số 0 phía trước số nhị phân để đủ đó là 00011001 .
Được viết lại là :

25 = 11001
      = 00011001 (1 byte)

   

Ví dụ 2: 

Dựa vào phép quy đổi từ số thập phân sang nhị phân, ta có số 450 = 111000010. Đối với dãy số nhị phân được đổi này chứa 9 số thế cho nên ta không hề sử dụng 1 byte được mà sẽ tăng thêm là 2 byte = 16 bit. Vì vậy ta phải thêm 7 số 0 ở phía trước số nhị phân để đủ 16 bit = 0000000111000010 .

450 = 111000010

       = 0000000111000010 (2 byte)

  •     Số nguyên có dấu

Ví dụ: Ta có số:

+ 25 = + 25
0 0011001 = 00011001
Ví dụ 2 : Ta có số :
– 25 = – 25
1 0011001 = 10011001

2. Các phép tính số học trong hệ nhị phân

a. Bảng cộng và nhân trong hệ nhị phân

x y x+y x*y
0 0 0 0
0 1 1 0
1 0 1 0
1 1 10 1

Lưu ý: 1 + 1 = 10 sẽ được ghi là bằng 0 nhớ 1.

b. Cộng hai số nhị phân

Được triển khai tựa như như trong hệ thập phân và phép tính được thực thi từ trái sang phải .

x y x+y x*y
0 0 0 0
0 1 1 0
1 0 1 0
1 1 10 1

hình thực hiện phép cộng

c. Nhân hai số nhị phân

hình thực hiện phép tính nhân

Bài tập vận dụng

Bài 1: Chuyển đổi các số sau sang số nhị phân

a ) 17
b ) 28
c ) 13
d ) 20

Bài 2: Chuyển đổi các số sau sang số thập phân.

a ) 10101
b ) 1100
c ) 10110
d ) 11101

Bài 3: Thực hiện các phép tính sau:

a ) 11001 + 1100
b ) 10101 + 1000
c ) 10011 x 101
d ) 11001 x 1010

Bài 4: Đâu là phép đổi đúng khi đổi số 1510 sang hệ nhị phân?

a. 11112

b. 1112

c. 101102
d. 11111112

Vậy là mình đã hoàn thành xong xong Bài 4 : Hệ Nhị Phân Và Dữ Liệu Số Nguyên, mời bạn sang tiếp Bài 5 : Dữ Liệu Logic .