Tóm Tắt
Câu lệnh trong Python
Những hướng dẫn mà trình thông dịch Python có thể thực hiện được gọi là các câu lệnh. Ví dụ, count = 0 là một lệnh gán. Lệnh if, lệnh for, lệnh while,… là những loại lệnh khác mà chúng ta sẽ được tìm hiểu chi tiết trong các bài sau.
Viết câu lệnh trên nhiều dòng
Trong Python, một câu lệnh được kết thúc bằng ký tự dòng mới, nghĩa là một câu lệnh sẽ kết thúc khi bạn xuống dòng. Nhưng chúng ta có thể mở rộng câu lệnh trên nhiều dòng với ký tự tiếp tục dòng lệnh (\). Ví dụ:
tong = 1 + 3 + 5 + \
7 + 9 + 11 + \
13 + 15 + 17
Dấu () ở đây ngầm ý tiếp tục dòng lệnh, 2 dấu ngoặc còn lại cũng có chức năng tương tự. Ví dụ:
mauSac = {"vàng",
"xanh",
"cam"}
Bạn cũng có thể đặt nhiều lệnh trên cùng một dòng, phân cách nhau bởi dấu chấm phẩy ; như thế này:
a = 100; b = 235; c = 389
Thụt lề trong Python
Nếu đã học C, C++ hay Java bạn sẽ biết rằng những ngôn ngữ lập trình này sử dụng { } để xác định các khối code. Trong Python thì khác, những khối lệnh sẽ được nhận biết thông qua thụt lề. Đó là lý do vì sao thụt lề trong Python vô cùng quan trọng, nếu bạn thụt hoặc thò nhầm là sẽ bị báo lỗi ngay.
Một khối code (thường là khối lệnh của hàm, vòng lặp,…) bắt đầu với thụt lề và kết thúc với dòng đầu tiên không thụt lề. Thụt lề bao nhiêu là tùy thuộc ở bạn nhưng chúng phải nhất quán trong suốt khối code đó, tức là các lệnh trong cùng một khối thì phải có độ thụt lề bằng nhau. Nhờ thụt đầu dòng mà code trong Python trông gọn gàng và rõ ràng hơn. Bạn có thể bỏ qua thụt đầu dòng với những câu lệnh viết trên nhiều dòng, nhưng những nhà lập trình nhiều kinh nghiệm khuyên rằng: Hãy luôn thụt lề, điều đó làm cho code dễ đọc hơn.
Thông thường, sẽ dùng 4 lần phím cách để thụt lề, chúng được các lập trình viên yêu thích hơn là phím tab, giống như ví dụ dưới đây:
for i in range(1,11):
print(i)
if i == 5:
break
Chú thích, bình luận trong Python
Trong Python, chúng ta sử dụng ký tự # để bắt đầu một chú thích. Chú thích bắt đầu sau dấu # cho đến khi bắt đầu một dòng mới. Khi thông dịch, Python sẽ bỏ qua những chú thích này.
Có cách khác để viết chú thích là sử dụng 3 dấu nháy đơn ‘ ‘ ‘ hoặc nháy kép ” ” “. Những dấu nháy này thường được sử dụng cho các chuỗi nhiều dòng. Nhưng chúng cũng có thể được sử dụng để viết chú thích trên nhiều dòng. Chỉ cần không phải là docstring thì nó sẽ không tạo ra thêm bất cứ code nào khác.
# Viết chú thích ở đây
# Dòng chữ chào mừng sẽ xuất hiện...
print("Chào mừng bạn đến với dothanhspyb.com")
"""Đây là chú thích
trên nhiều dòng
In dòng chữ dothanhspyb.com
trong Python"""
