Ngày nay, công nghệ thông tin là nhóm ngành được quan tâm hàng đầu. Theo đó là sự quan tâm về “lập trình”, “ngôn ngữ lập trình”,… cũng tăng lên hơn bao giờ hết. Vậy thế nào là ngôn ngữ lập trình? Nên học ngôn ngữ lập trình nào?
Hãy cùng Miko Tech tìm hiểu thông qua bài viết dưới đây nhé! Bài viết này sẽ giúp các bạn hiểu được ngôn ngữ lập trình là gì, ứng dụng của ngôn ngữ lập trình, phân loại, top 10 ngôn ngữ lập trình phổ biến và nên học ngôn ngữ lập trình nào.
Tóm Tắt
Ngôn ngữ lập trình là gì?
Ngôn ngữ lập trình ( programming language ) là ngôn ngữ hình thức gồm có một tập hợp những lệnh tạo ra nhiều loại đầu ra khác nhau. Loại ngôn ngữ này là tập hợp những ký hiệu được chuẩn hóa theo quy tắc nhất định để viết những chương trình .
Ngôn ngữ lập trình là tập hợp các ký hiệu được chuẩn hóa theo quy tắc để viết các chương trình.
Ngôn ngữ lập trình được sử dụng trong lập trình máy tính để thực hiện các thuật toán. Hầu hết các ngôn ngữ lập trình bao gồm các lệnh cho máy tính. Có những máy lập trình sử dụng một tập hợp các lệnh cụ thể thay vì các ngôn ngữ lập trình chung chung (Wikipedia).
Hằng năm, có hàng ngàn ngôn ngữ lập trình khác nhau được tạo ra. Những ngôn ngữ này hoàn toàn có thể là dạng mệnh lệnh hoặc dạng khai báo .
Ứng dụng của ngôn ngữ lập trình
Trong thời đại công nghệ tiên tiến tăng trưởng như lúc bấy giờ, ngôn ngữ lập trình đã và đang đóng một vai trò quan trọng trong khoa học và đời sống con người. Điển hình hoàn toàn có thể kể đến như : tăng trưởng những ứng dụng tương thích, thích hợp để hoạt động giải trí trên iOS, Android, phong cách thiết kế website, …
Các loại ngôn ngữ lập trình đang được sử dụng thông dụng vào đời sống nhờ vào tính ứng dụng cao và năng lực tăng trưởng linh động .
Bên cạnh đó, những ứng dụng mà được tạo ra từ ngôn ngữ lập trình vẫn luôn không ngừng update và thay đổi về tính năng, … với đích đến ở đầu cuối là mang lại thưởng thức tốt nhất cho người dùng .
Phân loại ngôn ngữ lập trình
Ngôn ngữ máy (machine language)
Ngôn ngữ máy ( machine language ) là một tập những thông tư được CPU của máy tính trực tiếp thực thi. Mỗi thông tư sẽ thực thi một công dụng xác lập. Các chuỗi chỉ thị chính là toàn bộ những chương trình được thực thi trực tiếp bởi CPU.
Ngôn ngữ máy (Machine language)
Ngôn ngữ máy chính là ngôn ngữ cơ sở cho bộ vi xử lý và được hiển thị hoàn toàn theo dạng mã nhị phân. Các loại ngôn ngữ lập trình khác cuối cùng sẽ được chuyển thành ngôn ngữ máy trước khi hoàn thiện chương trình.
Hợp ngữ
Hợp ngữ (assembly language) được xem là một trong những loại ngôn ngữ lập trình bậc thấp. Hợp ngữ là loại ngôn ngữ lập trình phức tạp, khó nhớ, phụ thuộc vào các loại vi xử lý khác nhau và cần công cụ hợp dịch để có thể dịch ra ngôn ngữ máy.
Mặc dù hợp ngữ được viết bằng từ viết tắt tiếng Anh nhưng hợp ngữ vẫn thua kém những loại ngôn ngữ lập trình khác về mặt vị thế .
Ngôn ngữ lập trình bậc cao (High-level programming language)
Ngôn ngữ lập trình bậc cao là ngôn ngữ lập trình tân tiến, tự nhiên, độc lập và không phụ thuộc vào vào công cụ dịch hay thiết bị sử dụng. Ví dụ về 1 số ít loại ngôn ngữ lập trình bậc cao hoàn toàn có thể kể đến là : Java, PHP, C, C + +, …
Ngôn ngữ lập trình bậc cao – High-level programming languageMặt khác, ngôn ngữ lập trình bậc cao hoàn toàn có thể được phân loại theo chiêu thức kiến thiết xây dựng và triển khai chương trình như :
- Ngôn ngữ lập trình hướng cấu trúc: Loại ngôn ngữ này hoạt động theo từng cụm chương trình con và được phân nhỏ ra từ chương trình chính.
- Ngôn ngữ lập trình hướng đối tượng: Đây là loại ngôn ngữ tập trung vào đối tượng, lấy đối tượng (thực thể trong bài toán) là nền tảng để giải thuật toán của chương trình.
- Ngôn ngữ lập trình tuyến tính: Loại ngôn ngữ này hoạt động dựa trên thứ tự viết các lệnh, từ trước đến sau, từ đầu đến cuối.
Top 10 ngôn ngữ lập trình phổ biến
1. Javascript
Năm 2022 lưu lại năm thứ 10 liên tục JavaScript trở thành ngôn ngữ lập trình được sử dụng phổ cập nhất .
Theo khảo sát của Stack Overflow, số lượng nhà tăng trưởng chương trình chuyên nghiệp ( professional developer ) sử dụng Javascript trong năm 2022 rơi vào khoảng chừng 67.9 % tổng số người được hỏi .
Lý do để Javascript trở thành ngôn ngữ lập trình được ưu thích nhất là nhờ vào tính thân thiện với hầu hết những trình duyệt website, có nhiều cú pháp linh động .
Javascript – Ngôn ngữ lập trìnhMặc dù, đây là ngôn ngữ dành cho Front-end nhưng Javascript vẫn được sử dụng cho Back-end trải qua Node. js .
Bên cạnh đó, Javascript giúp tăng độ mượt cho người dùng khi tương tác trên website. Ngoài ra, thời cơ việc làm cho người học Javascript được xem là rất rộng mở .
Ưu điểm của ngôn ngữ Javascript:
- Javascript là ngôn ngữ lập trình dễ học và nhu cầu cao.
- Lỗi dễ phát hiện hơn và dễ sửa hơn.
- Javascript hoạt động trên nhiều nền tảng, trình duyệt.
- Khả năng tương tác và phản hồi ngay lập tức với khách truy cập tốt.
- Javascript nhanh và nhẹ hơn các loại ngôn ngữ lập trình khác.
- Cung cấp các tính năng xác thực đầu vào của người dùng.
Các công ty số 1 sử dụng JavaScript là Microsoft, Uber, PayPal, Google, Walmart, v.v.
2. Python
Python được ra đời lần đầu vào năm 1991 bởi Guido van Rossum. Theo khảo sát của Stack Overflow, Python là một trong những ngôn ngữ lập trình được yêu dấu bởi những developer chuyên nghiệp cũng như những người đang học code .
Ngôn ngữ PythonĐây là ngôn ngữ lập trình bậc cao dễ học, dễ đọc, toàn bộ những cú pháp đều rõ ràng, trực quan. Ngoài ra, Python cũng thân thiện với người dùng, dễ nhớ chính do ngôn ngữ này được nhìn nhận là tương đương với tiếng Anh .
Với tính ứng dụng cao trong tăng trưởng ứng dụng 3D, trí tuệ tự tạo, lập trình game bằng Python cũng phổ cập hơn khi nào hết. Vì vậy, với những ai có xu thế theo đuổi con đường trở thành Back-end developer thì Python là một sự lựa chọn mưu trí .
Ưu điểm của ngôn ngữ Python:
- Cú pháp của Python đơn giản giúp cho người lập trình dễ đọc và tìm hiểu.
- So với PHP thì Python có tốc độ xử lý nhanh hơn.
- Chế độ tương tác thử nghiệm sửa lỗi của các đoạn mã]
- Python được biên dịch và chạy tốt trên tất cả nền tảng lớn
- Tính năng mở rộng cho phép thêm hoặc tùy chỉnh các công cụ.
Các công ty thao tác trên Python là Intel, Facebook, Spotify, Netflix, v.v.
3. Java
Java là một ngôn ngữ lập trình hướng đối tượng, được phát hành vào năm 1995 bởi James Gosling. Ngôn ngữ này có thể chạy trên những nền tảng hỗ trợ Java mà không cần dịch lại.
Khi đã được thiết lập Java Runtime Environment thì code Java sẽ thao tác lý tưởng trên toàn bộ những hệ quản lý và điều hành và thiết bị. Ngoài ra, ngôn ngữ Java còn được ứng dụng thoáng rộng trong tăng trưởng ứng dụng website, big data, mobile, …
Ngôn ngữ JavaNgôn ngữ Java còn được sử dụng trên phần phụ trợ của một số ít website thông dụng như thể : Amazon, Google, YouTube. LinkedIn là một website nổi tiếng sử dụng ngôn ngữ Java .
Ưu điểm của ngôn ngữ Java:
- Ngôn ngữ Java là ngôn ngữ bậc cao, dễ hiểu và dễ học.
- Nền tảng độc lập, có thể chạy mã Java trên bất kỳ máy nào mà không cần cài đặt phần mềm hỗ trợ đặc biệt.
- Bảo mật cao
- Cấu hình mạnh mẽ
- Quản lý bộ nhớ hiệu quả
4. C#
Ngôn ngữ C# là ngôn ngữ lập trình hướng đối tượng được phát triển bởi Microsoft vào năm 2000. C# là bước đệm khởi đầu cho kế hoạch .NET của Microsoft. C# có nhiều tính năng đa dạng, thuận tiện cho người mới bắt đầu.
Ngôn ngữ C#C # đã chứng tỏ được sức mạnh của mình khi được chọn để tăng trưởng ứng dụng website, tăng trưởng game trong thực tiễn ảo ( VR ), 2D và 3D. Theo Anders hejlsberg, ông là người tạo ra C # đã phát biểu rằng ngôn ngữ C # này giống với C + + hơn là Java .
Bên cạnh đó, ngôn ngữ C# được sử dụng ở backend của một vài website phổ biến chẳng hạn như: Dell, Visual Studio. C# cũng phù hợp cho các app trên Windows, Android và iOS.
5. C/C++
Ngôn ngữ C là một ngôn ngữ lập trình ra mắt vào cuối 1970, vận hành gần với phần cứng và gần giống với ngôn ngữ bậc thấp hơn là các ngôn ngữ bậc cao khác. Nhưng ngôn ngữ C đã cho thấy được sự khác nhau giữa chính mình với ngôn ngữ bậc thấp khác.
Điều làm ra sự độc lạ chính là việc mã C hoàn toàn có thể được dịch và thực thi trong hầu hết những máy tính. Trong khi đó, những ngôn ngữ bậc thấp thì chỉ hoàn toàn có thể chạy trong 1 số ít máy tính đặc biệt quan trọng. Vì vậy, ngôn ngữ C được xem là ngôn ngữ bậc trung .
Ngôn ngữ C là nguồn cảm hứng cho sự sinh ra của hàng loạt những loại ngôn ngữ lập trình khác như : C #, Java, Objective-C, …
Ngôn ngữ C và C++
Ngôn ngữ C++ là ngôn ngữ lập trình hướng đối tượng được phát triển dựa trên ngôn ngữ C. C++ thường được dùng để phát triển các ứng dụng thực tế ảo (VR), đồ họa máy tính, gaming,…
Cả 2 ngôn ngữ C và C + + đều được sử dụng thoáng rộng trong lập trình và khoa học máy tính. Điển hình là việc được ứng dụng cao trong tăng trưởng những ứng dụng mà yên cầu nhu yếu cao về hiệu suất, ví dụ như : server app, game show điện tử, …
6. PHP
PHP – viết tắt hồi quy của “Hypertext Preprocessor” là một ngôn ngữ lập trình kịch bản mã nguồn mở, được tạo ra vào năm 1994. Ngoài ra, PHP cũng là một loại mã lệnh chủ yếu dùng để phát triển các ứng dụng viết cho máy chủ, dùng cho mục đích tổng quát.
Mã lệnh của PHP hoàn toàn có thể được nhúng vào trang HTML một cách thuận tiện nhờ vào việc sử dụng cặp thẻ PHP. Bên cạnh đó, ngôn ngữ PHP còn được tối ưu hóa cho những ứng dụng website, vận tốc nhanh và cú pháp giống C và Java .
Ngôn ngữ PHPChính vì thế, ngôn ngữ PHP tương đối dễ học và thời hạn tạo mẫu sản phẩm cũng khá ngắn so với những loại ngôn ngữ khác nên PHP đã nhanh gọn trở thành một trong những ngôn ngữ lập trình website phổ cập nhất quốc tế .
Tính đến nay, 83 % trong tổng số 10 triệu website trên quốc tế sử dụng PHP. Các lập trình viên dùng PHP để viết server-side-script và command-line-script và thậm chí còn là tăng trưởng những ứng dụng desktop .
7. Kotlin
Ngôn ngữ Kotlin là một ngôn ngữ lập trình đa nền tảng, được phát triển bởi JetBrains vào năm 2011. Kotlin có thể tương tác với ngôn ngữ Java và hỗ trợ các ngôn ngữ lập trình khác.
Ngôn ngữ KotlinNgôn ngữ này được sử dụng thoáng đãng cho những ứng dụng Android, ứng dụng web và tăng trưởng ứng dụng bên server. Một số công ty sử dụng Kotlin làm ngôn ngữ lập trình chính là Pinterest, Coursera, Trello, …
Kotlin điển hình nổi bật chính bới chiếm hữu những tính năng như : tính năng bảo mật thông tin tốt, tính tương tác cao, code có cấu trúc, ngắn gọn .
8. Go
Go (Golang) là ngôn ngữ lập trình được Google phát triển vào năm 2007 cho các API và ứng dụng web. Ngôn ngữ này ra đời nhằm đáp ứng nhu cầu của các lập trình viên trong các dự án lớn.
Nhờ vào năng lực giải quyết và xử lý những mạng lưới hệ thống multicore, codebase và mạng lưới to lớn, Go đã và đang trở thành một trong những ngôn ngữ lập trình tăng trưởng rất nhanh .
Ngôn ngữ Go(Golang)Bên cạnh đó, ngôn ngữ này thông dụng trong nhiều công ty hoạt động giải trí trong nghành nghề dịch vụ công nghệ thông tin lớn nhờ vào cấu trúc đơn thuần, tân tiến, nền tảng đa lõi của bộ vi giải quyết và xử lý và hoạt động giải trí đa nhiệm .
Một số công ty dùng ngôn ngữ Go làm ngôn ngữ lập trình của mình gồm có : Google, Twitch, Uber, Dropbox .
9. Swift
Swift là một ngôn ngữ lập trình hướng đối tượng, được Apple phát triển vào năm 2014 cho các ứng dụng Mac và Linux. Đây là một loại ngôn ngữ lập trình mã nguồn mở dễ học, yêu cầu ít kỹ năng viết code hơn so với các ngôn ngữ lập trình khác.
Ngôn ngữ SwiftNgôn ngữ Swift được những nhà phong cách thiết kế lấy ý tưởng sáng tạo từ nhiều ngôn ngữ phổ cập khác như Objective-C, Rust, Haskell, Ruby, Python, C # và CLU. Swift được sử dụng để thiết kế xây dựng ứng dụng cho iOS, macOS, watchOS và tvOS .
Các ứng dụng iOS thông dụng được tăng trưởng từ ngôn ngữ Swift gồm có : SoundCloud, WordPress, Mozilla Firefox và một tựa game nổi tiếng – Flappy Bird. Ngoài ra, Swift được phong cách thiết kế là một ngôn ngữ có năng lực phòng chống lỗi cao .
10. Ruby
Ngôn ngữ Ruby là một ngôn ngữ lập trình hướng đối tượng, được phát triển bởi Yukihiro Matz Matsumoto vào năm 1993. Ruby là ngôn ngữ được lựa chọn hàng đầu bởi các công ty lập trình khởi nghiệp.
Ruby được tăng trưởng và phong cách thiết kế với cú pháp đơn thuần, thân thiện với người dùng trong khi vẫn linh động theo quan điểm kiến trúc hướng đối tượng người tiêu dùng, tương hỗ lập trình thủ tục và công dụng .
Ngôn ngữ RubyRuby phổ cập hơn là nhờ Ruby on Rails ( RoR ) – một framework mã nguồn mở được tạo ra để tăng trưởng những ứng dụng và được cho phép chạy như một website thực. Nhờ vào tính dễ học và thời hạn học tương đối ngắn nên ngôn ngữ Ruby nhận được rất nhiều sự chăm sóc .
Tuy nhiên, ngôn ngữ Ruby thường được những nhà tăng trưởng lựa chọn ở quy trình tiến độ đầu và về sau họ sẽ chọn một loại ngôn ngữ bậc cao khác .
Một điểm yếu kém rất lớn của Ruby là khó bảo dưỡng. Ngoài ra, vận tốc của Ruby cũng chậm hơn những ngôn ngữ khác ( ví dụ điển hình như : PHP, Java ) .
Nên học ngôn ngữ lập trình nào?
Nếu bạn đang có khuynh hướng theo mảng lập trình và mới khởi đầu khám phá về ngôn ngữ lập trình thì để việc học thuận tiện hơn một chút ít, bạn nên chọn những ngôn ngữ lập trình bậc cao .
Lý do chọn ngôn ngữ lập trình bậc cao là chúng có cú pháp thân mật với ngôn ngữ tự nhiên nên sẽ thuận tiện hơn cho người mới khởi đầu .
Ngoài ra, 10 ngôn ngữ lập trình phổ cập đã được đề cập bên trên cũng chính là những loại ngôn ngữ được sử dụng thoáng đãng, ứng dụng cao, tính không thay đổi cao .
Đặc biệt là hội đồng người học những loại ngôn ngữ này phần đông, nhiều hội đồng luôn sẵn sàng chuẩn bị tương hỗ về kinh nghiệm tay nghề cũng như tài liệu tìm hiểu thêm đa dạng chủng loại .
Việc học ngôn ngữ lập trình sẽ mang lại cho bạn nhiều trải nghiệm thú vị hơn là bạn nghĩ. Khi bạn có kiến thức nền tảng về một loại ngôn ngữ sẽ là tiền đề giúp bạn lĩnh hội các ngôn ngữ khác dễ dàng hơn.
Xem thêm: Services là gì?
Kể cả những lập trình viên chuyên nghiệp cũng phải sử dụng quy đổi qua lại nhiều loại ngôn ngữ lập trình trong sự nghiệp của họ .
Trên đây, Miko Tech mang đến cho bạn đọc bài viết về thế nào là ngôn ngữ lập trình? Nên học ngôn ngữ lập trình nào? Bài viết này bao gồm các điểm chính: ngôn ngữ lập trình là gì, ứng dụng, phân loại, top 10 ngôn ngữ phổ biến và nên học loại nào.
Hy vọng rằng qua bài viết các bạn có thể hiểu rõ hơn về ngôn ngữ lập trình và cũng như các loại ngôn ngữ phổ biến để cân nhắc chọn cho mình một ngôn ngữ mà mình muốn học nhé!
Source: https://final-blade.com
Category : Kiến thức Internet
