Nhập Xuất Cơ Bản trong C/C++ — Modern C++

Posted on by mtoplistChuyên mục:Top List

Đối với lập trình viên, việc tương tác với máy tính và kiểm soát đầu vào và đầu ra của dữ liệu là vô cùng quan trọng. Khác với các ngôn ngữ lập thường gặp hiện nay như Java, C#… hay các ngôn ngữ mới đã được hỗ trợ nhiều thư viện xử lý dữ liệu, C/C++  lại rất tường minh trong việc nhập xuất dữ liệu ngay từ những dòng code đầu tiên. Điều này gây không ít khó khăn cho người mới bắt đầu với ngôn ngữ lập trình C/C++. 

Tổng quan

Đối với tất cả ngôn ngữ lập trình, việc kiểm soát tiêu chuẩn đầu vào, đầu ra của dữ liệu là vô cùng quan trọng. Khi làm việc với ngôn ngữ C/C++, đầu tiên phải nói đến thư viện <stdio.h> – C chuẩn (<iostream> – C++ chuẩn).

stdio.h cung cấp 2 hàm hỗ trợ nhập xuất cơ bản là printf() và scanf().

printf và scanf

printf() viết tắt của “print formatted” nghĩa là hàm in có định dạng. Làm nhiệm vụ xuất dữ liệu ra màn hình.

Cấu trúc printf(<"chuỗi định dạng">, <danh sách tham số>). Trong đó:

  • Chuỗi định dạng “format string” làm nhiệm vụ định dạng dữ liệu xuất ra màn hình.
  • Danh sách tham số có thể bao gồm nhiều biến, hằng số, biểu thức và hàm… được phân cách bằng dấu “,” .

scanf() viết tắt của “scan formatted”  nghĩa là hàm quét có định dạng. Làm nhiệm vụ quét dữ liệu đầu vào.

Cấu trúc scanf(<định dạng kỹ thuật>, <danh sách tham chiếu>). Trong đó:

  • Định dạng kỹ thuật làm nhiệm vụ định dạng dữ liệu đầu vào.
  • Danh sách tham chiếu bao gồm các dữ liệu được truyền với dạng tham chiếu có cấu trúc được quy định là &<tên biến> dành cho các kiểu dữ liệu cơ bản “primitive data type”, còn đối với các kiểu dữ liệu dẫn xuất như chuỗi ký tự thì tham chiếu đơn giản là <tên biến>.

Chuỗi định dạng

Chuỗi định dạng trong print() được đặt trong dấu " " cho phép nhiều thành phần cùng tồn tại như:

  • Ký tự văn bản “Text characters”: là những ký tự in được, bao gồm các chữ cái, chữ số và các ký tự đặc biệt trong bảng mã ASCII.
  • Ký tự điều khiển: bao gồm một số ký tự điều khiển như tab \t, xuống dòng \n, khoảng trắng  , … khoảng trắng thường được sử dụng để phân cách các trường “field” dữ liệu được xuất ra.
  • Định dạng kỹ thuật: quy định kiểu dữ liệu được xuất ra màn hình.

Ký tự điều khiển thường dùng

\n
Nhảy xuống dòng kế tiếp

\t
Tab khoảng cách ngang 

\r
Nhảy về đầu hàng

\a
Tiếng kêu bip

\\
In ký tự  \

\”
In ký tự  ”

\’
In ký tự ‘

%%
In ký tự % 

Định dạng kỹ thuật thường dùng 

%d
int
định dạng kiểu số nguyên và tham chiếu dữ liệu hệ thập phân 

%i 
int
định dạng kiểu số nguyên và tham chiếu dữ liệu hệ thập lục phân 

%f
float
định dạng kiểu số thực 

%c 
char
định dạng kiểu ký tự 

%s
character string 
định dạng chuỗi ký tự 

%lf
double
định dạng kiểu số thực double 

%ld
long
định dạng cho một số kiểu long 

%Lf
long double
định dạng cho một số kiểu long double 

Ví dụ

Hiện thực các ví dụ bên dưới để hiểu rõ hơn về nhập xuất trong C/C++.

Ví dụ cho việc hiển thị thông tin

#include <stdio.h> 
#define _CRT_SECURE_NO_WARNINGS 

int main() 
{
    printf("Hello! \n");
    printf("Your name \n");
    printf("%% \t \\ \t / \t %% \n");

    return 0;
}

Ví dụ về việc tính toán

#include <stdio.h> 
#define _CRT_SECURE_NO_WARNINGS 

int main() 
{
    int a; // khai bao bien a kieu so nguyen
    float c, d; // khai bao 2 bien kieu so thuc
    a = 0; // truyen vao bien a gia tri 0
    int b = 2; // khai bao bien b va truyen gia tri 2 vao bien b
    c = 3.1416f; // truyen gia tri vao bien c kieu so thuc
    d = 0.12f; // truyen gia tri vao bien d kieu so thuc
    
    printf("a = %d; b = %d\n", a, b);
    printf("c = %f; d = %f\n", c, d);
    printf("a + b = %d", a+b);
    return 0;
}

Ví dụ về nhập xuất dữ liệu

#include <stdio.h> 
#define _CRT_SECURE_NO_WARNINGS 

int main() 
{
   char name[32];
    printf("Nhap ten của ban: ");
    scanf("%s", name);
    printf("Ten ban la: %s \n", name);

    return 0;
}

Khác nhau giữa %i và %d vì cả hai định dạng giống và khác nhau một số trường hợp. Thực hiện ví dụ tổng hợp để phân biệt sự khác nhau giữa %d và %i khi chúng ta cùng nhập một giá trị 020 hai lần với hai định dạnh %d và %i.

#include <stdio.h>
#define _CRT_SECURE_NO_WARNINGS

int main()
{
    int number1, number2; // 020 020
    printf("Thuc hien nhap hai so giong nhau voi %%d va %%i ");
    scanf("%d%i", &number1, &number2);
    printf("%d\t%d \n", number1, number2);
    return 0;
}

Một trong những cảnh báo thường gặp khi thao tác với các hàm có liên quan tới thư viện CRT của Visual Studio từ phiên bản 2012 trở đi là Compiler warning C4996 yêu cầu sử dụng printf_s, scanf_s, fopen_s, … tham khảo bài viết Compiler Warning C4996 Và C Run-time Library Hay _CRT _SECURE_NO_WARNINGS (CRT) để hiểu và giải quyết vấn đề này.

mtoplist