Tóm Tắt
Phân loại vaccine Covid-19
Virus SARS-CoV-2 có 4 protein cấu trúc là protein gai spike ( S ), protein màng membrane ( M ), protein vỏ envelope ( E ) nằm trên mặt phẳng và protein trong vỏ nhân nucleocapsid ( N ) gắn với RNA trong virus. 
Đây là những tiềm năng mà những chiêu thức chẩn đoán như PCR và vaccine đều muốn nhắm đến. Hiện nay, y học quốc tế đưa vào sử dụng 7 loại vắc xin : Moderna ( mRNA-1273 ), Pfizer ( BNT162b2 ), Sputnik ( rAd26-S+rAd5-S ), Aztrazeneca ( ChAdOx1 nCoV-19 ), Janssen, J&J ( Ad26. COV2. S ), CoronaVac – Sinovac COVID-19, Nonavax Mỹ ( NVX-CoV2373 ).
Xem thêm: TRIỂN KHAI TIÊM VẮC XIN PHÒNG COVID-19 CHO KHÁCH HÀNG ĐIỀU TRỊ HIẾM MUỘN
Vaccine sử dụng virus bất hoạt
Virus bị bất hoạt bằng chiêu thức vật lý hay hóa học nhưng vẫn còn cấu trúc toàn vẹn được sử dụng như thể kháng nguyên để kích thích miễn dịch. Loại vaccine này tạo ra những kháng thể IgG đặc hiệu ( chống lại ) protein gai S, khu vực liên kết kháng nguyên RBD ( receptor binding domain ) và kháng thể đặc hiệu chống protein N cũng như kháng thể trung hòa nAb ( trên những vật thí nghiệm như chuột, linh trưởng không thuộc giống người ( NHP ). Vaccine này không tạo phân phối tế bào TH1 và TH2 trên người. Đa số vaccine của Trung Quốc thuộc loại này nên tạo cung ứng miễn dịch tế bào kém.
Vaccine sử dụng hạt giống virus/ hạt Nano
Loại vaccine này sử dụng những protein cấu trúc của virus được trình diện trên một hạt “ giống như virus ” nhưng không có bộ gen.
Vaccine sử dụng tiểu đơn vị protein
Vaccine sử dụng 1 số ít protein hay peptides của virus làm kháng nguyên. Các proteins này hoàn toàn có thể sản xuất trong phòng thí nghiệm bằng cách sử dụng vi trùng, nấm men, tế bào côn trùng nhỏ hay tế bào của động vật hoang dã có vú. Thường sử dụng bộ ba RBD ( trimer RBD ) của gen mã hóa protein gai, tạo cung ứng sinh kháng thể cao và cung ứng của miễn dịch tế bào ( TH1 ) nhưng phân phối TH2 kém. 
Nhiều vaccine Covid-19 sử dụng công nghệ tiên tiến này như Novavax ( Mỹ ) hay Nanocovax ( Nước Ta ).
- Novavax (Mỹ) sử dụng toàn trình tự gen S (Full-length S) có hai thay đổi ở hai vị trí là K986P và V987P và 3 thay đổi (R682Q, R683Q and R685Q); tạo miễn dịch đặc hiệu với kháng thể IgG chống protein S cao hơn nồng độ kháng thể trong huyết thanh người lành bệnh; tạp đáp ứng miễn dịch tế bào TH1 cao nhưng TH2 vẫn thấp.
- Nanocovax (Việt Nam) (thông tin chưa được công bố)
Vaccine sử dụng giá đỡ virus (Virus-vectored vaccines)
Gen mã hóa một hay nhiều protein-kháng nguyên được gắn vào trong một loại virus không còn / hay còn, năng lực nhân lên như Adenovirus. Các kháng nguyên được tạo ra bởi tế bào khung hình sau khi được tiêm chủng. Nghĩa là, virus làm giá đỡ sẽ xâm nhập tế bào khung hình rồi tinh chỉnh và điều khiển sản xuất tạo kháng nguyên, sau đó hệ miễn dịch sẽ cung ứng với những kháng nguyên này hình thành miễn dịch chống lại kháng nguyên mới được tạo ra. Trong nhóm này có vaccine AstraZeneca, sử dụng hàng loạt trình tự mã hóa protein gai S ( Full-length S ) tạo kháng thể đặc hiệu với kháng nguyên gai S với kháng thể trung hòa cũng như cung ứng miễn dịch tế bào TH1 tốt ngang với kháng thể sinh ra sau nhiễm trùng tự nhiên nhưng cung ứng TH2 kém.
Xem thêm: HƯỚNG DẪN ĐĂNG KÝ TIÊM VẮC XIN COVID-19 CHO PHỤ NỮ MANG THAI
Vaccine sử dụng DNA hay mRNA
Vaccine DNA sử dụng DNA tái tổ hợp để mã hóa protein-kháng nguyên trên một mảnh DNA gọi là plasmid rồi đưa vào tế bào cơ thể để tạo kháng nguyên qua chuỗi các giai đoạn chuyển mã – dịch mã (transcription-to-translation process).
Trong vaccine mRNA thì mRNA mã hóa protein-kháng nguyên được tổng hợp bên ngoài và đưa vào tế bào khung hình ; kháng nguyên được tạo ra qua tiến trình dịch mã trong tế bào chất của khung hình người được tiêm chủng. Vaccine Moderna / Pfizer ở nhóm này sử dụng toàn trình tự gen S ( Full-length S ) có hai biến hóa ở hai vị trí là K986P và V987P ; tạo miễn dịch đặc hiệu với kháng thể IgG chống protein S cao hơn nồng độ kháng thể trong huyết thanh người lành bệnh ; tạo cung ứng miễn dịch tế bào TH1 cao nhưng TH2 vẫn thấp.
Vaccine sử dụng virus giảm độc lực (Live-attenuated virus vaccines)
Trong công nghệ tiên tiến này, virus sẽ được làm giảm độc lực ở trong phòng thí nghiệm hoặc nuôi cấy chuyền trong tế bào ( passage ) hay công nghệ tiên tiến đảo ngược di truyền ( reverse-genetic mutagenesis ) để làm mất đi năng lực gây bệnh nhưng vẫn bảo toàn được tính sinh miễn dịch như virus sống. Như vậy, vaccine Covid-19 sử dụng nhiều công nghệ tiên tiến khác nhau và kháng nguyên khác nhau trong cùng công nghệ tiên tiến. Đa số chọn protein gai S làm đích vì đây là protein giúp virus xâm nhập tế bào qua thụ thể ACE2 ( Angiotencil converting enzynme ) trên tế bào khung hình. Một nguyên do khác, những protein M, E, N gây phân phối miễn dịch kém do đó, không là đích nhắm trong việc sản xuất vaccine. Virus SARS-CoV-2 liên tục đổi khác ( 2 đột biến / tháng ), cho nên vì thế việc Open nhiều biến thể cũng là hiện tượng kỳ lạ phổ cập trong sinh học. Do đó, để đối phó với những biến thể mới này, vaccine cũng cần phải có sự “ tăng cấp ” nhằm mục đích tăng cường sức mạnh cho hệ miễn dịch của khung hình con người.
Liệu vaccine còn phát huy tác dụng?
Để vấn đáp cho câu hỏi này, tất cả chúng ta cần “ thông suốt ” hai yếu tố sau : 1. SARS-CoV-2 liên tục sử dụng ACE2 như cánh cửa để xâm nhập tế bào khung hình thì vaccine nhắm vào gen S vẫn còn tính năng. Tuy nhiên, cần phải đổi khác không ít theo những đột biến nhưng việc này trọn vẹn hoàn toàn có thể nhờ công nghệ tiên tiến cũng như thời hạn, so với vaccine mRNA. 
2. SARS-CoV-2 hoàn toàn có thể tiến công tế bào qua những cánh cửa khác. Một số điều tra và nghiên cứu công bố gần đây cho thấy virus hoàn toàn có thể xâm nhập tế bào không cần có thụ thể ACE2 mà tận dụng những thụ thể khác như C-lectin type receptors ( CLR ), toll-like receptors ( TLR ) và neuropilin-1 ( NRP1 ), hay những thụ thể không có tính miễn dịch như glucose regulated protein 78 ( GRP78 ) [ 1 ]. Lúc này, cần phải chọn thêm kháng nguyên khác hay phối hợp nhiều kháng nguyên như đã từng làm. Với diễn tiến lúc bấy giờ, năng lực Covid-19 sẽ trở thành một loại dịch bệnh mới với những bộc phát nhỏ theo mùa giống như dịch cúm. Chúng ta cần nhớ rằng, năm 1918 virus Influenza ( virus gây bệnh cúm ) gây đại dịch tiên phong và kéo theo 3 đại dịch xảy ra vào những năm 1956, 1968 và 2009 trước khi ghi tên mình vào list những dịch bệnh cần tiêm phòng mỗi năm. Điều này cho thấy năng lực tất cả chúng ta phải triển khai việc tiêm vaccine phòng chống virus Covid-19 mỗi năm đang dần trở thành hiện thực !
Vì thế, điều cần nhấn mạnh ở đây, vaccine vẫn là phương án tối ưu để phòng các bệnh truyền nhiễm đặc biệt là bệnh do virus.
Xem thêm: TIN TỨC VỀ BỆNH VIỆN TÂM ANH
Để sử dụng dịch vụ khám sàng lọc và xét nghiệm tầm soát Covid-19 khách hàng có thể gọi hotline 0287 102 6789, hoặc liên hệ trực tiếp Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh:
- Tại Hà Nội
- 108 Hoàng Như Tiếp, phường Bồ Đề, quận Long Biên, Hà Nội.
- Hotline: 1800 6858
- Tại TP.HCM
- 2B Phổ Quang, phường 2, quận Tân Bình, TP HCM.
- Hotline: 0287 102 6789
- Fanpage: https://www.facebook.com/benhvientamanh
[ 1 ] : https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33498183
Source: https://final-blade.com
Category: Kiến thức Internet
