Phong cách Hồ Chí Minh – Lê Anh Trà – Ngữ văn 9

Tóm tắt bài

1.1. Tìm hiểu chung

a. Tác giả Lê Anh Trà

  • Sinh năm 1927 mất năm 1999
  • Quê quán: Xã Phổ Minh, huyện Đức Phổ, tỉnh Quảng Ngãi.

b. Tác phẩm

  • Được trích từ bài viết “Phong cách Hồ Chí Minh cái vĩ đại gắn liền với cái giản dị” của Lê Anh Trà.
  • In trong tập Hồ Chí Minh và văn hóa Việt Nam, Viện văn hóa và xuất bản Hà Nội.

c. Thể loại

  • Văn bản nhật dụng sử dụng yếu tố nghị luận.

d. Bố cục 

Có thể chia làm 3 phần:

  • Phần 1: Từ đầu đến rất hiện đại: Quá trình hình thành và điều kì lạ của phong cách văn hóa Hồ Chí Minh.
  • Phần 2: Tiếp theo đến Hạ tắm ao: Những nét cụ thể của phong cách sống và làm việc của Bác Hồ.
  • Phần 3: Còn lại: Bình luận và khẳng định ý nghĩa của phong cách văn hóa Hồ Chí Minh.

1.2. Đọc hiểu văn bản

a. Con đường hình thành nên phong cách Hồ Chí Minh

  • Đi nhiều nơi có điều kiện để tiếp xúc với nhiều nền văn hóa khác nhau, thành thạo nhiều thứ tiếng.
  • Ham học hỏi, dày công học tập, rèn luyện không ngừng.
  • Bác luôn tiếp thu các kiến thức và có chọn lọc những tinh hoa văn hóa nhân loại.
  • Giữ gìn và biết kết hợp văn hóa truyền thống với vẻ đẹp văn hóa nhân loại.

⇒ Những nhân tố đó đã tạo nên ở bác một phong cách văn hóa hiện đại và rất Việt Nam.

b. Vẻ đẹp trong lối sống của Hồ Chí Minh

  • Nơi làm việc đơn sơ: Chỉ vài phòng làm việc và tiếp khách, họp bộ chính trị và ngủ, nhà sàn vài ba phòng, ao cá,..
  • Trang phục giản dị: Ít ỏi chiếc va li con với vài ba bộ quần ao bà ba, dép lốp thô sơ,…
  • Ăn uống đạm bạc: Cá kho, rau luộc, dưa cà,…

→ Lối sống của một vị Chủ tịch nước nhưng rất giản dị, thanh cao, không xa hoa lãng phí. Đây là lối sống có văn hóa, trở thành một quan điểm thẩm mĩ: Cái đẹp là sự giản dị, tự nhiên.

c. Ý nghĩa phong cách Hồ Chí Minh

  • Học tập và rèn luyện theo phong cách của Bác là hòa nhập với khu vực nhưng phải giữ được bản sắc văn hóa của dân tộc.
  • Phong cách của Người bộc lộ một quan niệm thẩm mĩ về lẽ sống, cách di dưỡng tinh thần.
  • Đây chính là cách sống của người cộng sản lão thành.