Nếu bạn có tham gia đầu tư vào thị trường tiền điện tử chắc chắn sẽ biết đến các sàn giao dịch, nơi để các nhà đầu tư có thể trao đổi, mua bán các đồng tiền ảo. Sàn giao dịch được phân làm hai loại là sàn tập trung (CEX) và sàn phi tập trung (DEX). Trong những năm gần đây, các sàn DEX đang trở nên phổ biến hơn và được nhiều nhà đầu tư lựa chọn. Vậy sàn DEX là gì? Để hiểu rõ hơn, các bạn hãy cùng Tino Group tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé!
Tóm Tắt
Tổng quan về sàn DEX
Sàn DEX là gì?
DEX là viết tắt của cụm từ Decentralized Exchange, tạm dịch: Sàn giao dịch phi tập trung. Đây là loại sàn giao dịch tiền điện tử được xây dựng và hoạt động một cách phi tập trung dựa trên nền tảng blockchain. Sàn DEX cho phép các người dùng có thể giao dịch mua bán ngang hàng ngay trên mạng lưới blockchain mà không cần phải thông qua bất kỳ tổ chức trung gian nào.
Đặc điểm cơ bản của sàn DEX
Khác với mạng lưới hệ thống tập trung chuyên sâu truyền thống lịch sử, mạng lưới hệ thống phi tập trung chuyên sâu sử dụng một mạng lưới giao dịch thanh toán ngang cấp ( P2P ) tự động hóa mà không có sự can thiệp của một tổ chức triển khai trung gian nào .
Lượng tài sản luôn được nắm giữ bởi chủ sở hữu và lưu trữ an toàn trong ví, được bảo mật bởi một khóa duy nhất. Điều này khiến cho DEX trở thành một “hệ thống đáng tin cậy”. Nếu số tiền được nắm giữ hoàn toàn bởi chủ sở hữu sẽ không cần phải tin tưởng vào bên thứ ba.
Khi việc để lộ thông tin cá thể thường xảy ra với thanh toán giao dịch tập trung chuyên sâu, sự ẩn danh chính là chìa khóa cũng như bước nâng tầm của DEX .
Nguyên lý hoạt động của trao đổi phi tập trung
Các sổ lệnh trên chuỗi
Trong sàn DEX sẽ sử dụng sổ đặt hàng trên chuỗi và có những nút mạng được chỉ định để duy trì bản ghi của những đơn đặt hàng. Đồng thời nhu yếu hoạt động giải trí của những thợ đào nhằm mục đích xác nhận mỗi thanh toán giao dịch .
Các sổ lệnh ngoài chuỗi
Khác với sổ đặt hàng trên chuỗi, hồ sơ của những thanh toán giao dịch trong sổ đặt hàng ngoài chuỗi sẽ được tàng trữ trong một thực thể tập trung chuyên sâu. Họ sử dụng “ người chuyển tiếp ” để hỗ trợ quản lý những sổ đặt hàng này. Theo đó, DEX sổ lệnh ngoài chuỗi gần như phi tập trung chuyên sâu và không giống như những loại DEX khác .
Ví dụ DEX sử dụng sổ đặt hàng ngoài chuỗi là Binance DEX .
Các nhà tạo lập thị trường tự động (AMM)
Các tạo lập thị trường tự động hóa trở nên thông dụng vào năm 2020, thôi thúc sự bùng nổ DeFi và được sử dụng bởi những nền tảng DEX lớn như Uniswap, Pancakeswap, …. AMM sử dụng những hợp đồng mưu trí để tạo thành những nhóm thanh khoản tự động hóa để thực thi những thanh toán giao dịch dựa trên những thông số kỹ thuật nhất định .
Ưu điểm và hạn chế của các sàn DEX
Ưu điểm
Không cần KYC
KYC luôn được xem là tiêu chuẩn bắt buộc của nhiều sàn thanh toán giao dịch. Vì những nguyên do pháp lý tương quan đến chống rửa tiền, những cá thể thường phải gửi sách vở tùy thân và dẫn chứng địa chỉ .
Điều này trở thành là mối quan ngại về tính riêng tư so với 1 số ít người hoặc khá phiền phức khi sách vở bạn cung ứng không hợp lệ. Còn với sàn DEX sẽ không cần cấp quyền và không có ai kiểm tra danh tính của bạn. Tất cả bạn cần là một ví tiền điện tử để tàng trữ gia tài .
Không rủi ro đối tác
Một yếu tố quan trọng khiến những sàn thanh toán giao dịch phi tập trung chuyên sâu ngày càng mê hoặc là vì chúng không giữ tiền của người mua. Do đó, những trường hợp như vụ hack sàn Mt. Gox năm năm trước cũng sẽ không khiến gia tài hay thông tin cá thể của người dùng gặp nguy khốn .
Tài sản của người dùng đều nằm trên blockchain và được bảo mật thông tin bởi những nodes trong mạng lưới .
Giao dịch các token không phổ biến và không được liệt kê
Người dùng vẫn hoàn toàn có thể thanh toán giao dịch những token không thông dụng và không được liệt kê trên những sàn tập trung chuyên sâu một cách tự do trên những sàn DEX, miễn có cung và cầu .
Hạn chế
Trải nghiệm người dùng của DEX chưa tốt
Mặc dù những sàn DEX mới Open gần đây đã cải tổ nhất nhiều về thưởng thức người dùng so với những sàn cũ. Nhưng vẫn chưa thể cung ứng độ mềm mại và mượt mà giống như những sàn CEX đang thực thi .
Tuy nhiên, tất cả chúng ta hoàn toàn có thể kỳ vọng những sàn phi tập trung chuyên sâu sẽ nâng cấp cải tiến hơn trong tương lai gần .
Khối lượng giao dịch và tính thanh khoản ít
Nếu so sánh trực tiếp với những sàn thanh toán giao dịch tập trung chuyên sâu, năng lực thanh khoản ở những sàn thanh toán giao dịch phi tập trung chuyên sâu đang kém hơn rất nhiều. Điều này xuất phát từ việc người dùng ít sử dụng những sàn DEX do nhiều yếu tố khác nhau. Trong một thị trường có tính thanh khoản kém, bạn sẽ khó tìm thấy người muốn thanh toán giao dịch với mình ở một mức giá hài hòa và hợp lý .
Ngoài ra, những sàn DEX vẫn còn khá mới mẻ và lạ mắt, do đó chưa chắc sẽ có cung và cầu cho những gia tài tiền điện tử mà bạn muốn thanh toán giao dịch .
Độ trễ giao dịch
Độ trễ thanh toán giao dịch cũng là một hạn chế trên những sàn DEX. Vì những lệnh được triển khai on-chain trên nền tảng blockchain và cần chờ đón sự xác nhận của những nodes nên dẫn đến độ trễ của lệnh thanh toán giao dịch được thực thi .
Phí
Phí trên những sàn DEX không phải luôn cao nhưng hoàn toàn có thể sẽ cao, đặc biệt quan trọng là khi mạng lưới quá tải và bạn đang sử dụng một sổ lệnh trên chuỗi .
Tại sao DEX vẫn chưa thể thay thế cho CEX để thống lĩnh thị trường?
DEX thiếu đi tính linh động so với những thanh toán giao dịch tập trung chuyên sâu thông dụng như những công dụng tương hỗ người dùng và UI ( giao diện người dùng ) nên không hề lôi cuốn lượng người dùng cơ bản .
Một số thanh toán giao dịch phân quyền nhu yếu người dùng phải luôn trực tuyến để một lệnh được liệt vào list và thanh toán giao dịch mới hoàn toàn có thể được thực thi .
Các đặc tính của thanh toán giao dịch như thanh toán giao dịch ký quỹ ( margin trading ), cho vay và lệnh bán tự động hóa ( stop loss ) hiện vẫn chưa Open trong quy mô phân quyền, bởi hầu hết những sàn DEX chỉ được cho phép thanh toán giao dịch tiền tệ cơ bản với một giá trị cho trước .
Đôi khi một thanh toán giao dịch sẽ bị suy giảm bởi mạng lưới .
Top 5 sàn Dex lớn nhất hiện nay
Uniswap (v3)
Uniswap v3 là một phiên bản mới nhất của giao thức Uniswap, cung ứng một sàn thanh toán giao dịch phi tập trung chuyên sâu được tạo lập bởi AMM. Uniswap v3 hứa hẹn mang lại sự hiệu suất cao trong việc sử dụng vốn cho người dùng và năng lực trấn áp vốn tốt hơn cho những nhà sản xuất thanh khoản. Ngoài ra, sàn cũng đưa ra những đổi khác về độ đúng mực của giá và cấu trúc phí cũng biến hóa .
Thông qua những tính năng mới này, Uniswap hoàn toàn có thể mang lại quyền lợi cho những nhà sản xuất thanh khoản khi giúp họ kiếm được doanh thu cao hơn từ vốn của mình. Khác với những phiên bản trước, mẫu V3 giảm thiểu rủi ro đáng tiếc trượt giá và giảm giá .
Phí gas trên Uniswap v3 cũng sẽ thấp hơn đáng kể so với phiên bản v2 nhờ Optimism .
Pancakeswap
Pancakeswap là một sàn thanh toán giao dịch mới sắp ra đời có khối lượng thanh toán giao dịch chỉ thua Uniswap ( v3 ) tại thời gian bài viết này. Sàn DEX này dựa trên chuỗi mưu trí Binance, thế cho nên người dùng hoàn toàn có thể thuận tiện trao đổi những token trên nền tảng Binance .
Pancakeswap được cho phép trao đổi những token chuẩn BEP20 ( đồng coin chuẩn mới nhất từ Binance Smart Chain ). Bên cạnh đó, sàn còn được cho phép người dùng tham gia bầu chọn chi phối những quyết định hành động trên mạng lưới hệ thống dựa vào số lượng token Syrup mà họ đang có .
Vì chuỗi Binance ít khi bị tắc nghẽn như Ethereum, phí rẻ hơn nhiều và có thể thực hiện được đối với tất cả mọi người nên đây là một trong những yếu tố chính thúc đẩy sự phát triển của sàn Pancakeswap. Thiết kế giao diện của Pancakeswap khá đáng yêu với logo, biểu tượng là những chiếc bánh tạo sự vui nhộn làm cho người dùng cảm thấy thoải mái hơn.
Sushiswap
Sushiswap cũng là một trong những sàn thanh toán giao dịch phi tập trung chuyên sâu lớn nhất lúc bấy giờ. Với Sushiswap, người dùng sẽ triển khai trao đổi những mã token và thu về doanh thu trải qua dạng “ hợp hợp đồng mưu trí ” – Automated Market Maker ( AMM ). Sàn thanh toán giao dịch này nằm trong mạng lưới hệ thống mạng Ethereum và trước đay là một phân nhánh được tách từ giao thức Uniswap .
Sự kiện Sushiswap tách ra khỏi Uniswap đã từng gây rối loạn trên thị trường tiền điện tử. Tuy nhiên, bỏ lỡ dư luận và mặc kệ mọi lời đồn gây tranh cãi, Sushiswap vẫn vươn lên top đầu là một trong những sàn thanh toán giao dịch phi tập trung chuyên sâu lúc bấy giờ .
Sushiswap luôn khuyến khích những nhà đầu tư phân phối thanh khoản khi tạo ra những token. Các ngân sách kiến thiết xây dựng mạng lưới hệ thống sẽ được nền tảng này chi trả cho những nhà thanh toán giao dịch. Từ đó, họ hoàn toàn có thể nhận phần thưởng là ngân sách kiến thiết xây dựng và ngân sách từ những nhà thanh toán giao dịch khác trả khi thực thi hoán đổi token .
1inch
1inch.exchange là một DEX Aggregator Protocol được cho phép người dùng hoàn toàn có thể thực thi những thanh toán giao dịch token với giá tốt nhất trên thị trường. Bạn hoàn toàn có thể hoán đổi token tại đây cũng như đặt lệnh mua và bán cho nhiều loại token khác nhau. Các lệnh của bạn đặt không chỉ chờ khớp với sổ lệnh của nền tảng 1 inch mà còn chờ khớp lệnh trên những sàn DEX khác ( tùy thuộc vào cách setup của bạn ) .
Do đó hoàn toàn có thể nói 1inch.exchange là một công cụ tập hợp nhiều sàn thanh toán giao dịch phi tập trung chuyên sâu khác. Khi có hàng chục đơn đặt lệnh khác nhau, bạn hoàn toàn có thể hoán đổi, mua hoặc bán một lượng rất lớn những loại tiền điện tử khác nhau tại đây với một mức giá tốt nhất trên thị trường và có mức slippage thấp .
Raydium
Raydium là một AMM được thiết kế xây dựng trên nền tảng Solana blockchain, sử dụng order book TT của Serum DEX .
Raydium thừa kế những tính năng vốn có của AMM trong Serum và là một phần không hề thiếu trong việc đưa những dự án Bất Động Sản và giao thức mới cũng như hiện có vào hệ sinh thái. Giao thức làm trách nhiệm là một cầu nối cho những dự án Bất Động Sản. Với tiềm năng là TT DEX của Solana, Raydium thôi thúc thanh toán giao dịch trên Solana và được cho phép thanh toán giao dịch diễn ra nhanh gọn, thanh khoản nhanh và những tính năng mới để mang về doanh thu .
Raydium và RAY token sẽ trở thành nền tảng có tiềm năng tăng trưởng tốt hơn nữa với những đối tác chiến lược, nền tảng của riêng nó cũng như hàng loạt hệ sinh thái .
Qua bài viết trên, chắc rằng bạn đã hiểu phần nào về sàn thanh toán giao dịch phi tập trung chuyên sâu. Đây là một lựa chọn tương thích với những ai có mong ước bảo mật thông tin gia tài của mình ở mức tối đa. Trong tương lai gần, những sàn DEX trọn vẹn hoàn toàn có thể hiên ngang đứng cạnh những sàn thanh toán giao dịch tập trung chuyên sâu mà không chịu bất kể sự thua kém nào. Hy vọng những thông tin trên sẽ bổ trợ cho bạn một nguồn kỹ năng và kiến thức mới về quốc tế tiền ảo .
FAQs về sàn DEX
Khái niệm lưu ký tài sản có nghĩa là gì?
Tính năng lưu ký gia tài đề cập đến những người nắm giữ thông tin tài khoản trên sàn thanh toán giao dịch .
Ví dụ : Khi bạn mua Bitcoin trên sàn thanh toán giao dịch Coinbase, số BTC đó sẽ hiển thị trong thông tin tài khoản Coinbase của bạn. Tuy nhiên, bạn chưa thực sự chiếm hữu và trấn áp số BTC đó. Vì vậy, bạn cần chuyển số BTC đó ra khỏi sàn Coinbase đến một địa chỉ ví khác mà bạn có toàn quyền trấn áp. Như vậy, nếu bạn vẫn giữ gia tài trên sàn Coinbase và sàn đó bị hack thì coi như xong .
Và những sàn DEX được sinh ra để xử lý yếu tố này. Khi thanh toán giao dịch trên nền tảng, sàn DEX sẽ để toàn bộ tiền trong ví riêng của người dùng. Sau đó, họ hoàn toàn có thể tự gửi và xác nhận thanh toán giao dịch từ ví cá thể của mình trải qua sự trợ giúp từ smart contract .
Người mới nên sử dụng sàn DEX hay sàn CEX?
Nếu bạn mới bước chân vào thị trường hãy sử dụng sàn CEX để làm quen với cách thanh toán giao dịch cơ bản và biết cách mua và bán tiền điện tử như thế nào, cũng như cách bảo mật thông tin thông tin tài khoản sàn ra làm sao .
Sau một thời hạn thưởng thức và sử dụng thành thạo sàn CEX, bạn mở màn chuyển dần sang sử dụng và thưởng thức thử những sàn thanh toán giao dịch phi tập trung chuyên sâu lớn .
Sàn DEX có tích hợp với các ví cứng?
Nhiều sàn thanh toán giao dịch phi tập trung chuyên sâu phân phối tích hợp liền lạc với những ví cứng phổ cập lúc bấy giờ như Ledger Nano S hay Trezor nhằm mục đích tăng cường bảo mật thông tin cho những thanh toán giao dịch. Người dùng hoàn toàn có thể gửi gia tài trực tiếp từ ví cứng của họ đến hợp đồng mưu trí trên sàn DEX .
Sàn DEX có thật sự an toàn không?
Trên trong thực tiễn, dù có bảo mật thông tin tốt đến đâu, nhưng với trình độ hack “ cao siêu ” của những hacker lúc bấy giờ, bạn không hề khẳng định chắc chắn 100 % sàn DEX không bị hack. Tuy nhiên, chắn DEX sẽ bảo vệ bảo đảm an toàn hơn rất nhiều so với những sàn CEX – nơi tập hợp của vô số những hacker trên quốc tế .
Source: https://final-blade.com
Category: Tiền Điện Tử – Tiền Ảo