Trong thời đại Công Nghệ 4.0, Blockchain hiện đang được xem là công nghệ tiềm năng, mở ra những cơ hội phát triển tiềm năng cho nhiều lĩnh vực khác nhau như tài chính, ngân hàng, xuất nhập khẩu, viễn thông, kế toán, kiểm toán… Vậy công nghệ Blockchain là gì? Cách thức hoạt động và ứng dụng của Blockchain như thế nào? Để giải đáp những thắc mắc trên, bạn hãy cùng tìm hiểu qua bài viết sau từ Money24h.
Tóm Tắt
Công nghệ Blockchain là gì?
Blockchain là gì? (Nguồn: Internet)Blockchain là mạng lưới hệ thống cơ sở tài liệu dạng chuỗi – khối được cho phép tàng trữ và truyền tải tài liệu một cách bảo đảm an toàn dựa trên mạng lưới hệ thống mã hóa vô cùng phức tạp. Một cách đơn thuần, Blockchain là sổ cái kỹ thuật số ( digital ledger ) cũng như sổ cái kế toán ( accounting ledger ) của công ty. Nếu sổ cái kế toán dùng để ghi chép lại hàng loạt thanh toán giao dịch của doanh nghiệp với bên ngoài thì Blockchain dùng để ghi chép lại hàng loạt thanh toán giao dịch trên nền tảng kỹ thuật số .
Giải thích theo cách dễ hiểu hơn, khối ( block ) trong mạng lưới hệ thống Blockchain là nơi tàng trữ những thanh toán giao dịch ( transaction ) được mã hóa bằng những hàm băm ( hash function ). Các khối này sẽ gắn liền với những khối khác sau khi được hình thành, từ đó chúng tạo thành một chuỗi ( chain ). Chuỗi này tàng trữ lại toàn bộ thanh toán giao dịch theo thứ tự thời hạn, mỗi khối trong chuỗi hoạt động giải trí độc lập và có năng lực lan rộng ra ra theo thời hạn .
Mục đích tạo ra công nghệ Blockchain nhằm chống việc gian lận và thay đổi dữ liệu trên nền tảng kỹ thuật số. Do đó, dữ liệu khi được đưa vào hệ thống Blockchain sẽ không thể thay đổi được, chỉ có thể bổ sung khi có sự đồng thuận của tất cả người tham gia.
Lịch sử hình thành công nghệ Blockchain
Lịch sử hình thành công nghệ Blockchain (Nguồn: Internet)Năm 1991, Stuart Haber và W. Scott Stornetta đã có một sáng tạo độc đáo về một giải pháp giúp ghi lại thời hạn vào những tài liệu kỹ thuật số khiến chúng không hề bị sửa đổi dưới bất kỳ hình thức nào. Từ ý tưởng sáng tạo đó, những nhà khoa học đã không ngừng tìm kiếm, nghiên cứu và điều tra và tạo thành tiền đề tăng trưởng cho tiền điện tử .
Năm 2008, nhóm lập trình viên ẩn danh với tên gọi Satoshi Nakamoto đã cho ra đời đồng tiền điện tử đầu tiền – một hình thức chính thức của công nghệ Blockchain, Bitcoin. Bằng việc sử dụng các mạng lưới hàng ngang và một hệ thống dữ liệu phân cấp, bitcoin được quản lý tự động thông qua Blockchain. Việc này giúp Bitcoin trở thành đồng tiền kỹ thuật số giải quyết được nhiều vấn đề khác nhau, nổi bật là vấn đề double spending (việc chi tiêu gian lận khi sử dụng 1 lượng tiền 2 lần)
Từ 2009 – 2018, đây là tiến trình tăng trưởng mạnh của Blockchain, Bitcoin và những loại tiền điện tử. Nhiều tập đoàn lớn lớn như IBM, JP Morgan, Citi Bank … đã khởi đầu tin tưởng Blockchain như một công nghệ tiên tiến tương lai với nhiều tiềm năng điển hình nổi bật .
>> > Xem thêm : TOP những đồng xu tiền điện tử tiềm năng 2021 mang lại doanh thu cao đáng góp vốn đầu tư nhất
3 công nghệ chính hình thành nên Blockchain
- Mật mã học: Công nghệ Blockchain sử dụng public key (mã hóa công khai) và hash function (hàm băm) để bảo đảm sự minh bạch, toàn vẹn và riêng tư.
- Mạng hàng ngang: Mỗi một nút (máy tính) trong mạng được xem như một client và cũng là server để lưu trữ bản sao ứng dụng.
- Lý thuyết trò chơi: Tất cả các nút tham gia vào hệ thống đều phải tuân thủ các quy tắc, cơ chế đồng thuận (giao thức PoW, PoS,…) và được thúc đẩy bởi động lực kinh tế.
Phân loại Blockchain
Phân loại Blockchain (Nguồn: Internet)
- Public Blockchain: Đây là hệ thống Blockchain công khai như Bitcoin, Ethereum, Binance… Ai cũng có thể đọc và ghi dữ liệu trên Blockchain.
- Private Blockchain: Đây là hệ thống Blockchain chỉ cho phép người dùng đọc dữ liệu, không có quyền ghi dữ liệu vì chức năng này thuộc về tổ chức thứ ba tuyệt đối đáng tin cậy. Chẳng hạn, Ripple là một dạng công nghệ Blockchain Private, trong hệ thống chỉ cần đảm bảo 80% các nút hoạt động ổn định, 20% còn lại có thể gian dối.
- Permissioned Blockchain hay Consortium Blockchain: Dạng Blockchain này là một dạng của Private Blockchain nhưng được bổ sung thêm một số tính năng, có sự kết hợp giữa Public và Private. Ví dụ: Các ngân hàng hay tổ chức tài chính liên doanh sử dụng các công nghệ Blockchain của riêng mình.
Các phiên bản của công nghệ Blockchain
Các phiên bản của công nghệ Blockchain (Nguồn: Internet)
- Công nghệ Blockchain 1.0 – Tiền điện tử và Thanh toán: Ứng dụng chính của Blockchain 1.0 là tập trung vào tiền mã hóa, bao gồm việc chuyển đổi tiền tệ, kiều hối và sử dụng các thuật toán về tiền tệ để tạo ra hệ thống thanh toán kỹ thuật số.
- Công nghệ Blockchain 2.0 – Tài chính và Thị trường: Ứng dụng chính của Blockchain 2.0 là xử lý một cách minh bạch, rõ ràng nhất các tài sản trong ngành tài chính – ngân hàng bao gồm cổ phiếu, chi phiếu, nợ, quyền sở hữu và những điều liên quan đến thỏa thuận hay hợp đồng.
- Công nghệ Blockchain 3.0 – Thiết kế và Giám sát hoạt động: Ứng dụng chính của blockchain 3.0 là đưa Blockchain vượt khỏi biên giới chỉ phục vụ cho ngành tài chính – ngân hàng, có thể ứng dụng vào nhiều lĩnh vực khác nhau như chính phủ, giáo dục, y tế và nghệ thuật.
- Công nghệ Blockchain 4.0 – Doanh nghiệp và Ứng dụng giao dịch: Đây là công nghệ mới nhất của hệ thống Blockchain. Ứng dụng chính của Blockchain 4.0 là phát huy ưu điểm và khắc phục nhược điểm của các phiên bản trước, đồng thời tạo ra các ứng dụng giao dịch nhanh chóng và hoàn thiện cho doanh nghiệp.
Ưu điểm và nhược điểm của Blockchain là gì?
Ưu điểm và nhược điểm của Blockchain (Nguồn: Internet)
Ưu điểm của công nghệ Blockchain
- Không thể làm giả, không thể phá hủy các chuỗi Blockchain: Blockchain chỉ có thể được giải mã bằng máy tính lượng tử và chỉ biến mất khi không còn hệ thống Internet trên toàn thế giới.
- Bất biến: Dữ liệu trên hệ thống của công nghệ Blockchain không thể sửa đổi, chỉ có thể bổ sung khi có sự đồng thuận từ tất cả các nút trên mạng và được lưu trữ mãi mãi.
- Bảo mật: Hệ thống Blockchain giúp bảo mật và phân tán dữ liệu đảm bảo an toàn tuyệt đối cho người dùng.
- Minh bạch: Bất kỳ người dùng nào cũng có thể đọc dữ liệu từ địa chỉ này đến địa chỉ khác trên hệ thống Blockchain cũng như thống kê toàn bộ lịch sử trên các địa chỉ đó.
- Hợp đồng thông minh (Smart Contract): Hợp đồng kỹ thuật số sử dụng các đoạn code if-this-then-that (IFTTT), giúp thực hiện các điều khoản, thỏa thuận giữa hai bên trong hợp đồng một cách tự động và minh bạch mà không cần sự can thiệp từ bên thứ ba.
Nhược điểm của công nghệ Blockchain
- Dễ bị các hacker chú ý và tấn công: Dù sử dụng hệ thống bảo mật cao, công nghệ Blockchain với những ưu điểm vượt trội dễ trở thành mục tiêu tấn công nhằm đánh cắp thông tin từ hacker.
- Khó khăn trong việc sửa đổi dữ liệu: Bên cạnh ưu điểm của mình, việc thay đổi dữ liệu trên hệ thống Blockchain cũng là một nhược điểm đối với người dùng trong các trường hợp khẩn cấp, tốn nhiều thời gian để giải quyết.
- Sự bất tiện của private key (khóa riêng tư): Khi sử dụng hệ thống Blockchain, các tài khoản sẽ được cấp Public Key (khóa công khai) và Private Key (khóa riêng tư). Khi bị mất khóa riêng tư, tiền trong tài khoản sẽ bị mất và không thể lấy lại được.
Nguyên lý hoạt động của công nghệ Blockchain
Nguyên lý mã hóa
Nguyên lý mã hóa của Blockchain (Nguồn: Internet)
Khi thực hiện giao dịch trên hệ thống Blockchain, người dùng cần đăng ký sử dụng các ví điện tử để lưu trữ các đồng tiền điện tử. Các ví điện tử này được bảo mật bằng cách sử dụng 2 cặp khóa là Public Key (khóa công khai) và Private Key (khóa riêng tư). Khi dữ liệu được mã hóa bằng Public Key, chỉ khi sử dụng Private Key cùng cặp để giải mã, người dùng mới có thể đọc được thông tin mã hóa.
>> > Xem thêm :
- Giá ETC – ethereum Classic tăng 297% trong quý 2 bất chấp thị trường suy sụp.
- Giá btc hôm nay, mua bán trên sàn bitcoin trên sàn giao dịch hàng đầu Việt Nam.
Nguyên tắc sổ cái
Nguyên tắc sổ cái trong hệ thống Blockchain (Nguồn: Internet)
Mỗi một nút trong mạng hàng ngang trên hệ thống sử dụng công nghệ Blockchain đều đang lưu trữ một bản sao của sổ cái kỹ thuật số. Do đó, mỗi nút đều sẽ biết số dư tài khoản của bạn là bao nhiêu. Hệ thống Blockchain chỉ ghi các giao dịch được yêu cầu chứ không hề theo dõi số dư tài khoản của bạn. Do tính minh bạch của hệ thống như đã đề cập ở các phần trên nên mọi nút trong mạng lưới đều có thể theo dõi.
Để biết số dư trong ví điện tử của mình là bao nhiêu, người dùng cần xác nhận ví điện tử cũng như xác nhận tổng thể những thanh toán giao dịch trên mạng lưới hệ thống có tương quan đến ví điện tử của mình .
Bạn nên chú ý quan tâm rằng, mật khẩu ví điện tử hoặc những thanh toán giao dịch bị mất sẽ không hề Phục hồi trên mạng lưới hệ thống Blockchain, vì đây là mạng phân tán. Do đó, bạn phải tàng trữ mật khẩu ví điện tử và khóa riêng tư cực kỳ cẩn trọng .
Nguyên lý tạo khối
Nguyên lý tạo khối trong công nghệ Blockchain
Khi người dùng trên mạng lưới yêu cầu, các giao dịch được gửi lên hệ thống Blockchain sẽ được phân loại vào các khối. Các giao dịch sẽ được coi là xảy ra cùng thời điểm nếu chúng cùng trong một khối. Ngược lại, các giao dịch được coi là chưa xác nhận nếu chưa được thực hiện trong cùng một khối.
Các cơ chế đồng thuận của Blockchain
- Proof of Work (Bằng chứng Công việc): Đây là cơ chế đồng thuận phổ biến nhất của công nghệ Blockchain, được sử dụng cho hầu hết các loại tiền mã hóa như Bitcoin, Ethereum, Litecoin, Dogecoin… Cơ chế đồng thuận này tiêu tốn khá nhiều năng lượng.
- Proof of Stake (Bằng chứng Cổ phần): Cơ chế đồng thuận này cũng khá phổ biến với một số loại tiền mã hóa như Decred, Peercoin và Ethereum trong tương lai. Cơ chế đồng thuận này tiêu hao ít năng lượng hơn và phân cấp hơn.
- Delegated Proof-of-Stake (Ủy quyền Cổ phần): Đây là cơ chế đồng thuận phổ biến đối với Steemit (nền tảng phương tiện truyền thông xã hội dựa trên hệ thống Blockchain), EOS (nền tảng Blockchain phát triển các ứng dụng phi tập trung), BitShares… Cơ chế đồng thuận này có khả năng mở rộng, chi phí giao dịch rẻ và hiệu suất năng lượng cao.
- Proof of Authority (Bằng chứng Uỷ nhiệm): Đây là cơ chế đồng thuận thường thấy ở POA.Network (mạng lưới hệ thống phân quyền được xây dựng trên blockchain của Ethereum), Ethereum Kovan testnet. Cơ chế đồng thuận này có khả năng mở rộng tốt và hiệu suất cao.
- Proof-of-Weight (Bằng chứng Khối lượng): Đây là cơ chế đồng thuận thường thấy trong Algorand, Filecoin. Cơ chế đồng thuận này có khả năng mở rộng tốt và có thể tùy chỉnh nhưng cần thời gian phát triển.
- Byzantine Fault Tolerance (Đồng thuận chống gian lận): Đây là cơ chế đồng thuận thường thấy ở Hyperledger, Dispatch, stellar và Ripple. Thuật toán này có 2 phiên bản bao gồm Practical Byzantine Fault Tolerance (Đồng thuận chống gian lận) và Federated Byzantine Agreement (Liên minh Byzantine cùng đồng thuận). Cơ chế đồng thuận này có chi phí thấp, khả năng mở rộng tốt và năng suất cao.
Công nghệ Blockchain và ứng dụng trong cuộc sống
- Công nghệ ô tô (Automotive)
- Sản xuất – Chế tạo (Manufacturing)
- Công nghệ, Truyền thông và Viễn thông (Technology, Media and Telecommunications)
- Tài chính và Ngân hàng (Financial and Banking)
- Nghệ thuật và Giải trí (Art and Recreation)
- Chăm sóc sức khỏe (Healthcare)
- Bảo hiểm (Insurance)
- Bán lẻ (Retail)
- Khu vực công (Public Sector)
- Bất động sản (Property)
- Nông nghiệp (Agricultural)
- Khai thác (Mining)
- Vận tải và Xuất nhập khẩu (Transport and Logistics)
- Công trình hạ tầng kỹ thuật (Utility)
>> > Xem thêm : Các ứng dụng của Blockchain điển hình nổi bật trong đời sống ngày này
Qua bài viết trên, Money24h mong rằng bạn đã có thêm nhiều kiến thức về công nghệ Blockchain, bao gồm việc hiểu được Blockchain là gì, nguyên lý hoạt động của Blockchain, những ưu điểm và nhược điểm của Blockchain cũng như Blockchain có thể ứng dụng được vào nhiều lĩnh vực khác nhau trong cuộc sống. Hãy theo dõi Money24h để đọc nhiều bài viết và thông tin hữu ích về công nghệ Blockchain và tiền điện tử bạn nhé!
>> > Xem thêm : Crypto là gì ?
Source: https://final-blade.com
Category: Tiền Điện Tử – Tiền Ảo
