Lạm phát là gì? Nguyên nhân, tác động và cách kiểm soát

Lạm phát là gì? Câu hỏi đang được rất được nhiều người quan tâm và thắc mắc. Bạn đã biết hết về vấn đề lạm phát chưa? Chúng có tác động như thế nào đối với nền kinh tế của các quốc gia trên thế giới?

Hiểu một cách đơn thuần lạm phát chính là sự mất giá trị của đồng xu tiền, khiến đời sống tại nơi xảy ra lạm phát gặp nhiều khó khăn vất vả hơn. Đó là khi dù bạn chỉ cần mua một món đồ cơ bản như bánh mì, hộp sữa hay mỗi tuýp kem đánh răng, … cũng phải mang cả bao tiền mới chi trả đủ .Điển hình cơ bản nhất là quốc gia Venezuela trong những năm gần đây, nơi đang đương đầu với khủng hoảng cục bộ lớn cùng mức độ siêu lạm phát lên đến một triệu %. Điều này càng chứng tỏ lạm phát thực sự là trọng điểm cần được chăm sóc tại mỗi nước .

Tham khảo:

Lạm phát là gì?

Lạm phát là hiện tượng tăng mức giá chung một cách liên tục của tất cả các loại hàng hóa và dịch vụ theo một khoảng thời gian nhất định, điều này dẫn đến việc đồng tiền bị mất giá trị hơn so với trước đó. Khi mức giá chung tăng cao, một đơn vị tiền tệ sẽ mua được ít hàng hóa và dịch vụ hơn so với trước đây, do đó lạm phát phản ánh sự suy giảm sức mua trên một đơn vị tiền tệ.

Lạm phát là gì?Lạm phát là một trong những hiện tượng kỳ lạ kinh tế tài chính phản ánh sự suy giảm nhu cầu mua sắm của đồng xu tiền. Khi lạm phát diễn ra, những mặt hàng hóa hay dịch vụ mua và bán sẽ có tín hiệu tăng mức giá chung. Điều này khiến giá trị tiền tệ bị mất giá trị, cùng là một số tiền nhưng không hề mua được số lượng sản phẩm & hàng hóa nhiều như trước nữa .Không chỉ là yếu tố trong nước, so với quốc tế, lạm phát còn khiến định giá tiền có sự chênh lệch lớn giữa 2 vương quốc .Đối với tổng thể những vương quốc dùng tiền mặt để làm trung gian thanh toán giao dịch thì yếu tố lạm phát là hiện tượng kỳ lạ kinh tế tài chính tự nhiên, được tính theo đơn vị chức năng % và chia làm ba mức độ :

  • Tự nhiên: 0 – dưới 10% (mức lạm phát dưới 5% là mức làm phát mong muốn của hầu hết các quốc gia)
  • Phi mã: 10% đến dưới 1000%
  • Siêu lạm phát: trên 1000%

Cơ sở pháp lý quy định về lạm phát

Cơ sở pháp lý về lạm phát được quy định ở luật Ngân hàng Nhà nước Việt Nam năm 2010, xem chi tiết tại đây. Cụ thể quy định về lạm phát như sau:

  • Thứ nhất, Ngân hàng Nhà nước xây dựng chỉ tiêu lạm phát hằng năm để Chính phủ trình Quốc hội quyết định và tổ chức thực hiện;
  • Thứ hai, Chính phủ trình Quốc hội quyết định chỉ tiêu lạm phát hằng năm;
  • Thứ ba, Quốc hội quyết định chỉ tiêu lạm phát hằng năm được thể hiện thông qua việc quyết định chỉ số giá tiêu dùng và giám sát việc thực hiện chính sách tiền tệ quốc gia;
  • Thứ tư, chính sách tiền tệ quốc gia là các quyết định về tiền tệ ở tầm quốc gia của cơ quan nhà nước có thẩm quyển, bao gồm quyết định mục tiêu ổn định giá trị đồng tiền biểu hiện bằng chĩ tiêu lạm phát, quyết định sử dụng các công cụ và biện pháp để thực hiện mục tiêu đề ra.

Phân loại lạm phát

Dựa vào mức độ lạm phát

Lạm phát gồm có 3 mức độ chính từ đơn thuần đến phức tạp, được nhìn nhận dựa theo tỷ suất Phần Trăm của lạm phát. Cụ thể :

  • Lạm phát tự nhiên: Có tỷ lệ lạm phát từ 0 – <10%. Nền kinh tế lúc này hoạt động bình thường ít rủi ro và đời sống ổn định.
  • Lạm phát phi mã: Là mức độ lạm phát xảy ra với giá cả tăng nhanh, tỷ lệ từ 10 – < 1.000%. Loại này có thể sẽ gây biến động nền kinh tế.
  • Siêu lạm phát: xảy ra khi lạm phát tăng nhanh với tốc độ chóng mặt, tỷ lệ trên 1.000%. Siêu lạm phát để lại hậu quả to lớn và khó lòng khắc phục. Tuy nhiên, siêu lạm phát rất hiếm khi xảy ra.

Dựa vào tính chất lạm phát

Dựa vào đặc thù, lạm phát có 2 loại sau đây :

  • Lạm phát dự kiến: Là loại lạm phát xuất hiện do yếu tố tâm lý, dự đoán của các cá nhân về tốc độ tăng giá trong tương lai và lạm phát trong quá khứ. Lạm phát dự kiến ảnh hưởng không lớn và chỉ tác động điều chỉnh chi phí sản xuất.
  • Lạm phát không dự kiến: Là loại lạm phát xuất hiện do các cú sốc từ bên ngoài và các tác nhân trong nền kinh tế không dự kiến được dẫn đến bị bất ngờ.

Đặc điểm của lạm phát

  • Lạm phát không phải một sự kiện ngẫu nhiên. Sự tăng giá cả của hiện tượng này bắt đầu và tăng liên tục, đột ngột. Tuy nhiên cũng có một vài trường hợp sự tăng giá đột ngột không phải là lạm phát mà là sự biến động giá tương đối. Hiện tượng này chỉ xảy ra khi vấn đề cung, cầu không ổn định trong một thời gian ngắn.
  • Lạm phát là sự ảnh hưởng chung của tất cả các hàng hóa và dịch vụ của một nền kinh tế chứ không phải riêng một mặt hàng nào cả. Biến động giá tương đối chỉ là một hoặc hai hàng hóa cố định.
  • Lạm phát là hiện tượng lâu dài, ảnh hưởng nghiêm trọng đến nền kinh tế của một quốc gia hoặc khu vực trong vài năm liền. Điều này khiến các quốc gia tiến hành các vấn đề đo lường hằng năm để có thể hạn chế lạm phát thấp nhất có thể.

Nguyên nhân của lạm phát

Trên thực tiễn lạm phát hoàn toàn có thể do rất nhiều nguyên do khác nhau, nhưng hai nguyên do chính điển hình nổi bật nhất là lạm phát do cầu kéo và lạm phát do ngân sách đẩy .

Lạm phát do cầu kéo

Hiểu nôm na là khi nhu yếu của thị trường về một mẫu sản phẩm nào đó tăng lên, sẽ kéo theo giá thành tăng. Đồng thời, dẫn đến Chi tiêu của hàng loạt sản phẩm & hàng hóa khác cũng “ leo thang ”. Như vậy, giá trị của đồng xu tiền cũng trở nên mất giá, bạn phải dùng nhiều tiền hơn để mua sản phẩm & hàng hóa .

Ví dụ: khi giá xăng tăng lên thì hầu như tất cả các hàng hóa dịch vụ đều tăng theo như taxi, grab, hàng nhu yếu phẩm…

Lạm phát do chi phí đẩy

Ngân sách chi tiêu đẩy được liệt kê là : Ngân sách chi tiêu nguyên vật liệu mua vào, thuế, tiền lương công nhân, chi trả bảo hiểm, tiền máy móc … của một doanh nghiệp. Một khi những ngân sách này tăng lên sẽ thôi thúc doanh nghiệp tăng giá mẫu sản phẩm bán ra thị trường để bảo vệ doanh thu. Điều này gây ra thực trạng mức giá chung của toàn thể nền kinh tế tài chính tăng theo .

Lạm phát do cơ cấu

Đây là yếu tố lạm phát xuất phát từ những doanh nghiệp mà ra. Từ một doanh nghiệp kinh doanh thương mại hiệu suất cao muốn nâng tiền lương cho nhân viên cấp dưới, sẽ kéo theo những doanh nghiệp khác tăng theo dù không biết kinh doanh thương mại có đạt lệch giá hay không. Bởi, họ sử dụng cách tăng giá loại sản phẩm trên thị trường để bảo vệ doanh thu .

Tiền lạm phát

Lạm phát do cầu thay đổi

Khi thị trường giảm nhu yếu tiêu thụ về một loại sản phẩm nào đó, nhưng lại là loại sản phẩm được cung ứng độc quyền ( như giá điện ở Nước Ta ), thì chúng vẫn không giảm giá được. Đồng thời, dẫn đến lượng cầu về một mẫu sản phẩm khác tăng lên và cũng tăng giá .

Lạm phát do xuất khẩu

Là hiện tượng kỳ lạ lạm phát do tổng cung và tổng cầu mất cân đối. Tổng cầu từ trong nước lẫn quốc tế khiến tổng cung không đủ để đáp ứng. Khi đó, những loại sản phẩm thiếu vắng này sẽ đẩy Chi tiêu lên .

Lạm phát do nhập khẩu

Khi sản phẩm & hàng hóa nhập khẩu tăng do thuế hoặc Ngân sách chi tiêu trên quốc tế, khiến giá bán ra trong nước cũng tăng theo. Và nếu mức giá chung bị giá thành của nhập khẩu đội lên sẽ hình thành lạm phát .

Lạm phát do tiền tệ

Đây là nguyên do từ những ngân hàng nhà nước khiến lượng tiền trong nước tăng, phát sinh lạm phát. Khi ngân hàng nhà nước triển khai mua ngoại tệ vào để giữ đồng xu tiền trong nước không mất giá. Hoặc, hoàn toàn có thể do ngân hàng nhà nước mua công trái theo nhu yếu nhà nước, khiến cho lượng tiền trong lưu thông tăng lên nhiều .

Tham khảo:

Cách đo lường lạm phát như thế nào?

Các tổ chức triển khai nhà nước sẽ thu thập dữ liệu sau đó theo dõi sự dịch chuyển giá thành của sản phẩm & hàng hóa, dịch vụ để giám sát mức độ lạm phát. Tỉ lệ lạm phát được tính theo % của chỉ số đo mức giá thành trung bình, là mức giá trung bình của một tập hợp những mẫu sản phẩm và dịch vụ tổng hợp lại với nhau .Không sống sót một phép đo đúng chuẩn nào để tính chỉ số lạm phát cả. Chỉ số giá tiêu dùng CPI ( consumer price index ) đang là thước đo phổ cập nhất khi thống kê giám sát mức độ lạm phát. Hầu hết những loại sản phẩm & hàng hóa dịch vụ đều dùng CPI để đo chỉ số Chi tiêu .

Ví dụ: Năm 2018 chỉ số CPI của Mỹ là 300,000 USD. Sang năm 2019, chỉ số CPI của Mỹ là 310,000 USD. Vậy tỷ lệ phần trăm lạm phát hằng năm trong suốt 2018 là: ((310,000 – 300,000)/300,000) x 100% = 3,33%.

Từ đó ta có hiệu quả, tỷ suất lạm phát so với CPI trong khoảng chừng thời hạn một năm này là 3,33 %, có nghĩa là mức giá chung cho người tiêu dùng nổi bật của Mỹ trong 2019 đã tăng 3,33 % so với năm 2018 .

Ảnh hưởng của lạm phát đối với nền Kinh tế

Như đã nói ở trên, việc lạm phát khiến giá trị tiền tệ trong lưu thông bị suy giảm, và khi mang tiền so sánh với vương quốc khác sẽ có những hạn chế lớn. Nền kinh tế tài chính cũng từ đó cần nhiều tiền để tăng trưởng hơn, khi không đủ tiền thì việc kinh tế tài chính gặp khó khăn vất vả là tất yếu .Ngoài ra, lạm phát ở mức độ nào đó vẫn hoàn toàn có thể tạo nên yếu tố tích cực hơn. Chẳng hạn :

Lạm phát có ảnh hưởng tích cực

Lạm phát khi ở mức độ tự nhiên với tỷ suất 2 – < 10 % sẽ không gây hại cho nền kinh tế tài chính. Không chỉ vậy, chúng cũng mang lại quyền lợi nhất định đáng kể như : lạm phát mức độ nhẹ hoàn toàn có thể kích thích tiêu dùng, vay nợ, góp vốn đầu tư và giảm bớt thất nghiệp trong xã hội nhờ Chi tiêu tăng đều và không thay đổi .Bên cạnh đó, lạm phát được cho phép cơ quan chính phủ có thêm năng lực lựa chọn những công cụ kích thích góp vốn đầu tư vào những nghành nghề dịch vụ kém ưu tiên trải qua lan rộng ra tín dụng thanh toán, giúp phân phối lại thu nhập và những nguồn lực trong xã hội theo những khuynh hướng tiềm năng và trong khoảng chừng thời hạn nhất định có tinh lọc. Tuy nhiên, đây là việc làm khó và đầy mạo hiểm nếu không dữ thế chủ động thì sẽ gây nên hậu quả xấu .

Lạm phát đa phần gây nên ảnh hưởng tiêu cực

Lạm phát tạo ra sự ngày càng tăng về Ngân sách chi tiêu của những loại sản phẩm trên thị trường khiến đồng xu tiền mất giá, từ đó dẫn đến nhiều khó khăn vất vả cho đời sống kinh tế tài chính, phúc lợi và xã hội. Việc lạm phát tăng nhanh và không trấn áp được thì việc vay tiền, góp vốn đầu tư hoàn toàn có thể gây nên nhiều hậu quả .Điển hình cụ thể nhất là lãi suất vay tăng lên dẫn đến nền kinh tế tài chính của vương quốc đó chịu sự suy thoái và khủng hoảng và thực trạng thất nghiệp ngày càng tăng. Từ đó, chúng dẫn đến việc phải đi vay mượn bên ngoài, sinh ra những khoản nợ của vương quốc .Ảnh hưởng của lạm phát

Bên cạnh đó, việc lạm phát tăng cao làm cho đồng tiên quốc gia mất giá so với ngoại tệ, từ đó nợ công của nhà nước sẽ tăng lên rất nhiều. Tác động tiêu cực lên nền kinh tế quốc gia.

Tham khảo:

Cách kiểm soát lạm phát như thế nào?

Hiện nay, lạm phát cũng đã dần dần có được những biện pháp và chính sách để kiểm soát hiệu quả. Vậy hướng kiểm soát lạm phát là gì? Dựa trên tình hình thực tế, có 2 hướng chủ yếu đối với các cá nhân và doanh nghiệp như sau:

Giảm lượng tiền trong lưu thông

Chính sách tiền tệ

  • Ngừng phát hành tiền vào trong lưu thông nhằm giảm lượng tiền trong xã hội.
  • Tăng lãi suất tiền gửi ngân hàng để kích thích giảm tiền trong lưu thông, đưa vào ngân hàng, tăng giá trị tiền tệ hơn.
  • Giảm sức ép trên giá cả dịch vụ và các mặt hàng hóa.
  • Phát hành trái phiếu

Chính sách tài khóa

  • Cắt giảm chi tiêu và đầu tư công, tạm hoãn các khoản chưa cần thiết.
  • Cân đối lại ngân sách nhà nước.
  • Tăng tiền thuế tiêu dùng để giảm nhu cầu chi tiêu của các cá nhân trong xã hội.
  • Giảm sức ép lên giá cả, hàng hóa

Tăng quỹ hàng hóa cung cấp trong thị trường để cân đối với số tiền lưu thông

Chính sách tiền tệ

Kiểm soát lạm phát bằng cách tăng hiệu suất lao động trải qua giảm chi phí sản xuất. Áp dụng so với những trường hợp hoạt động giải trí trong nghành nghề dịch vụ sản xuất, kinh doanh thương mại. Giải pháp tốt nhất là đưa ra nhiều chủ trương khuyễn mãi thêm tín dụng thanh toán, khuyến mại lãi suất vay cho vay .

Đối với chính sách tài khóa

Nhà nước nên chỉ huy giảm những loại thuế như thuế góp vốn đầu tư, thuế nhập khẩu nguyên vật liệu và máy móc, thiết bị, … Từ đó giúp làm giảm bớt ngân sách đẩy, tăng hiệu suất lao động, hạn chế nâng giá cả mẫu sản phẩm ra thị trường .Kiểm soát lạm phát

Phân biệt lạm phát và giảm phát

Trái ngược với lạm phát là phát, giữa chúng có những nét độc lạ rõ ràng, đơn cử như sau :

 

Lạm phát Giảm phát
Khái niệm Lạm phát là sự tăng mức giá chung một cách liên tục của hàng hóa và dịch vụ theo thời gian và sự mất giá trị của một loại tiền tệ nào đó. Giảm phát là tình trạng mức giá chung của nền kinh tế giảm xuống liên tục
Bản chất Là sự tăng lên của mức giá chung Là sự hạ thấp giá cả
Nguyên nhân – Nhu cầu tiêu dùng của thị trường tăng hoặc nhu cầu tiêu dùng của thị trường thay đổi.– Do ngân sách của những doanh nghiệp tăng lên– Doanh nghiệp kinh doanh thương mại kém hiệu suất cao trong khi buộc phải tăng tiền công cho người lao động cho tương thích với thị trường lao động .– Cung lượng tiền lưu hành trong nước tăng Nguyên nhân chính là do sự suy giảm của cầu

Một số câu hỏi phổ biến về lạm phát

Lạm phát ảnh hưởng cụ thể đến những mặt hàng nào?

Lạm phát sẽ gây ảnh hưởng tác động chung tới tổng thể những loại hàng hoá và dịch vụ của một nền kinh tế tài chính chứ không phải riêng môt loại sản phẩm nào cả .

Chỉ số lạm phát của Việt Nam hiện nay là bao nhiêu?

Theo số liệu của Tổng cục thống kê ( TCTK ), lạm phát cơ bản trung bình quý I / 2021 tăng 0,67 % so với trung bình cùng kỳ năm trước .

Có hay không đồng tiền giảm lạm phát?

Có một đồng xu tiền được cho rằng là đồng xu tiền giảm lạm phát, đó chính là Bitcoin. Bởi đồng xu tiền này có đặc thù :

  • Có một nguồn cung cố định
  • Cơ chế giảm nguồn cung

Lạm phát và thất nghiệp có mối quan hệ với nhau như thế nào?

Về cơ bản, lạm phát và thất nghiệp có mối quan hệ ngược chiều. Theo đó :

  • Khi tỷ lệ thất nghiệp tăng cao sẽ dẫn đến lạm phát xuống thấp
  • Khi tỷ lệ thất nghiệp giảm thì lạm phát tăng

Kết luận

Xã hội Nước Ta lúc bấy giờ cũng đang bước vào thời kỳ lạm phát ngày càng lớn khiến đời sống dân cư không dễ thở. Thực hiện tốt những chủ trương vừa nêu trên hoàn toàn có thể giúp bạn trấn áp tình hình lạm phát hiệu suất cao. Nếu bạn đang là một nhà phân phối, thì việc dữ thế chủ động nhất tránh lạm phát xảy ra chính là vay tiền với lãi suất vay thấp. Bạn đã biết ngân hàng nhà nước nào cho vay với mức khuyến mại cao chưa ?

Trên đây là bài viết cung cấp những thông tin giải đáp cho câu hỏi lạm phát là gì? Hy vọng bài viết mang đến cho bạn nhiều lợi ích.

Tham khảo:

Thông tin được biên tập bởi: banktop.vn

5/5 – ( 2 bầu chọn )