Mô hình Ponzi là gì? Cách nhận biết mô hình lừa đảo Ponzi

Khi nhắc đến mô hình Ponzi thì người ta sẽ nghĩ ngay đến hai chữ lừa đảo. Không chỉ riêng ở tại Việt Nam mà các nước trên thế giới cũng đều có cách hiểu về mô hình Ponzi này là lừa đảo. Vậy mô hình Ponzi là gì? Tại sao mô hình này lại được coi là lừa đảo? Lịch sử ra đời và ai là người tạo ra mô hình đầy tai tiếng này? Mời quý bạn đọc dành chút thời gian để tìm hiểu chi tiết mô hình này nhé !

Mô hình Ponzi là gì? 

mo-hinh-ponziMô hình Ponzi là gì?

Mô hình Ponzi được biết đến là một mô hình để kêu gọi nguồn tiền từ người này để trả doanh thu cho người khác. Những người đi vay sẽ vẽ ra một kế hoạch góp vốn đầu tư lý tưởng và cam kết sẽ trả một mức lãi suất vay cao chót vót. Người cho vay sẽ bơm tiền vào mạng lưới hệ thống này với mong ước kiếm được nhiều doanh thu hơn nữa. Để kiếm được nhiều hơn thì bản thân những người cho vay cũng cần phải ra mắt thêm người mới tham gia vào mạng lưới này.

Khi mô hình Ponzi được mở rộng và không thể tiếp tục kêu gọi những người mới vào mạng lưới thêm nữa, điều này đồng nghĩa rằng không còn nguồn tiền mới bơm vào hệ thống để trả lại cho người đầu tư đi trước được nữa thì mô hình Ponzi này sẽ sụp đổ.

Lịch sử ra đời của mô hình tháp Ponzi

mo-hinh-ponziÔng Charles Ponzi

Cái tên Ponzi cũng được lấy từ chính tên của người đàn ông đã vận dụng mô hình này lần tiên phong. Cú lừa thế kỷ này mang tên Ponzi này đã lừa số tiền lên đến 15.000.000 USD của những nhà đầu tư và khiến cho 06 ngân hàng nhà nước rơi vào phá sản. Charles Ponzi sinh ngày 03/03/1882 ở Lugo, Italia. Thời niên thiếu, ông Ponzi đã từng làm công nhân bưu điện ở địa phương, nhưng sau đó đã bỏ ngang việc làm này và nhập học vào trường ĐH Roma La Sapienza. Bạn bè của ông cho rằng học tại ngôi trường này giống như một kỳ nghỉ mát 04 năm. Nên phần nhiều thời hạn ông đều ăn chơi, tiệc tùng cùng bè bạn tại những quán bar, cafe và opera. Vốn dĩ kinh tế tài chính mái ấm gia đình ông không có gì đặc biệt quan trọng, thậm chí còn còn thuộc những tầng lớp nghèo của xã hội nên vì không có tiền đóng học phí nên ông quyết định hành động bỏ học giữa chừng. Năm 1903 được cha động viên nên ông quyết định hành động lên con tàu S.S Vancouver để đến nước Mỹ. Vì cha ông nói với Charles Ponzi rằng ở nước Mỹ ngay những vỉa hè cũng đều được dát vàng khiến ông tin vào giấc mơ Mỹ là có thật. Đặt chân đến đây, trong túi của chỉ vỏn vẹn 2,5 USD để mở màn đời sống mới. Ông xin việc và làm đủ thứ nghề nghiệp từ rửa bát thuê đến bồi bàn để kiếm sống. Đến năm 1907 ông bị nhà hàng quán ăn cho đuổi việc vì liên tục cố ý thối tiền thiếu cho khách hòng bỏ túi riêng. Thậm chí ông Ponzi còn sinh tật ăn cắp vặt ngay tại nhà hàng quán ăn đang thao tác. Sau khi bị đuổi việc ông tìm đến Montreal – Canada xin việc tại Banco Zorossi, một ngân hàng nhà nước mới khai trương mở bán của ông chủ tên Luigi Zorossi. Do ngân hàng nhà nước này đa phần ship hàng tín dụng thanh toán cho cộng đồng Ý mới nhập cư tại đây. Với lợi thế về tiếng Italia nên Charles Ponzi được nhận vào làm. Làm việc được một thời hạn thì nhận ra rằng ngân hàng nhà nước này tăng trưởng nhanh gọn là do họ trả lãi suất vay kêu gọi vốn lên đến 6 %, cao gấp 03 lần so với những ngân hàng nhà nước khác. Còn những người mua khi đi vay chỉ góp vốn đầu tư vào , những khoản vay đến hạn không có năng lực đáo hạn nên chắc như đinh ngân hàng nhà nước này sẽ bị vỡ nợ. Đúng như Dự kiến, chỉ một thời hạn không lâu sau đó, ngân hàng nhà nước này công bố phá sản và ông chủ ở đây tên Luigi Zorossi cũng phải bỏ trốn sang Mexico. Sau đó, ông Ponzi lại tìm cách quay trở lại Mỹ để liên tục giấc mơ Mỹ. Trước khi đến Mỹ thì trong một lần long dong tìm cách quay lại văn phòng thao tác của ngân hàng nhà nước, ông vô tình nhặt được quyển séc trắng của ông chủ Luigi Zorossi. Ông đã trá hình chữ ký của ông chủ cũ và ghi vào đó số tiền 423,58 USD để thanh toán giao dịch mua sản phẩm & hàng hóa. Cảnh sát tại Montreal đã nhanh gọn phát hiện và bắt giam ông 03 năm tù tại Canada. Năm 1911, sau khi ra tù ông Ponzi quyết tâm quay lại nước Mỹ, bằng cách tham gia cuộc nhập cư trái phép. Chính vì đó mà ông được vào nước Mỹ nhưng bị bắt giam 02 năm vì tội danh trên. Trong nhà tù ông làm phiên dịch tiếng Ý cho một cây quả ở tủ để đọc và phiên dịch những lá thư tiếng Ý được gửi vào. Hết hạn tù và ông Charles Ponzi được trả tự do để quay trở lại đời sống như thường ngày, ông đã xin vào thao tác tại một công ty bưu chính viễn thông và nhận thấy một thời cơ kinh doanh thương mại táo bạo vào năm 1919. Nhận thấy giá tem mang tên IRC – một loại tem bắt buộc phải có để dán lên phong thư nếu bạn muốn gửi và nhận thư tại Mỹ đang có giá cao gấp 06 lần ra tem IRC tại những vương quốc khác. Ông đã trực tiếp liên hệ với những đại lý thu mua IRC tại những vương quốc khác như Tây Ban Nha và nhập trái phép số lượng lớn tem này vào nước Mỹ để bán. Cơ hội kinh doanh thương mại đến nhưng với lòng tham quá lớn, ông đã đi lôi kéo kêu gọi vốn để hoàn toàn có thể kinh doanh thương mại thêm và xây dựng nên công ty với kế hoạch kinh doanh thương mại mà ông và những nhà đầu tư cho rằng đó là kế hoạch tuyệt vời. Nguồn tiền liên tục được đổ về công ty nhưng thay vì lấy số tiền đó đi mua tem IRC mà ông lại lấy số tiền của người sau để trả cho người trước. Nhận được lãi, những nhà đầu tư lại liên tục đổ tiền vào công ty của ông. Con số lúc đó lên đến 15.000.000 USD. Đến năm 1920 nhiều chuyên viên khởi đầu khám phá phương pháp hoạt động giải trí của công ty ông và nhận thấy nhiều điều không ổn định. Ngày 13/08/1920, ông Ponzi vừa bị bắt với cáo buộc đã phạm phải 86 tội danh về lừa đảo. Mô hình Ponzi cùng tên của ông chính thức bị sụp đổ từ đây.

Mô hình Ponzi hoạt động của như thế nào?

mo-hinh-ponziMô hình đa cấp Ponzi 

Để mô hình Ponzi được hoạt động giải trí trơn tru hơn và hoàn toàn có thể lôi kéo được số tiền lớn yên cầu phải có sự tham gia cùng lúc của ba đối tượng người dùng chính sau :

Schemer – Những kẻ chủ mưu cho kế hoạch Ponzi

Schemer Ponzi đây là những kẻ đứng đầu, chủ mưu lập nên những kế hoạch về Ponzi để lừa đảo những nhà đầu tư. Những người này thường thiết kế xây dựng một hình ảnh của một doanh nghiệp thành đạt và có một background bịa đặt cực khủng. Đặc biệt là có tài ăn nói và một cái đầu cực kỳ mưu trí. Schemer Ponzi hoàn toàn có thể lập nên một kế hoạch kinh doanh thương mại chi tiết cụ thể và hài hòa và hợp lý đến mức người khác khi nhìn vào kế hoạch đều muốn tham gia ngay.

Investor – Những nhà đầu tư

Investor là những nhà đầu tư có nguồn vốn lớn và thứ họ quan tâm chính là lợi nhuận. Chấp nhận đi trước, chấp nhận rủi ro để đầu tư vào mô hình kinh doanh mới táo bạo. Là những người đầu tiên bơm dòng vốn vào hệ thống để bắt đầu hoạt động, bắt đầu thu hút những nhà đầu tư khắp nơi khác tham gia vào hệ thống này.

Ponzi Introducing Investor – Là những người giới thiệu

Introducing Investor là người bỏ tiền vào rất nhiều mạng lưới, nhưng lại rất tích cực đi trình làng những người khác tham gia để có được hoa hồng. Những người ra mắt chính là lực lượng rất phần đông, luôn thao tác hết mình và hăng say không chăm sóc đến hậu quả. Những introducing Investor là lực lượng nòng cốt để mô hình Ponzi trở nên vững mạnh và ngày càng phình to. Đối tượng này chỉ có một kim chỉ nam duy nhất là cứ trình làng vào sẽ có tiền.

So sánh mô hình Ponzi với những loại mô hình khác

So sánh mô hình Ponzi với bán hàng đa cấp

– Về hàng hóa

Mô hình Ponzi thường không có vật chất hay với chất lượng loại sản phẩm rất thấp Đa cấp chân chính thì có loại sản phẩm thật, phải là mẫu sản phẩm hữu hình, đa phần là thực phẩm công dụng

– Về giá bán

Mô hình Ponzi có giá bán rất cao so với giá trị thật của mẫu sản phẩm Còn đa cấp chân chính thì giá cả tương ứng với giá trị mẫu sản phẩm

– Lợi nhuận thu về

Mô hình Ponzi thì từ người sau trả cho người trước Còn đa cấp chân chính thì doanh thu từ kinh doanh thương mại mẫu sản phẩm trong thực tiễn

– Phí tham gia

Đối với mô hình Ponzi bắt buộc phải mua gói loại sản phẩm mới được tham gia Cần đa cấp chân chính không có phí tham gia hoặc phí tham gia cũng rất thấp

– Về pháp luật

Mô hình Ponzi không được pháp lý công nhận

Còn đa cấp chân chính có hành lang pháp lý quản lý rõ ràng

So sánh Ponzi với mô hình kim tự tháp

Mô hình kim tự tháp hay có tên gọi khác là mô hình đa cấp biến tướng tại thị trường Nước Ta, khi tận dụng việc những vương quốc được cho phép hoạt động giải trí mô hình đa cấp nên họ cố ý làm biến tướng một chút ít. Để khám phá kỹ hơn về hiên chạy dọc pháp lý của Nước Ta pháp luật về bán hàng đa cấp thì những bạn hoàn toàn có thể đọc thêm tại Nghị định số 40/2018 / NĐ phát hành ngày 12/03/2018. Nếu so sánh mô hình Ponzi với mô hình kim tự tháp ( hay còn gọi là đa cấp biến tướng ) thì không có gì khác nhau. Cũng khởi đầu từ loại sản phẩm không chất lượng, người tham gia mạng lưới phải bỏ vào một số tiền lớn, lãi suất vay nhận được là từ người sau trả cho người trước.

So sánh mô hình Ponzi với các dự án ICO tiền ảo

mo-hinh-ponziMô hình tháp Ponzi

Tiền điện tử nổi lên bắt đầu từ 2015 và liên tiếp xảy ra nhiều vụ lừa đảo tiền ảo hoạt động theo hình thức mô hình Ponzi. Tuy nhiên chúng tôi muốn làm rõ hơn về các dự án ICO tiền ảo của năm 2017 và các dự án ICO 2020 trở về sau.

ICO của năm 2017 phần nhiều là những cá thể vẽ ra một kế hoạch kinh doanh thương mại lý tưởng và siêu hời, lại còn có phần mộng mơ về việc đổi khác cách mà quốc tế quản lý và vận hành. Các dự án Bất Động Sản kinh doanh thương mại này chỉ còn nằm trên trang giấy trắng, khởi đầu lôi kéo những nhà đầu tư xuất tiền vào mạng lưới hệ thống để họ tiến hành dự án Bất Động Sản. Một phần vốn được dùng để khởi động dự án Bất Động Sản và một phần vốn được sử dụng để trả lãi cho mạng lưới. Hầu hết 98 % dự án Bất Động Sản thời gian đó đều thất bại do không đủ năng lượng và dòng tiền để tiến hành. Dự án ICO của năm 2020 trở về sau đã đổi khác rất nhiều về cách kêu để gọi vốn. Chủ của những dự án Bất Động Sản mở màn thực tiễn hơn và lập nên những dự án Bất Động Sản có phần thực tiễn, dễ thực thi hơn và cũng có lôi kéo nguồn vốn từ hội đồng nhưng thay vì cam kết trả lãi thì họ cam kết về việc dự án Bất Động Sản đó sẽ thành công xuất sắc. Các nhà đầu tư sẽ được ngày càng tăng gia tài từ những Token mà họ mua. Không cam kết trả lãi như những năm 2017 nữa. Tuy nhiên, lúc bấy giờ tất cả chúng ta vẫn thấy có một vài dự án Bất Động Sản lôi kéo vốn ICO như thời 2017. Những dự án Bất Động Sản ICO thường đứng trước giữa ranh giới mô hình cải tiến vượt bậc và lừa đảo. Nếu thành công xuất sắc thì gọi là nâng tầm, nếu thất bại thì gọi là lừa đảo. Những nhà góp vốn đầu tư nếu muốn góp vốn đầu tư ICO hãy nỗ lực tham gia vào những mô hình ICO của năm 2020 trở về sau.

Cách nhận biết về mô hình lừa đảo Ponzi

Cam kết lợi nhuận khủng

Những mô hình kinh doanh thương mại cam kết mức doanh thu lên đến vài % một năm thì hết 99 % là những dự án Bất Động Sản lừa đảo. Kể cả là quỹ góp vốn đầu tư số một quốc tế cũng không dám đứng ra cam kết mức doanh thu trên 50 % một năm huống gì là những dự án Bất Động Sản nhỏ bé. Các mô hình Ponzi thường đưa ra mức doanh thu cực khủng nhằm mục đích làm mờ mắt những nhà đầu tư. Hãy nỗ lực thật bình tĩnh và nghiên cứu và phân tích dòng tiền của dự án Bất Động Sản xem tiền đâu để mà trả cho bạn. Có như vậy những bạn sẽ thấy rõ ngọn ngành của một dự án Bất Động Sản.

Không có hàng hóa lưu thông

Phần lớn những dự án Bất Động Sản của mô hình Ponzi đều không có mẫu sản phẩm lưu thông hoặc nếu có cũng chỉ là mẫu sản phẩm tượng trưng. Chất lượng rất thấp nhưng lại được phóng đại hiệu quả của mẫu sản phẩm lên. Bất kỳ một mô hình kinh doanh thương mại nào cũng sẽ phải mở màn từ những loại loại sản phẩm hoặc dịch vụ nào đó. Sản phẩm hoặc dịch vụ đó tốt thì mô hình kinh doanh thương mại mới có năng lực để đi sâu vào thị trường và tiếp cận những người mua mới.

Giá của sản phẩm bị đội lên cao không giới hạn

Đây là tín hiệu rõ ràng nhất để xem đây có phải là mô hình bán hàng đa cấp biến tướng không. Bán hàng đa cấp chính thống theo lao lý thì giá mẫu sản phẩm chỉ có hai mức giá là giá tiêu dùng không tham gia mạng lưới và giá nhà phân phối những người bán hàng đa cấp. Nếu bạn khám phá mà càng về tần sâu thì giá lại càng tăng thì chứng tỏ ở đây đích thị là mô hình kim tự tháp, hoạt động giải trí của Ponzi nhằm mục đích lừa đảo người tiêu dùng.

Cố gắng làm rắc rối mô hình kinh doanh của bản thân mình

Các những tầng lớp chỉ huy thường cố gắng nỗ lực làm cho người tham gia không hề hiểu nổi mô hình kinh doanh thương mại của họ hoặc rõ ràng nhất là cố gắng nỗ lực giấu đi những thông tin về doanh nghiệp, về tính pháp lý của dự án Bất Động Sản. Bất kể những dự án Bất Động Sản ICO tiền ảo nào khi mang tính phi tập trung chuyên sâu thì những người đứng đầu dự án Bất Động Sản cũng đều công khai minh bạch. Không có quyền ẩn danh để làm dự án Bất Động Sản. Kinh nghiệm của chúng tôi trong yếu tố này là cái gì mà chưa rõ ràng thì không nên góp vốn đầu tư.

Bắt buộc phải mua hàng của dự án mới được tham gia

Đây là tín hiệu rõ ràng và dễ nhận ra nhất khi tham gia thị trường này. Nếu bạn của bạn rủ thêm người tham gia và khởi đầu góp vốn đầu tư một gói kinh tế tài chính 1000 USD hoặc một số lượng khác mới mở màn tham gia được thì hãy cẩn trọng. Khả năng bọn họ đang lấy tiền của người sau để trả cho người trước. Lưu ý, dù bạn thân tình đến mấy cũng phải thật tỉnh táo, trong việc góp vốn đầu tư tiền không có chuyện tham gia vì nể nang.

Ăn theo tên của những mô hình truyền thống

Dạo gần đây có rất nhiều sàn BO trá hình liên tục được ra đời, lâu rồi lại đổi tên thoát xác thành một tên mới. Bọn họ thường tận dụng mô hình BO quyền chọn nhị phân để quảng cáo cho mô hình tài xỉu xanh đỏ của mình. Các mô hình này thường có Sever và tên miền thường được đặt ở quốc tế.

 Việc rút tiền ra khỏi tổ chức rất khó

Thường để rút tiền góp vốn đầu tư về thì bạn phải quy đổi sang một đồng xu tiền điện tử vô danh mà chính chủ sàn là người tạo ra đồng xu tiền đó. Vì thế để hoàn toàn có thể thanh toán giao dịch được đồng tiền của bạn cần phải có người khác tham gia mua lại. Vấn đề đặt ra nếu không có ai mua đằng sau thì giá trị của đồng coin đó cũng trở nên vô giá trị, mặc dầu nó đang nằm trong thông tin tài khoản của bạn.

Các vụ lừa đảo mô hình Ponzi chấn động tại Việt Nam và thế giới

mo-hinh-ponziMô hình kim tự tháp Ponzi

Bitconnect

Bitconnect được ra đời vào tháng 11/2016, được tiếp thị là nền tảng cho vay Lending vận dụng công nghệ tiên tiến Blockchain. Sau một năm thì Bitcoinnect được coi là dự án Bất Động Sản ICO thành công xuất sắc bậc nhất lúc bấy giờ khi làm ngày càng tăng gia tài lên đến 300.000 lần cho những nhà đầu tư. Ban đầu giá chỉ có 0,12 USD nhưng sau lên đỉnh điểm lên 400USD / coin. Mô hình này cam kết trả lãi lên đến 1 % một ngày. Đến 17/1/2018, Bitcoinnect công bố ngừng hoạt động giải trí thì người ta mới vỡ lẽ ra rằng chẳng có công nghệ Blockchain nào đứng đằng sau nó cả. Không có số liệu chính thức. Mô hình này đã lừa đảo rất nhiều tiền với ước tính số lượng lên tới 3 tỷ USD.

Hextracoin 

Hextracoin cũng ăn theo mô hình cho vay công nghệ Blockchain giống như Bitcoinnect. Hextracoin cũng hoạt động giải trí theo mô hình Ponzi, cam kết trả lãi lên đến 48 % một tháng, một số lượng rất hời tại thời gian đó mà những nhà đầu tư tiền ảo tin vào. Thời điểm khi Bitcoinnect sụp đổ cũng là thời gian khiến cho Hextracoin công bố ngừng hoạt động giải trí. Ước tính số tiền lừa đảo lên tới hơn 1 tỷ USD.

IFan

Quay lại thời gian tháng 4/2018, dư luận Nước Ta dậy sóng khi những nhà đầu tư lần lượt kéo đến trụ sở công ty và tố cáo công ty Modern Tech này lừa đảo 15.000 tỷ đồng của nhà đầu tư. Cũng mánh cũ là cam kết trả lãi với mức doanh thu khủng, những nhà đầu tư số tiền vào và mong nhận được mức doanh thu cao. Đến thời gian hiện tại thì vấn đề vẫn chưa bị đưa ra ánh sáng do mô hình IFan hoạt động giải trí cực kỳ phức tạp và hầu hết là thanh toán giao dịch tiền ảo. Nên 15.000 tỷ đồng của những nhà đầu tư xem như biến mất và không có năng lực tịch thu lại được.

Liên Kết Việt

Vụ lừa đảo của Công ty Liên Kết Việt trong vòng hai năm từ năm trước đến năm ngoái nhưng đã lừa đảo hơn 68.000 người tham gia, số tiền lừa đảo lên tới hơn 1000 tỷ đồng. Ông Lê Xuân Giang – quản trị của Liên Kết Việt đã cố ý đặt tên cho công ty là BQP để gây nhầm lẫn với mối liên hệ giữa Liên Kết Việt và Bộ Quốc Phòng. Đến cuối năm 2020, vụ án này mới được đưa ra xét xử và tuyên án chung thân với ông Lê Xuân Giang tội danh lừa đảo, chiếm đoạt tiền của người khác trải qua hoạt động giải trí của mô hình Ponzi.

Kết luận

Nhận diện được kẻ tà đạo là một chuyện, nhưng khi trước hết thì bản thân tất cả chúng ta cần phải tôn vinh cẩn trọng trước những hình thức lừa đảo này. Đừng để bản thân bị lừa bởi lòng tham của chính mình và luôn nhớ rằng những hứa hẹn nghe quá hay và mê hoặc tưởng như là thật thì thường không phải thực sự. Các hình thức góp vốn đầu tư truyền thống cuội nguồn với sự trợ giúp của công nghệ tiên tiến, đang ngày càng trở nên tiện nghi hơn và thuận tiện hơn khi nào hết. Tất nhiên là không có con đường nào trải đầy hoa hồng, nhưng những bạn sẽ lựa chọn giải pháp nào : Kiếm tiền khó khăn vất vả hay mất tiền thuận tiện, nếu những bạn đã lựa chọn cố gắng nỗ lực để đạt được một thành quả trong tương lai thì hay thật sáng suốt. Trên đây là những thông tin về mô hình Ponzi mà phân mục kỹ năng và kiến thức FTV phân phối, kỳ vọng giúp những bạn hiểu rõ hơn và hãy đề phòng mô hình này nhé !

FTV – Đơn vị chuyên cung cấp và giải đáp các kiến thức về đầu tư chứng khoán, hàng hoá phái sinh uy tín tại Việt Nam

Khi tham gia vào đầu tư chứng khoán, nếu các bạn vẫn chưa có nhiều kiến thức cũng như thiếu kinh nghiệm và không có ai hỗ trợ khi mới bắt đầu với thị trường chứng khoán. Các bạn có thể liên hệ trực tiếp với Công ty Cổ phần Đầu tư và Công nghệ FTV (gọi tắt là FTV) để được hỗ trợ tư vấn kiến thức và hướng dẫn cách đầu tư hiệu quả nhất từ các chuyên gia giàu kinh nghiệm.

Vui lòng truy cập nhanh vào trang web của FTV là ftv.com.vn hoặc gọi điện thoại đến số Hotline 0983 668 883 để được hỗ trợ 24/7 các kiến thức về mô hình Ponzi nhé!

mo-hinh-ponzi

Xem thêm: