Những người hậu duệ xứ Sparta – BBC News Tiếng Việt

Những người hậu duệ xứ Sparta

  • Stav Dimitropoulos
  • BBC Travel

9 tháng 11 2017Được che chở đối với với phần còn lại của Peloponnese, người Maniot vẫn tự trị cho đến thế kỷ 19.Nguồn hình ảnh, Robert George Young / Getty Images

Chụp lại hình ảnh,

Được che chở so với với phần còn lại của Peloponnese, người Maniot vẫn tự trị cho đến thế kỷ 19 .

Bị cô lập từ lâu với phần còn lại của Hy Lạp, bán đảo Mani là quê hương của một cộng đồng thị tộc tự nhận là di sản của các chiến binh thời xưa.

Các vách đá lởm chởm của bán đảo Mani nhô ra khỏi Peloponnese ở mũi cực nam của đại lục Hy Lạp, khiến cho cảnh sắc trở nên lồi lõm cuồn cuộn như sóng đại dương. Từ những đỉnh đồi dốc, những ngôi nhà bằng đá giống những thành tháp nhỏ tựa sống lưng vào dãy núi Taygetos khổng lồ và nhìn ra biển Ionian khắc nghiệt .Đây là vùng đất của người Maniot, một hội đồng thị tộc được nói là hậu duệ của người Sparta là những chiến binh lịch sử một thời của Hy Lạp cổ đại .” Món lalaggi của bạn đây, ” Giorgos Oikonomeas nói, đưa cho tôi một mẩu bánh chiên giòn bằng dầu ôliu nguyên chất. Ông ấy có dáng chiến binh, cứng ngắc và rộng vai, nhưng bộ mặt nhăn nheo của ông trông nhiệt tình và tự do .Oikonomeas lớn lên ở làng Neochori trên bờ biển phía tây-bắc bán đảo Mani và không khi nào rời đi. Suốt đời ông quản trị kafeneio ( quán cafe truyền thống cuội nguồn Hy Lạp ) ; giờ đã nghỉ hưu, ông không còn ship hàng người mua nữa, nhưng thay vào đó tới quán vào buổi sáng để trao đổi tin tức với bạn hữu về mái ấm gia đình và đôi lúc về chính trị .Khi tôi cắn ngập răng vào bánh lalaggi thì bột bánh tan chảy trên lưỡi tôi, Oikonomeas lý giải rằng tôi đang chiêm ngưỡng và thưởng thức một món ăn nhẹ mà hàng ngàn năm trước đây những binh lính nổi tiếng của Hy Lạp vẫn ăn. ” Lelegas, vị vua tiên phong của Sparta, có lẽ rằng là người tiên phong làm ra nó, ” ông nói với tôi .” Nếu ông muốn biết đời sống ở Sparta cổ đại như thế nào, thì chẳng phải đi tìm ở đâu xa, ” ông nói. ” Chúng tôi thế nào thì người Spartan là vậy. “Gần ba nghìn năm trước, khi Hy Lạp cổ đại gồm những ‘ polis ‘, tức những thành phố-tiểu bang riêng không liên quan gì đến nhau, thì hầu hết bán đảo Peloponnese thuộc về Sparta cổ đại và những liên minh. Không giống những người của thành phố đối thủ cạnh tranh Athen mà họ là những nghệ sĩ và triết gia, người Sparta là những chiến binh ; con trai khởi đầu tập luyện quân sự chiến lược từ 7 tuổi, thách đấu nhau trước khi trở thành lính chuyên nghiệp ở tuổi 20. Mặt khác, phụ nữ không có vai trò gì trong quân đội, nhưng thường nhận được một nền giáo dục chính quy và được phép sở hữu tài sản, là quyền hiếm có ở những bang khác của Hy Lạp. Do vậy, phụ nữ Sparta được biết là khá độc lập .Bán đảo Mani nhô ra biển Ionian từ Peloponnese.Nguồn hình ảnh, HowardOates / Getty ImagesChụp lại hình ảnh ,Bán đảo Mani nhô ra biển Ionian từ Peloponnese .

Sau khi đánh bại Athens trong cuộc chiến Peloponnes, Sparta đã đạt đến đỉnh cao quyền lực vào thế kỷ thứ 5 TCN. Nhưng sự thống trị này chỉ tồn tại ngắn hạn: năm 371 SCN, người Sparta bị lính thành phố Thebes đánh bại kéo theo sự sụp đổ của Sparta. Nhưng những người Sparta sống trên bán đảo Mani, được che chở với phần còn lại của Peloponnese bởi những dãy núi Taygetos, vẫn cố thủ, bảo vệ lãnh thổ của họ trong nhiều thế kỷ chống người Thebes, và sau này là các lực lượng Ottoman, Ai Cập và Franc. Người Maniot, là tên của họ sau này, rất nguy hiểm trên biển cũng như trên đất liền, thực hiện các vụ cướp chớp nhoáng và thường xuyên đi tới các nước ven biển khác làm lính đánh thuê. Họ nổi tiếng là tàn nhẫn đến mức nhiều quân chinh phục thấy họ là tránh.

Vùng này là tự trị cho đến giữa và cuối thế kỷ 19, khi chính phủ nước nhà Hy Lạp giảm quyền tự trị của bán đảo. Nhưng mãi cho đến những năm 1970, khi việc thiết kế xây dựng những con đường mới nối bán bán đảo với phần còn lại của Peloponnese thì Maniot mới mở màn tiếp đón những người mới đến .Tính cách xung đột của người Maniot không chỉ nhắm vào những người ngoài. Trong thời hạn còn là một khu tự trị, bán đảo này được quản lý bởi những mái ấm gia đình ( phe ) khác nhau ; do những phe này tranh quyền nhau, những mối thù truyền kiếp đầy đấm đá bạo lực nổ ra và hoàn toàn có thể lê dài nhiều năm. ” Nếu một thành viên của một mái ấm gia đình khác làm nhục một người của mái ấm gia đình bạn thì sẽ có cuộc họp bàn tròn mái ấm gia đình để quyết định hành động mức quyết liệt của việc trừng phạt. ” Oikonomeas lý giải. ” Hình phạt sẽ giáng vào hàng loạt gia tộc chứ chỉ vào thủ phạm. Đó là ý thức về danh dự của người Maniot. ” Ông quan tâm rằng cho đến gần đây người Maniot coi con trai là ‘ súng ‘ và con gái là ‘ thùng thuốc súng trong nhà ‘ .Người Maniot giờ đây dành đời sống cho những nỗ lực tự do hơn như trồng ô liu. Khu vực này nổi tiếng về dầu ô liu thơm ngon và chất lượng cao với một màu xanh lá cây ánh vàng rất đẹp ; nó được sử dụng cho toàn bộ mọi thứ, từ hương liệu pho mát đến tẩm cá và chiên lalaggi .Tuy nhiên, quá khứ hung tàn của vùng này không bị quên béng. Câu châm ngôn Sparta cổ đại ‘ ι tan i epi tas ‘ ( cụm từ này được Gorgo, vợ vua Leonidas của Sparta nói trước khi nhà vua dẫn quân đi chống quân Ba Tư xâm lăng trong trận chiến Thermopylae năm 480 TCN ), vẫn được nhắc đến. Câu này dịch là ” với lá chắn hoặc trên lá chắn “, một lời nhắc nhở rằng chỉ có hai cách để trở về nhà sau cuộc chiến tranh : hoặc là mang lá chắn như người thắng lợi, hoặc là nằm trên lá chắn như kẻ thương / tử trận. Châm ngôn này vẫn thường được dùng thời nay, vừa để biểu lộ sức mạnh vừa để cảnh báo nhắc nhở .Đó không phải là lưu niệm duy nhất. Hầu như bất kể ai sinh ra và lớn lên trên bán đảo Mani đều nói với bạn là họ có máu Sparta trong người .” Người Maniot là giòng giống người Spartan cổ, thế đấy, ” Oikonomeas nói .Ở tuổi 86, Oikonomeas vẫn nhớ mẹ ông cho ông ăn trứng luộc để ông được khỏe, luôn nhắc vì ông là con giai duy nhất nên ông sẽ liên tục di sản mái ấm gia đình. Và ông kể lại việc những bà cô bác tập trung chuyên sâu vào đêm hôm trước của một đám tang mái ấm gia đình để hát những bài tang lễ nghe dựng tóc gáy, một nghi lễ được nói đến trong truyện Odyssey của Homer .Nhưng không có dẫn chứng khoa học chắc như đinh nào chứng tỏ mối tương quan trực tiếp giữa người Maniot và người Sparta cổ xưa. Mọi dấu vết DNA của người Spartan đích thực đã biến mất ; tổng thể những gì còn lại về những chiến binh chỉ là lịch sử một thời. Một số nhà sử học và nhân học cho biết những điểm tương đương giữa những nghi lễ cổ xưa và tân tiến ( giống như những bài hát tang lễ ) là những bộc lộ can đảm và mạnh mẽ về mối quan hệ giữa người Sparta cổ đại và người Maniot tân tiến, nhưng Basil C Gounaris, giáo sư về lịch sử vẻ vang văn minh tại Đại học Aristotle ở Thes saloniki, không chấp thuận đồng ý .Người Maniot tin rằng họ là hậu duệ của người Sparta là các chiến binh Hy Lạp cổ đại.Nguồn hình ảnh, STRINGER / Getty ImagesChụp lại hình ảnh ,Người Maniot tin rằng họ là hậu duệ của người Sparta là những chiến binh Hy Lạp cổ đại .” Nhân học tự nhiên và lịch sử vẻ vang không tương ứng với nhau, ” Gounaris nói. ” Sống trong cùng một môi trường tự nhiên tự nhiên thì những người định cư ở đó tất yếu sẽ có những lựa chọn tựa như về nhiều yếu tố. Nhưng điều này không tương quan gì tới DNA của dân cư. “

Đám người rám nắng dần đổ vào quán kafeneio trong khi Oikonomeas nhâm nhi cà phê của mình, nhìn họ một cách thờ ơ trong khi người chủ mới gắng tiếp ứng số lượng mỗi lúc một tăng của các khách hàng quen. Quán này nhỏ, nhưng vị trí đặc quyền của nó ngay bên kia đường của quảng trường chính Neochori nên nó gần như luôn luôn đông khách. Khoảng 10 bàn gỗ vuông chen nhau trong không gian hẹp, trong khi tiếng lách cách của đĩa và tiêng quay của máy pha cà phê espresso đảm bảo là nơi đây không bao giờ yên tĩnh.

” Tôi có trò chuyện với một giáo sư, ông này đã thử thách với những công bố về nòi giống không bị gián đoạn từ thời Sparta cổ đại, “, tôi nói với ông trong khi xoa tay để rũ bỏ những mảnh vụn bánh .Không hề hoảng sợ, Oikonomeas đưa cho tôi một bánh lalaggi khác. ” Ông cứ nói với ông ấy là ‘ Ι tan i epi tas ‘ ” .